مراقب دندان‌های فرزند‌خود باشید

مراقبت از دندان‌ها باید حتی پیش از ظاهر شدن اولین دندان در دهان فرزندتان آغاز شود. به خاطر داشته باشید که ندیدن دندان در دهان فرزندتان به این معنا نیست که دندان‌ها در آنجا وجود ندارند! در واقع شکل‌گیری دندان‌ها در 3 ماهه دوم بارداری آغاز می‌شود. در زمان تولد، فرزند شما صاحب 20 دندان اولیه است که حتی برخی از آنها به طور کامل در فک، شکل گرفته‌اند.

با پاک کردن لثه‌های فرزندتان با یک پارچه تمیز و مرطوب، پس از غذا خوردن کودک، می‌توانید از صدمات ناشی از باکتری‌ها جلوگیری به عمل آورید. در ابتدا که دندان‌های فرزندتان در دهان او مشاهده شدند و به اصطلاح کودکتان دندان درآورد می‌توانید با استفاده از یک مسواک نرم مخصوص کودک یا حتی با استفاده از یک گاز استریل، در انتهای روز دندان‌های او را تمیز کنید.

اگر والدین عادات تغذیه‌ای نامناسبی را در مورد کودکشان به کار ببندند، ممکن است کودک دچار پوسیدگی‌های دندان شود. رها کردن کودک در حین خواب با یک بطری شیر در دهان، در کوتاه‌مدت خیلی برای والدین راحت است، اما می‌تواند باعث رساندن آسیب زیادی به دندان‌های کودک شود. وقتی شکر موجود در شیر یا آبمیوه برای ساعت‌ها روی دندان‌های کودک باقی می‌ماند، می‌تواند باعث خوردگی مینای دندان شود.تغییررنگ و پوسیدگی دندان‌های جلویی، نشانه‌های این بیماری است و باعث خرابی‌های جدی در دندان‌های کودک شده و حتی گاهی دندانپزشک را مجبور می‌کند تا دندان‌های جلوی کودک را بکشد و تا رشد مجدد دندان‌های دائم، کودک را بی‌دندان باقی گذارد!

برای جلوگیری از این عارضه والدین یا پرستاران کودک باید زمان‌های خاصی را برای شیر دادن به کودک در نظر بگیرند تا از آسیب‌دیدگی دندان‌ها به دلیل قرار گرفتن شیشه در دهان در هنگام خواب جلوگیری کنند.

حتما به این نکته توجه داشته باشید که کودک خود را نزد دندانپزشکی ببرید که تخصص درمان دندان‌های کودکان را داشته باشد. این گونه دندانپزشکان با موارد خاص مربوط به مراقبت از دندان کودکان آشنا هستند و دقیقا می‌‌دانند که چه زمانی باید به دیگر متخصصان مانند ارتودنتیست مراجعه شود و آیا نیازی به جراحی‌های فک وجود دارد یا خیر؟

هدف اولیه و اصلی یک دندانپزشک متخصص کودکان، پیشگیری از بیماری‌های دندان و مراقبت از آنهاست این کار با بررسی‌های مرتب دندان‌ها و لثه‌ها، امکان‌پذیر خواهد بود.

متخصصان مربوط به بیماری‌های دندان، توصیه می‌کنند که مدتی پس از تولد فرزند، برای اولین بار به دندانپزشک مراجعه شود. در این مراجعه، دندانپزشک روش‌های مناسب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را به شما می‌آموزد. به خاطر داشته باشید که وقتی فرزندتان 2 دندان در کنار هم درآورد، نیاز به استفاده از نخ دندان پیدا می‌کند! این‌گونه مراجعات زودهنگام به دندانپزشک می‌‌‌تواند موجب آگاهی والدین از مشکلات بالقوه در دندان‌های کودک شود و حتی عادت رفتن نزد دندانپزشک را در کودک ایجاد کرده و ترس او را از بین ببرد.

وقتی همه دندان‌های کودک در دهان او ظاهر شد (معمولا حدود 5‌/‌2 سالگی)‌، دندانپزشک فلوراید مناسب را توصیه می‌کند. فلوراید باعث سخت شدن مینای دندان شده و از بیشتر مشکلات دندانی رایج دوران کودکی جلوگیری می‌کند. ضمنا از پوسیدگی دندان نیز پیشگیری به عمل می‌آورد. پوسیدگی وقتی رخ می‌دهد که باکتری و غذا، پس از جویدن روی دندان باقی مانده و توسط مسواک از بین نروند. در این حالت، اسید روی دندان جمع می‌شود و مینای دندان را نرم می‌کند تا جایی که موجب ایجاد یک حفره (یا همان پوسیدگی)‌ شود. استفاده مرتب از فلوراید، مینای دندان را سفت کرده و آن را در مقابل اسید، مقاوم می‌سازد.

