ویترینی برای خوشنویسی ایران

برنامه‌هایی که عمدتا برای نویسندگان و شعرا بوده و شاید کمتر کسی این روز را برای هنرمندان خوشنویس که قلم تنها ابزار خلق آثار هنری‌شان است، جشن گرفته باشد و با برپایی نمایشگاه‌هایی در مقام قدردانی از آنها برآمده باشد.

امسال برای اولین بار بنیاد فرهنگی - هنری رودکی همزمان با چهاردهم تیر و روز قلم، اقدام به برپایی نمایشگاهی از آثار و وسایل خوشنویسان مطرح کرده بود و با انتخاب 30 هنرمند پیشکسوت و برجسته کشورمان از جمله غلامحسین امیرخانی، کیخسرو خروش، جلیل رسولی، عبدالصمد صمدی، عبدالله فرادی، سیدحسن میرخانی، سیدحسین میرخانی و مهدی عربشاهی راهروهای بیرونی تالار وحدت را به نمایشگاهی برای عرضه این آثار تبدیل کرده بود.

حسین سیفی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی ـ هنری رودکی درباره برپایی این نمایشگاه می‌گوید: قالب برنامه‌ها و فعالیت‌های بنیاد رودکی در زمینه موسیقی و تئاتر است؛ اما امسال در سیاست‌های سال 92 رویکرد جدیدی را مبنی بر فعالیت در تمام رشته‌های فرهنگی ـ هنری از جمله هنرهای تجسمی تعریف کردیم.

بر این اساس اولین برنامه تجسمی را همزمان با روز قلم در قالب نمایشگاه آثار و وسایل هنرمندان خوشنویس برگزار کردیم.

مدیرعامل بنیاد رودکی درباره نمایش این آثار می‌گوید: طرح برگزاری این نمایشگاه را با برخی استادان این رشته مطرح کردیم و از آنجا که عالم هنر، عالم همدلی و وفاق ملی است 30 هنرمند خوشنویس را انتخاب و از هر کدام یک اثر هنری و وسایل و ابزارآلات هنری شان را دریافت و در ویترین‌های نمایشگاه قرار دادیم.

سیفی می‌افزاید: از آنجا که بنیاد فرهنگی ـ هنری رودکی یکی از بنیادهای تخصصی هنر است، سعی کردیم در این نمایشگاه آثار درجه یک به نمایش دربیاید به همین دلیل از حضور هنرمندان برجسته و باسابقه عرصه خوشنویسی دعوت به عمل آوردیم که خوشبختانه در روزهای برگزاری و استقبال خوب از این نمایشگاه توانستیم رضایت هنرمندان را جلب کنیم.

 خوشنویسی، عاملی برای تحول انسان

غلامحسین امیرخانی یکی از پیشکسوتان هنر خوشنویسی که آثار و وسایلش در این نمایشگاه به نمایش عموم درآمده است، در حاشیه مراسم افتتاحیه این نمایشگاه عنوان کرد که ما به عنوان میراث‌دار هنر خوشنویسی در این زمان، امیدواریم با توجه به مقام پرارزشی که معارف ما دارد و در فرهنگ جهانی در طراز اول قرار گرفته است، هنر خوشنویسی بتواند در نقشی مکمل، ارزش‌ها را با زیبایی بصری خودش بارزتر کند و در یک اثر به مخاطبان برساند و در صورتی که مخاطب استعداد پذیرش تغییر را داشته باشد، در وی تحول ایجاد می‌شود.

وی ادامه داد: خوشنویسی گل هزار رنگ درخت تناور تمدن و فرهنگ انسانی است که می‌تواند موجب تحول افراد شود. به نظر من هیچ یک از مسائلی که بخواهد به مقام و جایگاه قلم لطمه بزند، نباید وارد این عرصه شود.

این استاد برجسته خوشنویسی برگزاری نمایشگاه ابزار و وسایل خوشنویسان را ابتکار خوبی دانست و گفت: این اتفاق می‌تواند در معرفی بهتر هنر خوشنویسی و ذوق و همت استادان که با ساده‌ترین ابزار، اثری زیبا برجا می‌گذارند، موثر باشند.

وسایل خوشنویسان پیشکسوت در ویترین

شاید یکی از شاخصه‌های خوب نمایشگاه آثار و وسایل خوشنویسان را بتوان نشان دادن وسایل و ابزارهای هنرمندانی دانست که صبح تا شام با این وسایل دست به خلق آثار هنری می‌زنند.

وسایلی که برای بسیاری از هنرجویان و دوستداران خوشنویسی بسیار ارزشمند بوده و تمایل دارند، این ابزارآلات را در زمان حیات هنرمندان و قبل از این‌که بعد از فوتشان به موزه‌ها بروند، ببینند.

مدیرعامل بنیاد فرهنگی ـ هنری رودکی درباره نمایش وسایل هنرمندان در این نمایشگاه می‌گوید: نگاه ما برای این اتفاق هم جنبه آموزشی و هم هنری دارد؛ چرا که بسیاری از هنرجویان این رشته تمایل دارند از نزدیک وسایل کار استادان خود را از جمله قلمی که با آن خوشنویسی می‌کنند، ببینند. بر این اساس با توجه به تصمیم‌گیری اتاق فکرمان، سعی کردیم نمایشگاهی را عرضه کنیم که تا به حال برگزار نشده و اتفاقات خویی را به همراه داشته باشد.

