آشپزخانه‌ای برای همه بچه‌ها

 آن هم در زمانه‌ای که بچه‌ها علاقه و عادت به خوردن غذاهای آماده و اغلب مضر دارند که معمولا برای سلامت‌شان خطرناک است و اصلا مناسب سن شان هم نیست.

از این رو پرداختن به این موضوع درونمایه مجموعه نمایشی به نام «یک خونه آشپزخونه» قرار گرفته که قرار است به زودی از شبکه پویا پخش شود. این مجموعه به کارگردانی و تهیه‌کنندگی مهدی نیک‌روش در حال ساخت است.

کارگردانی که تاکنون در آثار بسیاری در حوزه کودک در مقام بازیگر ، کارگردان و تهیه‌کننده حضور داشته و از جمله آثار او می‌توان به منم بچه مسلمان، پاشو پاشو کوچولو، شگفت‌انگیزان، سر سفره خدا و آفتابگردون اشاره کرد. به بهانه ساخت این مجموعه با این کارگردان و تهیه‌کننده گفت‌وگو کردیم.

مهدی نیک‌روش تهیه‌کننده و کارگردان مجموعه «یک خونه آشپزخونه» ‌در گفت‌و‌گو با جام‌جم درباره ویژگی‌ها و بخش‌های مختلف این برنامه بیان می‌کند: مخاطب این برنامه خردسالان هستند و قرار است این برنامه در ۶۵ قسمت ساخته شود که تولید آن مدتی است آغاز شده است. «یک خونه آشپزخونه» به این شکل است که در هر قسمت چهار خردسال که معمولا بین ۴ تا ۷ سال هستند، به استودیو و آشپزخانه خانم نعنا می‌آیند و به همراه او یک غذای کاملا ساده و سالم را تهیه می‌کنند. خانم نعنا، کارشناس آشپزی و بازیگر این برنامه است که آرزو مقدم ایفاگر این نقش است.

وی ادامه می‌دهد: در کنار خانم نعنا ما یک دایی رحمت هم داریم که محمد حاجی‌بابایی آن نقش را بازی می‌کند. دایی رحمت دایی خانم نعناست و باغچه‌ای در کنار این آشپزخانه دارد که در هر قسمت بچه‌ها را با خود به این باغچه می‌برد تا آنها با نحوه کاشت و برداشت سبزیجات و برخی میوه‌ها آشنا شوند. البته بخش‌هایی هم که امکان رفتن بچه‌ها نیست، ما دوربین را به جاهای مختلف می‌بریم تا بچه‌ها با آماده‌سازی ماست، پنیر، آرد، ماکارونی و چیزهای دیگر آشنا شوند. این بخش‌ها به صورت جداگانه ضبط و در طول برنامه برای‌شان پخش می‌شود.

نیک‌روش همچنین می‌افزاید: هدف ما از ساخت این برنامه همین است که بچه‌ها هر روز با مواد غذایی سالم آشنا شوند. همچنین بدانند که این خوراکی‌ها چگونه تهیه می‌شوند. ضمن این‌که با این برنامه، همکاری در خانه و کمک کردن به پدر و مادر را یاد می‌گیرند. همچنین لذت غذایی که خودشان تهیه می‌کنند را هم می‌چشند. از طرفی کمک کردن به دیگران را هم یاد می‌گیرند. در کل سعی کرده‌ایم این برنامه را به گونه‌ای طراحی کنیم که هم بچه‌ها از حضور در آن لذت ببرند و هم در لایه‌های پنهان برنامه نکات مهمی را یاد بگیرند. مثلا این‌که وقتی غذا می‌خورند از خدا تشکر و به مادرهای‌شان کمک کنند.

این تهیه‌کننده در ادامه توضیح می‌دهد: هدف اصلی این برنامه تغذیه سالم و آشنایی بچه‌ها با مواد غذایی که بیشتر سبزیحات را شامل می‌شود و یک سری نکات مهم اخلاقی است. یعنی بچه‌ها یاد بگیرند که در خانه با بزرگ‌ترها چگونه برخورد کنند.

وی درباره همکاری بچه‌ها با خانم نعنا در آماده‌سازی غذا و نکته مهمی که در این میان وجود دارد هم می‌گوید: ما در این برنامه چند نکته مهم داریم. یکی این‌که ما در این برنامه تاکید می‌کنیم بچه‌ها حق ندارند که به چاقو و وسایل خطرناک دست بزنند. وسایلی هم که در این آشپزخانه در اختیارشان قرار می‌گیرد هر چیزی به غیر از چاقو و گاز است. یعنی ما به هیچ عنوان در این برنامه گاز نداریم. از این رو بیشتر غذاهایی را در این برنامه داریم که نیازی به گاز ندارند.

