علم به زبان ساده

اعجاز علم شیمی

با استفاده از چند ماده شیمیایی که به آسانی و در هر خانه‌ای به آنها دسترسی دارید، می‌توانید در لیوانی که محتوی مایعات رنگی مختلف است گازی ایجاد کنید که موجب فوران مایع درون لیوان شود. برای انجام این آزمایش به یک قاشق غذاخوری جوش‌شیرین، یک قاشق غذاخوری پودر لباسشویی 180 سی‌سی آب، 60 سی‌سی سرکه و چند قطره رنگ خوراکی نیاز دارید.
کد خبر: ۴۶۲۳۱۷

یک لیوان که حجم آن حدود 400 سی‌سی است را در یک سینی پلاستیکی یا فلزی قرار دهید. جوش‌شیرین و پودر لباسشویی را درون لیوان بریزید. آب را به آنها اضافه کنید و سپس چند قطره رنگ خوراکی نیز به محتویات لیوان بیفزایید. محتویات لیوان را به آرامی هم بزنید. برای این‌که ایجاد گاز در لیوان و به جوش آمدن و کف کردن محتویات درون لیوان را مشاهده کنید، باید بسرعت سرکه را درون لیوان بریزید. بلافاصله پس از این‌که سرکه را داخل لیوان می‌ریزید، کف در لیوان ایجاد شده و از سر آن بیرون می‌ریزد به این ترتیب سطح سینی که زیر لیوان گذاشته‌اید را پوششی از حباب‌های بسیار ریز و کوچک می‌پوشاند. برای این‌که همزمان با ریختن سرکه رنگ محلول درون لیوان را تغییر دهید، می‌توانید به جای رنگ خوراکی از آب کلم قرمز استفاده کنید. به این ترتیب با افزودن سرکه به داخل لیوان، رنگ محلول درون آن از آبی مایل به سبز به رنگ قرمز مایل به نارنجی تغییر می‌کند. می‌توانید به جای آب کلم از آب انگور هم استفاده کنید تا نتیجه متفاوتی را نظاره‌گر باشید.

در این محلول، واکنش شیمیایی بین جوش‌شیرین و سرکه حباب‌های ریزی ایجاد می‌کند که مانند گاز از داخل لیوان بیرون می‌ریزد. در حقیقت در نتیجه واکنش بین سرکه و جوش‌شیرین، محصولاتی تولید می‌‌شود که یکی از آنها گاز دی‌اکسیدکربن است. این گاز حباب‌های ریزی ایجاد می‌کند که در میان مولکول‌های محلول درون لیوان به دام می‌افتد. وجود پودر لباسشویی مانع از بین رفتن این حباب‌ها شد. بنابراین داخل لیوان کف ایجاد می‌شود. از آنجا که حجم گاز ایجاد شده بسیار بیشتر از حجم لیوان است، از آن بیرون می‌ریزد. جوش‌شیرین همان بی‌کربنات‌سدیم است. سرکه نیز حاوی اسید استیک محلول در آب است. بی‌کربنات‌سدیم با اسید سرکه واکنش می‌دهد و در نتیجه این واکنش گاز دی‌اکسیدکربن، استات سدیم و آب حاصل می‌شود.

علت اصلی که در پخت کیک و شیرینی از بی کربنات سدیم به عنوان خمیر مایه استفاده می‌شود واکنشی است که به ایجاد گاز دی‌اکسیدکربن منجر می‌شود. در حقیقت کیک‌ها نوعی کف جامد هستند. زمانی که حباب‌های دی‌اکسیدکربن که در نتیجه واکنش بی‌کربنات‌سدیم ایجاد شده‌اند داخل خمیر به دام می‌افتند، ماده کف‌مانندی داخل خمیر ایجاد می‌شود. با پختن کیک خمیر آن خشک می‌شود و حباب‌های گاز دی‌اکسیدکربن حفره‌هایی را داخل کیک ایجاد می‌کند.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها