روایتی تازه از شکل‌گیری مافیا در نفت

مدیرعامل شرکت پترو ایران در گفتگوی خود با «جام‌جم» درباره «مافیای نفتی» که 4 سال پیش از سوی رئیس‌جمهور مطرح و بر لزوم مبارزه با آن تاکید شد، با اشاره به این‌که وی مافیا در نفت را به دلیل وجود پول‌های کلان میلیاردی قبول دارد، اظهار می‌کند: در اولین صحبت خودم با آقای احمدی‌نژاد در 4 سال پیش، به ایشان گفتم، «مافیا معلول است یا علت» که ایشان پاسخ داد: معلول است و من نیز در پاسخ به نظر ایشان گفتم، پس بیایید درباره علت‌ها حرف بزنیم و آنها را ریشه‌یابی کنیم. بهشتیان با یادآوری مذاکراتش با رئیس‌جمهور برای ارائه برنامه‌هایش و طرح موضوع مافیا می‌گوید: به آقای احمدی‌نژاد گفتم عده زیادی در نفت هستند که منافع دارند، آیا می‌توانید با آنها برخورد کنید؟ زیرا من معتقدم اصل فساد کلان در نفت وجود دارد و باید با سرشاخه‌ها برخورد شود.

وی می‌گوید: متاسفانه یکی از وزرای اسبق نفت ساختار نفت را به هم ریخت. حالا برخی، این تغییر ساختار از سوی ایشان را خوشبینانه نگاه می‌کنند و برخی هم تلقی مثبتی از این اقدام ندارند، چراکه بسیاری از سوءاستفاده‌ها در نتیجه همین تغییر ساختارها امکانپذیر شد.

وی تاکید می‌کند: از این رو می‌گویم ایشان ساختار نفت را به هم ریخت که اگر کسانی با نفت آشنا باشند، می‌دانند که هیات مدیره شرکت ملی نفت، بالاترین مقام اجرایی و تصمیم‌گیر است، به طوری که مصوبات نفت در دیگر شرکت‌ها نیز لازم‌الاجراست. در کنار هیات مدیره یک کمیسیون معاملات نفت وجود داشت که تمام قراردادها در این کمیسیون حل و فصل می‌شد و افراد باسابقه نفت، سالم و در عین حال ثابت و موظف در آن حضور داشتند، اما این وزیر اسبق نفت با تعطیلی این کمیسیون افراد غیرموظف را در آن جایگزین و تعداد زیادی را عضو کرد.

بهشتیان می‌افزاید: ایشان مدیران اجرایی را در این کمیسیون عضو کرد و این افراد کسانی بودند که به مرور جابه‌جا شده بودند. حالا ببینید حجم وسیعی از معاملات در این کمیسیون مطرح می‌شد در پی همین تغییرات یادم هست که در قرارداد انتقال ساری -‌ری به توصیه یکی از مدیران ارشد نفت در دولت اسبق، پروژه به شرکتی واگذار شد که اصلا در مناقصه برنده نشده بود. در ظاهر مناقصه برگزار شده بود، اما برنده مناقصه نتوانست پروژه را در دست بگیرد. یا در مورد یک پروژه نفتی در جنوب کشور کارفرما برای واگذاری پروژه به شرکت برنده، از او 5 میلیون دلار رشوه‌ طلب کرده بود. به گفته این مدیر باسابقه وزارت نفت، روال واگذاری قراردادها از آنجا شروع شد که هریک از این امور به همین شکل به افراد یا شرکت‌ها محول می‌شد.

وی همچنین خاطرنشان می‌کند: در ظاهر، شما ممکن است ایرادی به فرآیندهای فسادآور نبینید، چراکه ظاهر قانونی کار، کاملا رعایت شده است، اما درواقع این‌گونه نیست.

بهشتیان با یادآوری ماجرای رشوه استات اویل می‌گوید: این شرکت نروژی هیچ‌گاه ماجرای رشوه را رد نکرد، حتی در آمریکا و نروژ آن را تایید کرد، اما داستان آن در ایران هرگز به سرانجام نرسید.

استات اویل یکی از مواردی است که شاید به دلیل مسائل سیاسی مطرح و خبری شد، ولی بسیاری موارد وجود دارد که اصلا گفته یا مطرح نمی‌شود.

بهشتیان هم‌اکنون مدیرعامل شرکتی است که طرح توسعه میدان مشترک نفت و گاز سلمان را به عنوان یکی از پروژه‌های خود در دست اقدام دارد. پروژه‌ای که اگرچه قرارداد آن در سال 79 منعقد شد و قرار بود 4 ساله به سرانجام برسد، تا سال 85 یعنی زمانی که بهشتیان در پتروایران حضور پیدا کرد، عملا پیشرفت قابل توجهی نداشت و گذر زمان هزینه‌های این پروژه را 400 میلیون دلار افزایش داد.

اما امروز پروژه سلمان به آخرین مراحل خود رسیده است و با پیشرفت 99 درصدی بزودی روزانه 15 میلیون مترمکعب گاز وارد شبکه مصرفی کشور خواهد کرد، هرچند مذاکراتی هم با برخی کشورهای منطقه برای صادرات گاز تولیدی این میدان در حال انجام است. بهشتیان درباره توسعه حوزه نفتی میدان سلمان می‌گوید: این حوزه در اواخر جنگ تحمیلی توسط نیروهای آمریکایی در خلیج فارس از بین رفت و بازسازی آن به طور 100 درصد به شرکت‌های خارجی واگذار شد، اما هم‌اکنون پروژه گازی میدان سلمان 100 درصد توسط متخصصان ایرانی اجرا می‌شود که 70 درصد اعتبارات مالی آن از منابع داخلی و 30 درصد از منابع خارجی تامین شده است. او همچنین می‌گوید: با ادامه این پروژه و اجرای عملیات فرازآوری (استخراج نفت با فشار گاز از مخزن،‌)Gaslift پیش‌بینی می‌شود، ظرفیت تولید نفت از این میدان، طی 2 ماه آینده از 60 هزار بشکه به 75 هزار بشکه در روز افزایش یابد که با این عملیات، روزانه 15 هزار بشکه نفت به تولید نفت میدان سلمان اضافه می‌شود.

مشروح گفتگوی 3 ساعته «جام‌جم» با سید علی بهشتیان که حاوی نکات خواندنی درباره مسائل مختلف 30 ساله نفت است، بزودی منتشر خواهد شد.