روز دانشجو و ایده استقلال ملی

۲- در این میان اما ریچارد نیکسون، معاون آیزنهاور رئیس‌جمهور وقت آمریکا تصمیم گرفت در راستای ماموریت سیاسی ایالات متحده برای تثبیت دولت پس از کودتای ۲۸ مرداد و نمایش حمایت از پهلوی به ایران سفر کند که با ۱۶ آذرماه ۱۳۳۲مقارن شد.

۳- اما از چند روز قبل از ورود نیکسون به ایران، برای بسیاری از جوانان آن زمان از جمله دانشجویان حس اعتراض ناشی از تحقیر ملی شکل گرفته بود. سفر شخصیتی از سوی کشوری که تنها چهار ماه قبل به کودتا علیه دولت ملی ایرانیان کمک کرده بود، بسیار تحقیرآمیز  تلقی می‌شد.

۴- در راستای کنترل دانشگاه تهران در صبح ۱۶ آذرماه ارتش و گارد شاهنشاهی با نفرات زیاد، دانشگاه را در محاصره خود درآوردند و درگیری اصلی در محل دانشکده فنی دانشگاه تهران شروع شد. در راهرو دانشکده فنی در حالی که دانشجویان فقط در حال اعتراض مسالمت‌آمیز بودند، ارتش به سمت آنان آتش گشود و در این میان سه نفر از جمله احمد قندچی، آذر شریعت‌رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا از دانشجوان دانشکده فنی به شهادت رسیدند.

۵- اگر بخواهیم تاریخی و معرفتی به واقعه ۱۶ آذر نگاه کنیم باید به لحاظ تاریخی در امتداد خط مبارزه با دخالت استعمارگران در ایران، آن را ارزیابی کرد و این شهیدان را هم با کسانی چون رئیسعلی دلواری و میرزاکوچک‌ جنگلی باید هم‌مسیر دانست؛ البته به لحاظ معرفتی باید این اقدام جوانان آن روز، به‌ویژه دانشجویان را در ذیل گفتمان استقلال‌طلبی ملی تحلیل کرد.

۶- تاریخ مبارزه با دخالت اجنبی در خاک ایران بسیار طولانی است. از مقابله آریوبرزن ایرانی در برابر حمله اسکندر مقدونی تا مبارزه سربداران علیه مغولان و مقابله قشون انگلیسی و عثمانی تا همین مبارزات نهضت جنگل و دلیران تنگستان و قیام جنوب، همه گواه آن است که ملت ایران در طول تاریخ چندهزار ساله خود ملی‌گرایی را حول استقلال‌طلبی ملی و انسجام ملی حفظ کرده است.

​​​​​​​روز دانشجو گرامیداشت ایده استقلال ملی است.