موسیقی در رادیوی تخصصی

گروه سوم رادیوهای تخصصی است که موضوعات تخصصی دارند که اولین آنها رادیو ورزش و آخرین آنها رادیو تجارت است . البته رادیو ورزش از یک جهت هم تخصصی است هم اختصاصی . به این معنا که به علاقه مندان ورزش اختصاص دارد. اما پخش موسیقی در شبکه های تخصصی با دیگر شبکه ها کمی فرق دارد به این معنا که با توجه به گفتگو محور بودن ساختار بیشتر برنامه های رادیویی مانند تجارت ، نوع خاصی از موسیقی باید در ساخت برنامه های آن مورد توجه قرار بگیرد!

رادیو تخصصی ورزش به کمک سالیان درازی که از زمان تاسیس آن می گذرد، بخوبی توانسته است موسیقی خاص خود را برای پخش برنامه ها پیدا کند به طوری که استفاده از موسیقی های معروف به تکنو یا ریتم های تند و موسیقی غربی یا سنتی تلفیقی در آن به یک اصل بدل شده است . به هرحال ، چون زمان زیادی از برنامه های رادیو ورزش به پخش زنده مسابقات ورزشی و یا میزگردهای تخصصی اختصاص دارد، می طلبد که برای فواصل از موسیقی تند و ریتمیک استفاده شود. اما اگر این روزها شنونده رادیو تجارت باشید، در می یابید که این رادیو با این که از وجود تهیه کنندگان بعضا باسابقه هم در ساخت برنامه هایش استفاده می کند، هنوز نتوانسته موسیقی خاص خود را پیدا کند.

در این آزمون و خطا البته اتفاقی می افتد که بسیار جالب توجه است و عیب بزرگی برای این شبکه تخصصی به نظر می آید. برخی تهیه کنندگان در رادیو تجارت از ملودی به جای موسیقی فاصله و پر کردن فضای بین گفتگوها استفاده می کنند که این کار باعث پراکندگی و آشفتگی ذهن شنونده می شود و بحث را از دست او خارج می کند!

ملودی مجموعه ای از صداهاست که پشت سر هم می آیند و در نهایت هویتی قابل تشخیص به کل صداها می دهند. ملودی ها قابل تشخیص ترین المان موسیقی هستند و حتی انسان هایی که از موسیقی چیز زیادی نمی دانند، براحتی می توانند ملودی را تشخیص بدهند. ما انسان ها قدرت این را داریم که ملودی های زیبا را به خاطر بیاوریم یا زمزمه کنیم ، بدون این که نیاز به ساز، خواننده یا حتی ارکستر داشته باشیم.

هر آدم و هر نسلی برای خود مجموعه ای از ملودی ها را در ذهن دارد که به محض شنیدن با آن رویاپردازی می کند و فضای ملودی او را وارد عرصه های خیال انگیز می کند و در وجود او حسی از غم یا شادی را می آفریند. چرا که مردم بیشتر با ملودی دوره های زندگی را نشانه گذاری می کنند.

حالا فرض کنید در فاصله گفتگو در یک برنامه در رادیو تجارت با موضوع جهانی سازی یک ملودی مثلا «جان مریم » با تکنوازی ویلون پخش شود، آن هم به مدت یک دقیقه یا بیشتر. اتفاقی که اینجا می افتد، این است که مخاطب شروع می کند به زمزمه شعر ترانه جان مریم و پس از سفر به دوردست ها ناگهان با شنیدن صدای مجری به خود می آید و سوال مجری را می شنود که از کارشناس برنامه می پرسد: با پیوستن به سازمان تجارت جهانی چه بلایی بر سر صنایع خوردوسازی داخلی خواهد آمد؟ حال این که مخاطب چگونه باید از میان خاطرات کودکی رها شود یا حس خود را که در اثر شنیدن این ملودی آشنا تحریک شده است ، کنترل کند؛ چیزی است که باید پرسید و به آن فکر کرد.

به نظر می رسد بهتر است در برنامه های رادیو تجارت از ریتم ها و هارمونی برای ایجاد فضای موسیقایی استفاده کرد.

رضا ساکی