البته این تمام ماجرا نیست؛ حضور معتادان متجاهروکارتنخوابهایی که از خانوادهشان هم طرد شدهاند، در گوشهگوشه بوستانهای بسیاری از شهرهای کشور به چشم میخورد. پارکهایی که میتواند تفرجگاهی برای ساختن لحظات خوب مردم و ریههای کلانشهرها برای خلاصی از آلودگیهای پیدرپی باشد، حالا به جولانگاهی برای انواع بزهکاریها، محل تجمع معتادان و ساقیان موادمخدر تبدیل شده است. ازهمه بدتر اینکه وقتی برای تفریح به یک پارک سر میزنیم، با مدفوع رهاشده سگهای خانگی در هر گوشهوکناری مواجه میشویم. نگهداری از حیوانات خاص، مخصوصا سگها، در سالهای اخیر در بسیاری از خانوادههای ایرانی رواج پیدا کرده است. با وجود اینکه خلأهای قانونی زیادی را دراین خصوص درکشور داریم و ازطرفی با وجود ممنوعیت حضور سگها در بوستانها، اما موضوع سگگردانی به یک اپیدمی، مخصوصا در میان تهرانیها تبدیل شده است. علیرضا زاکانی،شهردار تهران درخصوص سگگردانی در پارکها میگوید که در این مکانها تابلوی ورود حیوانات ممنوع وجود دارد، اما همچنان عدهای حیوانات خود را به این محدوده میآورند. وی همچنین توضیح میدهد: در این زمینه متولیان امر باید پیگیر باشند تا ببینند اصل ماجرا چیست که چنین فرهنگی جا افتاده است؛ این موضوع باید ضابطهمند شود و در چارچوب قرار گیرد. اینکه مدیریت شهری در برخورد با چنین مسائلی مسئولیت مستقیم دارد یا نه، جای بحث دارد اما حضور سگها در پارکها فقط هم مختص سگهای باصاحب نیست، بلکه حیوانات ولگرد و بیصاحب هم در بسیاری از بوستانها دیده میشوند.
تجربه تلخ از مدفوع سگها!
اگر هرکسی فقط یک بار، تجربه تلخی از لگد کردن مدفوع حیوانات در پارکها داشته باشد، قطعا یا دیگر به آن محل نمیرود یا با وسواس و دقت بیشتری قدم برمیدارد. موضوع حفظ نظافت شهروسلامت شهروندان در برابر مدفوع حیوانات خانگی همچون سگ به دغدغه بسیاری از شهروندان تبدیل شده است. این موضوع در حالی است که به رعایت حقوق شهروندان در برابر این حیوانات هم توجهی نمیشود.خانم اکبری یکی ازاهالی محدوده بوستان پردیسان تهران است. او درباره این موضوع به جامجم میگوید: بیشتر اوقات شبها به همراه همسرم برای پیادهروی به پارک پردیسان میرویم. پارک پر از سگهای بیصاحب و همچنین انواع و اقسام سگهایی است که به همراه صاحبانشان آمدهاند اما قلاده ندارند. به گفته این شهروند تهرانی، بعضی از صاحبان این سگهای بیقلاده وقتی ترس مردم را میبینند، سریع با گفتن این جمله که نترسید، گاز نمیگیرند، از کنارمان عبور میکنند. آقای کرمی نیز فرد میانسالی است که چندان از سگها خوشش نمیآید. او توضیح میدهد: در یکی از پارکهای محدوده خیابان شریعتی تهران، سگها و گربههای زیادی را میبینم. زمانی که برای قدمزدن به این پارک مراجعه میکنم، با لگد کردن مدفوع این حیوانات مسیر خود را سپری میکنم که حالت انزجاری به من دست میدهد.مدفوع سگها ممکن است دارای بیماریهای انگلی مختلفی باشد. یکی از عوامل بیماریزا که مدفوع این حیوانات دارد، اکینوکوکوس گزانولوزوس است. علاوه بر بیماری هاری، مدفوع سگهای آلوده به انگل، با آلودهکردن سبزیها و صیفیجاتی که در زمینهای کشاورزی اطراف شهرها کاشته شده، میتواند باعث افزایش شیوع بیماری ای به نام کیست هیداتید شود.
معتادان پارکخواب شهر
البته ماجرا به همینجا ختم نمیشود. حضور معتادانی که پارکخواب شدهاند هم بوستانها را به پاتوقی برای آنان تبدیل کرده است؛ زنان و مردان بیخانمانی که صندلیهای آهنی و چمنهای خیسشده پارکها، جایی برای گذراندن شبهای طولانیشان است. گویا ساماندهی شهر توسط شهرداری، در حال سپریکردن مسیر بیراههای است و دریافت بودجههای کلان شهری کاری از پیش نبرده است؛ معتادانی که کل زندگیشان یک کارتن زیر پایشان و پتویی کهنه و پارهپاره است و مشکلات مختلفی را برای مردمی که قرار است لحظاتی را در بوستانها و در کنار خانوادهشان باشند، ایجاد میکند.
خلأهای قانونی درباره سگگردانی
هرچند باید گفت هیچ قانونی برای حدود سگگردانی وضع نشده و سگگردانی صراحتا در قوانین فعلی ما فاقد عنوان مجرمانه است، اما طبق مواد ۵۲۲ و ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی صاحب هر حیوانی اگر از احتمال حمله آن آگاه باشد، ولی قصور کند و از حیوان مراقبت نکند و آن جانور به کسی صدمه وارد کند، او ضامن است، حتی وقتی صاحب حیوان، آن را به کسی سپرده باشد که توان مراقبت از حیوان را نداشته باشد و همین امر باعث آسیبدیدن کسی شود. البته براساس ماده ۳۳۴ قانون مدنی، مالک یا متصرف حیوان مسئول خساراتی نیست که از ناحیه آن حیوان وارد میشود، مگر اینکه در حفظ حیوان تقصیر کرده باشد که اگر مقصر باشد باید خسارات وارده را جبران کند. به نظر میرسد در این خصوص، چندان قواعد و قوانین خاصی وجود ندارد. عدهای معتقدند کلا باید آوردن سگ به معابر عمومی ممنوع شود و گروهی بر این باورند که نمیشود جلوی این کار را گرفت و باید قوانینی در اینباره وضع شود. بههرحال برای جلوگیری از آسیبهای این معضل، متولیان و مسئولان این امر همچون قوه قضائیه، پلیس، شهرداریها و سازمان حفاظت محیط زیست باید راه چارهای بیندیشند تا سگگردانیها به ماجرا و اتفاقات تلخ تبدیل نشود.