در چنین دوراهی متناقضی، چه میشود کرد؟! رعایت اصول «پیشگیری» از گرمازدگی و آگاهی از راههای پایینآوردن دمای بدن در زمان گرمازدگی، همه آنچیزی است که در چنین شرایطی به آن نیاز و باید به آن عمل کنیم.
این روزها همه گرمازده میشوند؛ بچهها بیشتر! شاید چون بدن بچههای خردسال در برابر گرما آسیبپذیرتر از بزرگسالان است و زودتر از دیگران، آب بدنشان رو به تحلیل میرود. در واقع در این روزهای گرم سال که همه از گرمای عجیب و آفتاب داغ و مستقیم میگویند، بچهها در هر موقعیتی که در برابر گرما قرار بگیرند، میتوانند گرمازده شوند. اگر مسیر کوتاهی را پیاده همراه با کسی قدم بزنند، اگر چند دقیقهای در خودروی پارکشده منتظر بمانند، اگر بهدلیل اصرار خودشان، چندباری از سرسره پارک در گرمای روز بالا و پایین رفته باشند و...! درواقع هرکدام از این موقعیتها، میتواند عوارضی برای کودک به همراه داشته باشد که از آن بهعنوان گرمازدگی یاد میشود؛ حال و احوالی که برخلاف تصور، نباید خیلی ساده و سهلانگارانه از کنارش عبور کرد.
ساده گذر نکن
گرمازدگی حتما دلیل و علتی داشته ودارد اما شاید آنچه که مافکرمیکنیم، نباشد. این موضوع ازآن جهت اهمیت داردکه اگر نشانههای گرمازدگی در کودکان را مشاهده کردیم، با این تفسیر که بچه من امروز از خانه بیرون نرفته، احتمال گرمازدگی را بهطور کامل کنار نگذاریم؛ بلکه ممکن است گرمای خانه هم توانسته بدن اوراتحت تاثیرقراربدهد؛ موضوعی که دکتر اسما احمدینژاد، متخصصان کودکان هم آن را تایید میکند و معتقد است که اگر احساس ضعف و بیحالی را در فرزندمان میبینیم، اگر پوست صورتش مرطوب و حتی سرد شده و اگر خستگی غیرعادی دارد، احتمالا در آستانه گرمازدگی قرار دارد؛ عارضهای که یکی از آن احتمالات قوی در این موقع از سال است و باید جدیاش بگیرید. گاهی این حال بد به سرگیجه و حالت تهوع هم میرسد که نشاندهنده پیشروی گرمازدگی است: «این را بدانید که گاهی گرمازدگی از یک گرمای ضعیف شروع میشود و میتوان جلوی آن را گرفت اما اگر بهسادگی از آن عبور کرد، به گرمازدگی جدی میرسد که حتی ممکن است کودک را بیحال و بدون توان روی زمین بیندازد و قدرت بلند شدن و راه رفتن را از او بگیرد.» بردن کودک در محیطی خنک و دارای تهویه، دادن آب خنک (و برای کودکان شیرخواره، خوردنشیر)، شستن دست و پاهای کودک با آب و... از پیشروی گرمازدگی جلوگیری میکند. اما اگر نشانههای گرمازدگی به اوج خودش رسید، لازم است که حتما از متخصصان کمک گرفتهشود.
پیشگیری را دریاب
بدیهی است که پیشگیری از گرمازدگی، از رفع عوارض آن بسیار آسانتر است؛ موضوعی که قریب به اتفاق متخصصان کودک بر آن باور دارند.خنک نگه داشتن دمای داخل خودرو، پوشیدن لباسهای نخی و سبک، پیادهروی نکردن در آفتاب، ایستادن در سایه، همراه داشتن بطری آب در هر وقت از طول روز و مصرف مایعات به قدر کافی آسانتر است یا پایین آوردن دمای بدنی که از شدت گرما به حالت تهوع رسیده است؟ در واقع متخصصان معتقدند که با عمل به چند توصیه ساده، میتوان از گرمازدگی در گرمای تابستان نجات پیدا کرد، در صورتیکه برخی همین راههای پیشگیری ساده را هم جدی نمیگیرند! استفاده از عینک آفتابی، کلاه لبهدار و کرم ضدآفتاب هم برای محافظت از کودک در برابر اشعههای آفتاب، از بهترین روشهای پیشگیرانه از گرمازدگی است.
مصدوم آماده است!
«دمای داخلی بدن کودک باید پایین بیاید.» این اولین و اساسیترین توصیهای است که دکتر اسما احمدینژاد، متخصص کودکان برای رفع گرمازدگی کودکان دارد؛ که البته باید اصولی انجام شود تا نتیجهبخش باشد. اینطور که متخصصان میگویند در چنین مواقعی باید کودک گرمازده را به اورژانس رساند اما تا پیش ازرسیدن به متخصص،بهتر است باروشهای موقت، خودمان برای پایین آوردن دمای داخلی بدن او تلاش کنیم: «باید لباسهای کودک از تنش درآورده شود، در جای خنک قرار بگیرد،با دستمال یا حوله خیس، تنش را خنک کنیم و بعد هم او را باد بزنیم.» قرار دادن کودک در وان آب هم یکی ازراهکارهای موثر برای پایین آوردن تب کودکان است و البته در این میان فراموش نکنید که دارویی برای خوردن به او ندهید.