وی با ذکر مثالی در این باره عنوان می‌کند: به عنوان مثال اگر غذا ماکارونی است، ما از ماکارونی پخته استفاده می‌کنیم. یعنی ماکارونی را خانم نعنا در اختیار بچه‌ها برای آماده‌سازی قرار می‌دهد. اگر هم قرار است چیزی را خرد یا سالاد درست کنند، با قیچی، کاغذ یا چاقوهای کره‌خوری این کار را انجام می‌دهند که برایشان خطری نداشته باشد. از این طریق ما به بچه‌ها می‌گوییم که حق ندارند در خانه به چاقو و ابزار تیز و همین طور اجاق گاز دست بزنند. اینها نکاتی است که هر روز و در هر قسمت به بچه‌ها یاد می‌دهیم.

نیک‌روش درباره غذاهایی که در این برنامه به کمک بچه‌ها آماده می‌شود هم می‌گوید: غذاهایی که در این برنامه آموزش داده می‌شوند، چند دسته هستند. یک سری لقمه‌ها را شامل می‌شود و یک سری هم کیک و شیرینی و سالاد میوه و سبزیجات و دسرهاست. مهمترین نکته در این غذاها ساده و سالم بودن آنهاست. مثلا نان دیماج را آموزش می‌دهیم که شامل نان و سبزیجات و گردو است و خودش یک وعده غذایی به حساب می‌آید. همین موضوع باعث شد تا زمان بسیاری را صرف تحقیق و پژوهش در این زمینه کنیم. یعنی حدود یک سال و نیم، دو سال درباره غذاها تحقیق کردیم. درباره میزان کالری و هر چیزی که در این زمینه حائز اهمیت است. چون خیلی از غذاها پیشنهاد می‌شد اما از طرف کارشناس تغذیه تایید نمی‌شد. چون از نظر آنها کالری زیادی داشت و باعث چاقی بچه‌ها می‌شد.

این تهیه‌کننده و کارگردان درباره لوکیشن برنامه که در استان قم است هم توضیح می‌دهد: می‌خواستیم در این برنامه تمرکز را از روی تهران برداریم. ضمن این‌که با هنرمندان و دست‌اندرکاران برنامه که لزوما در تهران نیستند هم همکاری کنیم و به آنها اهمیت بدهیم. مثل فیلمبردار و... . از طرفی بچه‌هایی هم که به این برنامه می‌آیند از شهرهای مختلف هستند. مثل همدان، زنجان و... بنابراین لوکیشن را در کانون پرورش فکری کودکان استان قم زدیم که مجموعه بزرگی است و دکور برنامه ما که شامل یک آشپزخانه و یک باغچه است در این مجموعه ساخته شد.

نیک‌روش درباره انتخاب بچه‌هایی که در برنامه حضور دارند هم توضیح می‌دهد: ما در شبکه پویا به صورت زیرنویس فراخوان دادیم که در عرض دو روز حدود ۸۰۰۰ نفر علاقه‌مند حضور در این برنامه شدند. بنابراین ما فقط همان دو سه روز را فراخوان دادیم و از والدین بچه‌ها خواستیم از آنها برای ما فیلم بفرستند که در آن به مادرشان کمک می‌کنند تا از بین آنها بچه‌ها را انتخاب کنیم.

وی همچنین درباره کار برای کودکان و علاقه‌ای که به این حوزه سخت دارد هم توضیح می‌دهد: من از سال ۸۲ که وارد تلویزیون شدم، با کار کودک آشنا و به آن علاقه‌مند شدم. تئاتر کودک هم زیاد کار کردم. البته تجربه کار بزرگسال هم دارم اما انرژی و حسی که مخاطب کودک می‌دهد حس وصف‌نشدنی و جذابی است. اصولا ارتباط برقرار کردن با بچه‌ها را دوست دارم. چون مخاطبان خاصی هستند و لطفی که دارند را فقط در برنامه‌های کودک می‌توان دید. بچه‌ها خیلی ساده و صمیمی هستند و کار کردن برای‌شان بسیار لذت‌بخش است.

آموزش غذاهای کم نمک و کم روغن
نیک‌روش در پاسخ به این سوال که تا چه حد در آموزش غذاها به بچه‌ها فرهنگ بومی و ایرانی را لحاظ کرده تا بچه‌ها با غذاهای مختلف ایرانی و فرهنگ‌های دیگر آشنا شوند هم می‌گوید: ما در آموزش غذاها سعی کردیم که در ابتدا مواد غذایی سالم را انتخاب کنیم. ضمن این‌که ما یک کارشناس ارشد تغذیه از وزارت بهداشت داریم که در انتخاب غذاها به ما کمک می‌کرد و سعی کردیم غذاها سنتی هم باشد اما از آنجا که اغلب غذاهای ایرانی سرخ‌کردنی هستند یا به اجاق گاز نیاز دارند، نمی‌توانستیم خیلی روی این غذاها مانور بدهیم. این در حالی است که ما تلاش می‌کنیم از غذاهای سرخ‌کردنی و نمک، کمتر استفاده کنیم و این را به بچه‌ها یاد بدهیم. به همین دلیل مدام در این برنامه به بچه‌ها تاکید می‌کنیم نمک و روغن غذا باید کم باشد. از این رو غذاهای ساده‌تر را انتخاب کردیم.