اگرچه در برخی مناطق دنیا، آب آشامیدنی را با فلوراید غنی می‌سازند تا نیاز دندان به این ماده برطرف شود،‌ اما در همه جای دنیا این اتفاق نمی‌افتد. اگر از آب فلوراید‌دار استفاده نمی‌کنید یا آب معدنی‌مصرف کنید می‌توانید برای تامین فلوراید از دندانپزشک خود کمک گرفته و از خمیر دندان مناسبی که حاوی این ماده ارزشمند است استفاده کنید، اما خمیر دندان به تنهایی نمی‌تواند به طور کامل از دهان فرزند شما مراقبت کند. همچنین فلوراید بیش از حد نیز می‌تواند منجر به تغییر رنگ دندان‌ها شود. پس قبل از انتخاب خمیر دندان، حتما با دندانپزشک مشورت کنید.

تغییر رنگ دندان‌ها در اثر استفاده طولانی مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها و نیز برخی داروهای کودکان که حاوی مقدار زیادی شکر است، نیز رخ می‌دهد. والدین باید کودک را تشویق کنند تا پس از هر بار استفاده از دارو، خصوصا اگر برای مدت زمان طولانی از دارو استفاده می‌کند، مسواک بزند.

مسواک زدن حداقل 2 بار در روز و استفاده از نخ دندان، می‌تواند باعث حفظ دهانی سالم شود. کودکان در سن 2 یا 3 سالگی باید استفاده از خمیر دندان را در حین مسواک زدن، آغاز کنند، البته زیر نظر والدین. آنها نباید مقدار زیاد خمیر دندان روی مسواک قرار دهند، تنها به اندازه یک نخود کافی است. والدین باید مراقب باشند که کودک، خمیر دندان روی مسواک را نبلعد و حتما آن را از دهان خود خارج کند.

اگر کودکتان دچار مشکل است، اگر شما خودتان سابقه زیادی در مورد ابتلا به بیماری‌های لثه یا پوسیدگی دندان دارید و به اصطلاح فکر می‌کنید که جنس دندان‌هایتان خوب نیست، فرزندان‌تان نیز ریسک بالاتری در ابتلا به این بیماری‌ها دارند. بنابراین، حتی گاهی مسواک زدن و استفاده به جا از نخ دندان نیز نمی‌تواند از پوسیدگی دندان کودک جلوگیری کند. اگر فرزندتان از درد دندان شکایت می‌کند حتما با دندانپزشک تماس بگیرید، چراکه این دردها می‌تواند نشانه‌ای از یک پوسیدگی باشد که نیاز به درمان دارد.

مواد جدیدی که توسط دندانپزشکان استفاده می‌شود می‌تواند برای درمان عوارض دندان بسیار مفید باشد. مواد نقره‌ای می‌توانند برای پر کردن دندان‌های دائمی مثمرثمر باشند. مواد دیگر، مثل رزین‌‌های کامپوزیتی، امروزه بسیار طرفدار پیدا کرده‌اند و مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته این دندانپزشک است که استفاده از هریک از مواد را تشخیص داده و آنها را به بیمار پیشنهاد می‌دهد.

با بزرگ شدن کودک، زیبایی دندان‌ها و نیز یکدست بودن آنها اهمیت بیشتری می‌یابد. درمان‌های ارتودنسی، امروزه در سنین پایین‌تری آغاز می‌شود. امروزه دندانپزشکان می‌دانند که تاثیر بر روی نظم دندان‌ها در سنین پایین‌تر آسان‌تر است و با اعمال ارتودنسی سبک‌تر در سنین کمتر می‌‌توان از عملیات ارتودنسی پیچیده و طولانی‌مدت در بزرگسالی اجتناب کرد.

هیچ‌گاه از سوال کردن از دندانپزشک نترسید. در سنین پایین، کودک خود را نزد دندانپزشک برده و بهداشت دهان و دندان را از همان زمان در مورد فرزندتان آغاز کنید و آن را جدی بگیرید. فرزندان‌تان را تشویق کنید که در هنگام ورزش کردن از وسایل مخصوص مراقبت از دهان استفاده کنند تا از حوادث احتمالی در حین بازی مصون بمانند.

اگر ممکن است هر 3 ماه یکبار، در غیر‌این‌صورت سالی یکبار کودک خود را برای معاینه پیش دندانپزشک ببرید و از نصایح دندانپزشک بهره‌مند شوید. کاهش مصرف مواد قندی، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به طور دائم، برای حفظ سلامت دهان و دندان فرزندتان امری ضروری بوده و باید به یک عادت برای فرزندتان تبدیل شود. با ارتباط مداوم با دندانپزشک لبخندی زیبا را به کودکتان هدیه دهید.

الهه عیوض زاده