اکبر ساعتچی، هنرمند پیشکسوت خوشنویسی نیز معتقد است که نمایش وسایل خوشنویسی، مردم را با این هنر آشناتر می‌کند.

او می‌گوید: برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی موجب می‌شود علاقه‌مندان به این هنر با وسایل کار استادان، نحوه تراش قلم و لوازم کار خوشنویسی استادان بزرگ آشنا شوند.

ساعتچی، خوشنویسی را هنری اصیل می‌داند و ادامه می‌دهد: از آنجایی که این هنر با کلام فاخر سر و کار دارد، تنها هنری است که در آن ابتذال راه ندارد و به همین علت مردم ما در طول تاریخ به این هنر علاقه زیادی نشان می‌دهند و با فرهنگ خوشنویسی آشنا هستند.

احمد پیله‌چی، دیگر استاد خوشنویسی نیز با مثبت ارزیابی کردن این نمایشگاه و شیوه برگزاری‌ آن می‌گوید: در دو نگاه عامیانه و تخصصی می‌توان این نمایشگاه را ارزیابی کرد که به نظر من در نگاه عامیانه برای افراد جامعه جالب است که وسایل استادان خوشنویسی را در کنار آثارشان ببینند و بدانند که روند آفرینش یک اثر خوشنویسی چه مراحلی را طی می‌کند. در نگاه تخصصی نیز، آنهایی که با خوشنویسی آشنایی دارند، می‌توانند با تفاوت تراش قلم استادان، زاویه، شیب و میدان قلم آنها و حتی زیرمشقی و نوع کاغذهای به کار رفته استادان بزرگ آشنا شوند.

فقط آثار فاخر وارد شوند

تالار وحدت و رودکی و حتی فضاهای بیرونی آنها از گذشته تا به امروز میزبان هنرمندان برجسته‌ای بوده که در عرصه هنر جایگاهی خاص را دارا بوده و هستند. شاید در این مجموعه‌ها کمتر شاهد برنامه‌هایی بودیم که از سطح هنری قابل قبولی برخوردار نبوده‌اند؛ به گونه‌ای که سیفی یکی از سیاست‌های بنیاد رودکی در برگزاری برنامه‌های هنری را ورود آثار فاخر به این مجموعه می‌داند و می‌گوید: یکی از سیاست‌ها و اهداف ما در سه شاخه مورد فعالیت‌مان یعنی تجسمی، موسیقی و تئاتر این بوده که آثار فاخر این رشته‌ها به زیر مجموعه‌های بنیاد راه پیدا کنند. به طوری که در بخش تجسمی آثار هنرمندان بنام، در بخش موسیقی کنسرت‌های درجه یک و فاخر و در بخش تئاتر نیز آثار درخوری را در تالارهایمان ارائه کرده‌ایم.

وی ادامه می‌دهد: نگاه ما تعامل با هنرمندان است، ولی از آنجایی که ساختارهای تالارهای زیر مجموعه معاونت بیشتر متمرکز به موسیقی و تئاتر است، کمتر به بخش تجسمی توجه داشته‌ایم اما از امسال باتوجه به سیاست‌های تعیین شده تمرکزمان در این بخش نیز بیشتر خواهد بود.

دعوت بنیاد رودکی از هنرمندان عرصه تجسمی برای نمایش آثارشان

در‌های تالار وحدت همیشه به روی هنرمندان باز بوده و هست و با افزایش فضاهای هنری در مجموعه بنیاد رودکی و ساخت و تعمیر سالن‌های دیگر این رفت و آمدها بیشتر شده، اما یکی از هنرهایی که نسبت به دیگر هنرها شاید در این بنیاد کمتر توجه شده، بخش تجسمی و بویژه هنر خوشنویسی است. هر چند مدتی است نگارخانه برج آزادی مرتبا نمایشگاه‌هایی از آثار تجسمی را برگزار می‌کند، ولی شاید مرکزیت وجایگاه تالار وحدت و فضاهای راهروهای آن برای هنرمندان این عرصه مقبولیت دیگری داشته باشد.

سیفی می‌گوید: درهای این بنیاد همیشه به روی همه هنرمندان باز است و هر زمان تمایل داشته باشند ما فضاهای تالارهای زیر مجموعه بنیاد فرهنگی- هنری رودکی را برای نمایش آثار در اختیارشان قرار می‌دهیم. همچنین نگارخانه مجموعه آزادی نیز فعال است و هنرمندان می‌توانند مرتبا نمایشگاه‌هایی را در آن مکان داشته باشند. به هر روی انتخاب با خود هنرمندان است.

این نمایشگاه تا پنجشنبه بیستم تیر در تالار وحدت پذیرای علاقه‌مندان به هنر بود.

سحر طاعتی ‌-‌ جام‌جم