فقر بازیکن در فوتبال بیداد می کند

صمد مرفاوی خیلی دیر به مجموعه صبا‌باتری اضافه شد. او در شرایطی مهر ماه گذشته به عنوان سرمربی این تیم انتخاب شد که پیش از او یحیی گل‌محمدی هدایت تیم را در دست داشت، اما از آنجا که سرنوشت گل‌محمدی در لیگ دوازدهم در پرسپولیس بود صمد مرفاوی روی نیمکت صبا نشست. او در صبا در جایگاه خیره‌کننده‌ای قرار نگرفت، اما می‌گوید با بضاعت صبا این نتایج راضی‌کننده است. او در گفت‌و‌گو با «جام‌جم» از لیگی می‌گوید که به گفته خودش در این فصل هم هیچ پدیده‌ای برای معرفی‌کردن نداشت.

صبا در پایان فصل در جایگاه دهم لیگ قرار گرفت. این رتبه برای شما قابل پیش‌بینی بود یا این‌که برنامه دیگری داشتید؟

یک مربی همیشه بهترین حالت را برای تیمش در نظر می‌گیرد و به آن فکر می‌کند. من نیز توقع بالاتری داشتم، اما بضاعت تیم ما در همین حد بود. اگر شرایط کنونی تیم را در نظر بگیرید متوجه می‌شوید با این بضاعت، صبا در برخی مواقع بسیار خوب نتیجه گرفت. البته خیلی بد است تیم من دهم شده و بگویم راضی هستم، اما بالاخره باید بضاعت تیم را هم در نظر گرفت.

‌مقام دهمی برای مسئولان باشگاه هم راضی‌کننده بود؟

خیر، مدیریت نتیجه و جایگاه دیگری می‌خواست. هرچند در این فصل صبا مطابق انتظارات نتیجه نگرفت، اما برای فصل آینده قطعا همه چیز بهتر می‌شود. این را به دلیل نظمی که صبا دارد، می‌گویم.

شما با صبا ادامه همکاری می‌دهید؟

لیگ بتازگی تمام شده و در این شرایط همه چیز آشفته است. معمولا در این روزها تکلیف هیچ‌کس و هیچ‌چیز معلوم نیست. الان نه، زمانی در این مورد صحبت می‌کنم که تکلیفم مشخص شده باشد.

‌به بضاعت صبا اشاره کردید. منظورتان بازیکنان بود؟

بله، بازیکنان ما خیلی خوب بودند و زحمت خودشان را کشیدند، اما گاهی اوقات بی‌تجربگی دردسرساز می‌شود. برخی بازیکنان صبا بسیار جوان هستند و باید بیشتر آبدیده شوند. تجربه یکی از ملزومات فوتبال ایران است. بسیاری از بازیکنان ما فقط به این دلیل که بی‌تجربه هستند خیلی راحت کنار گذاشته می‌شوند، اما این تفکر درست نیست. ما باید یاد بگیریم چگونه از این بازیکنان جوان استفاده و چگونه آنها را به بازیکنان باتجربه‌تری تبدیل کنیم.

‌اگر تا این حد به بازیکنان جوان اعتقاد دارید، چرا از سهراب بختیاری‌زاده سی و هشت ساله در ترکیب تیم خود استفاده کردید؟

گاهی اوقات چاره‌ای جز این نمی‌ماند. هیچ تیمی بدون تجربه یک بزرگ‌تر نمی‌تواند خوب پیش برود. ما به سهراب نیاز داشتیم و باید از او استفاده می‌کردیم.

حالا چقدر از عملکرد او راضی هستید؟

او تحسین برانگیز است و هر زمانی که برای تیم به میدان رفته نهایت سعی و تلاش خود را کرده است. در شرایطی که فوتبال ما پدیده‌ای برای معرفی‌کردن ندارد، مجبوریم به بازیکنانی نظیر سهراب متوسل شویم.

‌چه عاملی باعث شده فوتبال ما در معرفی پدیده ناتوان باشد؟ اصلا چرا همین لیگ پدیده‌ای برای معرفی‌کردن نداشت؟

یک بحث خیلی مفصل و جامع پشت سر این موضوع است که توضیح دادن آن حوصله می‌خواهد. همه ما خوب می‌دانیم زیرساخت‌های ضعیفی داریم که این مشکل باعث می‌شود رو به استفاده از بازیکنان قدیمی بیاوریم. بازیکن‌سازی و پرورش استعدادها کاملا نادیده گرفته شده است و هیچ برنامه‌ای برای توسعه آن وجود ندارد.

خود شما برای پرورش بازیکن، برنامه‌ای به باشگاه‌هایی که در آن مربیگری کرده‌اید، ارائه داده‌اید؟

من به عنوان یک مربی چنین وظیفه‌ای دارم، اما وقتی بودجه آن فراهم نباشد چه می‌توان کرد.

یعنی به نظرتان مدیران هم که همیشه به عنوان مقصر فقر بازیکن در ایران معرفی می‌شوند مقصر نیستند؟

کاری از دست هیچ‌کس برنمی‌آید؛ وقتی پولی در کار نباشد. بدون پول چگونه می‌توان کارهای پایه‌ای را در فوتبال سر و سامان داد و آن را بهبود بخشید. فقر بازیکن در فوتبال ایران قدمتی طولانی دارد.

این مشکل از چه زمانی آغاز شد؟

از همان زمانی که فوتبال در ایران شکل گرفت. از همان ابتدا جز در سال‌های طلایی اوایل دهه 70 که برخی باشگاه‌ها سردمدار این امر بودند هیچ برنامه خاصی برای این کار صورت نگرفت. ما از همان اول هم بی‌فکر بودیم و برای آینده برنامه‌ای نداشتیم. الان برای این‌که آینده فوتبال ایران را بسازیم خیلی فرصت داریم.

غیر از این مورد، شما مشکل اساسی دیگر لیگ برتر را در چه دیدید؟

من می‌توانم همه مشکلات فوتبال ایران را مستقیم به بی‌پولی نسبت بدهم. فقر بازیکن به دلیل بی‌پولی است، نداشتن گلزن به دلیل بی‌پولی است، ضعف تیم ملی در راه مقدماتی جام جهانی به دلیل بی‌پولی است. بی‌پولی خود جلوی بسیاری از برنامه‌های اصولی را می‌گیرد و این می‌شود که در بسیاری جاها به بن‌بست می‌خوریم.

به نظر شما فقدان یک گلزن ششدانگ به همه تیم‌های لیگ برتری مربوط می‌شود؟

غیر از یکی دو مورد خاص، هیچ سرمربی‌ای نمی‌تواند ادعا کند تیم من یک گلزن ششدانگ دارد. من هم نمی‌توانم چنین ادعایی داشته باشم. اگر چنین بود صبا خیلی بیشتر گل‌زده بود و جایگاه بهتری در لیگ دوازدهم داشت.

به نظر شما اگر مشکل بی‌پولی حل شود دیگر مشکلات فوتبال ایران حل می‌شود؟

همه چیز پول نیست. اگر من پول داشته باشم، اما نتوانم برنامه‌ای مناسب ارائه کنم این پول چه فایده‌ای دارد. الان این مشکل را می‌بینیم. برخی مدیران ناکارآمد در فوتبال ایران واقعا به آفت تبدیل شده‌اند. آنها با مدیریت غلط‌شان همه‌چیز را به هم می‌ریزند و باعث فرصت‌سوزی می‌شوند.

سطح فنی لیگ را چطور ارزیابی می‌کنید؟ تیم‌ها در ارائه بازی خوب و زیبا موفق بودند؟

برخی تیم‌ها همچون فولاد گاهی خیلی زیبا بازی می‌کردند، اما برخی دیگر فقط می‌آمدند که زیر توپ بزنند. متاسفانه بیشتر تیم‌های ما در ارائه بازی زیبا بسیار ناتوان هستند، چون بازیکنان خوب آموزش ندیده‌اند.

تیم خود شما هم چندان زیبا بازی نمی‌کند.

قبول دارم، اما چاره‌ای نیست. صبا هم زیبا بازی می‌کند، اما گاهی اوقات مجبور است در لاک دفاعی فرو برود. صبا اگر سقوط کند خیلی چیزها از دست می‌رود، بنابراین مجبور هستیم بازی زیبا را فدا کنیم. البته فدا‌کردن فوتبال زیــبا به معنای انجام فوتبال کثیف نیست.

در مورد قهرمانی استقلال چه نظری دارید؟

استقلال باید قهرمان می‌شد و این اتفاق هم افتاد. هواداران پرشور این تیم، تحمل یک فصل بی‌جامی دیگر را نداشتند. استقلال شایسته قهرمانی بود. این تیم، خوب امتیاز جمع کرد و گاهی اوقات نیز بسیار زیبا بازی کرد، اما مهم قهرمانی بود که آن را به دست آورد.

با شرایطی که لیگ دوازدهم داشت چقدر امیدوار هستید لیگ سیزدهم از این دوره هم بهتر باشد؟

اگر هر فصل نسبت به فصل گذشته پیشرفت نداشته باشیم معلوم است وضع مان خیلی وخیم‌تر از آن است که فکر می‌کنیم. لیگ امسال خوب بود، اما در کنار این تعریف باید به مشکلات دیگری اشاره کنم. هیچ‌کس غیر از خودمان نمی‌تواند به این لیگ کمک کند. اگر سستی کنیم خودمان ضرر کرده‌ایم و نتیجه‌اش لیگی می‌شود که از فصل قبل هم ضعیف‌تر است.

درباره نحوه قضاوت و عملکرد داوران در این فصل چه نظری دارید؟

فصل دیگر تمام شد. بیایید درباره آینده و زیبایی‌های فصل بعد صحبت کنیم. دیگر پرونده لیگ دوازدهم را ببندیم.

هیلدا حسینی‌خواه / جام‌جم