رویایِ بی تعبیر یک ابر پروژه گردشگری

 سال ۱۳۹۰ بود که طرح کریدور گردشگری بیستون به تاق بستان در کرمانشاه به تصویب رسید تا با اجرایی شدن این طرح، دو اثر باستانی مهم استان یعنی بیستون و تاق بستان به هم پیوند بخورند.

طبق اعلام مسئولین قرار بود در قالب این طرح، در فاصله ۳۲ کیلومتری بیستون تا طاق بستان پروژه‌های گردشگری مهمی از سینما و رستوران گرفته تا اِلمان‌هایی از اسطوره‌های کرمانشاه ایجاد شود و وجود این مسیرِ رویایی، گردشگران زیادی را به این استان بکشاند.

اجرایی شدن این طرح مستلزم برخی اقدامات بود، از جمله اینکه مطالعاتی برای آن انجام گیرد و در گام اول مطالعات فاز صفر آن آغاز شد، مطالعاتی که می‌توانست در یک بازه زمانی کوتاه و در کمتر از یکسال انجام گیرد، به دلیل بی اعتباری حدود شش سال به طول کشید.

طی این شش سال مسئولین استانی همواره بر مهم بودن این طرح  تاکید داشتند و حتی در سال ۱۳۹۵ در سفر هیات دولت وقت به کرمانشاه، کریدور بیستون به تاق بستان به عنوان یکی از پنج خواسته اصلی مردم کرمانشاه از هیات دولت مطرح شد و اسدالله رازانی استاندار وقت کرمانشاه هم از آن به عنوان یک ابر پروژه گردشگری نام برد.

با وجود تاکید مسئولین ارشد استان به مهم بودن این طرح، اما در عمل اقدام جدی برای آن انجام نمی‌شد، تاجایی که حتی مطالعات صفر پروژه هم که به اعتبار چندانی نیاز نداشت و در مدت زمان کوتاهی قابل انجام بود، چندین سال طول کشید.

سرانجام سال ۱۳۹۶ پس از شش سال مطالعات فاز صفر پروژه به اتمام رسید و مشخص شد که این مسیر قابلیت تبدیل شدن به یک کریدور گردشگری را دارد و حالا نوبت به شروع  مطالعات فاز یک رسید.

مطالعات فاز یک پروژه هم به سرنوشت مطالعات فاز صفر آن دچار شد و دوباره چند سالی طول کشید تا فاز یک پروژه هم به اتمام برسد. طی این مدت هم مسئولین استان مدام بر مهم بودن این پروژه تاکید داشتند، بگونه ای که در تابستان سال ۱۳۹۷ استاندار وقت کرمانشاه خواستار تسریع در اجرای این پروژه شد و از آن به عنوان پروژه ای ارزشمند و بی نظیر که آیندگان آن را تحسین می کنند، یاد کرد.

سرانجام مطالعات فاز یک در سال ۱۳۹۸ به پایان رسید و طبق  مطالعات انجام شده برای این طرح ۱۸ مگا پروژه و ۲۵ ریز پروژه در نظر گرفته شد تا در مدت زمان ۱۰ سال اجرایی شود.

 با تصویب مطالعات فاز یک در نشست کارگروه گردشگری استان در ابتدای سال ۱۳۹۸، هوشنگ بازوند استاندار وقت کرمانشاه با تاکید بر اینکه این پروژه باید هرچه سریعتر اجرایی شود، عنوان کرد: اهمیت اجرای پروژه کریدور گردشگری بیستون به تاق بستان به اندازه ثبت جهانی اورامانات اهمیت دارد.

امید قادری مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان هم در آن زمان از برنامه ریزی برای تاسیس سازمان عمران کریدور گردشگری بیستون به تاق بستان خبرداد و به ایسنا گفت: “این موضوع در کارگروه گردشگری استان به تصویب رسیده و بزودی در شورای برنامه ریزی استان مطرح  می شود تا در نهایت پیگیری برای صدور مجوز نهایی آن از طریق هیات دولت انجام شود که باتوجه به توجیه دار بودن این پروژه، مجوز آن صادر می شود”. هرچند که این موضوع هم هیچوقت تحقق پیدا نکرد.

برای شروع عملیات اجرایی این پروژه باید کلیات طرح در نشست شورای برنامه ریزی استان به تصویب می رسید که این کار هم انجام شد، اما برخلاف تاکیدات استاندار مبنی بر شروع سریع عملیات اجرایی پروژه، با گذشت چندین ماه اقدامی صورت نگرفت و همین مسئله استاندار را بر آن داشت تا بار دیگر در نشست شورای برنامه ریزی استان دستور تسریع در اجرای آن را بدهد.

اواخر سال ۱۳۹۸ با شروع یک بیماری جهانگیر به نام کرونا در کشور، بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و … تعطیل شد و همه نگاه های استان به سمت کنترل و مقابله با این بیماری رفت، برای همین پروژه های مهم دیگر همچون کریدور گردشگری بیستون به تاق بستان به حاشیه رفت و مدتی مسکوت ماند.

با گذشت یکسال از شیوع بیماری کرونا و لزوم جلوگیری از راکد ماندن فعالیت‌ها، موضوع کریدور گردشگری بازهم در دستور کار مسئولین گردشگری استان قرار گرفت و این بار مدیرکل میراث فرهنگی وقت خبرداد که حدود پنج میلیارد تومان اعتبار برای شروع عملیات اجرایی این پروژه در نظر گرفته شده و قرار است که صرف احداث زیرگذر پارک جنگلی بیستون، ساماندهی مسیر، احداث باند کند رو، فضاسازی اطراف جاده اصلی مسیر شود.

در ابتدای سال ۱۴۰۰ بود که عملیات اجرایی پروژه کریدور گردشگری بیستون به تاق بستان با احداث زیرگذر پارک جنگلی بیستون آغاز شد و از طرفی به گفته مسئولین وقت میراث فرهنگی موافقت اصولی برای پای کار آمدن ۱۰ سرمایه گذار هم صادر شد.

 اراضی مسیر کریدور تاق بستان به بیستون ۲۱ نوع کاربری داشتند، اما بخش اعظم این اراضی نظامی یا کشاورزی بود، بنابراین لازمه اجرای این طرح عقب نشینی پادگان های نظامی و تغییر کاربری زمین ها بود.

در سفر مقام معظم رهبری به استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۰ ایشان موافقت خود را با عقب نشینی پادگان های نظامی اعلام کرده بودند، اما حالا که پروژه کریدور در حال آغاز بود، مسئله دیگری هم وجود داشت و آن تغییر کاربری سایر زمین های مسیر بود که برای تحقق آن باید دستگاه های مختلف همکاری می کردند. 

عدم همکاری دستگاه های مختلف انتقاد جبار گوهری سرپرست وقت اداره کل میراث فرهنگی استان را بدنبال داشت تا جایی که اوایل سال گذشته   اعلام کرد که پروژه هایی در کریدور برای ورود سرمایه گذاران تعریف شده، اما از آنجایی که سرمایه گذاران باید زمین های این مسیر را که اغلب زارعی هستند، تغییر کاربردی دهند، برخی از دستگاه های متولی همکاری چندانی ندارند.  

و این آخرین اظهار نظری بود که از مسئولین میراث فرهنگی در خصوص کریدور منتشر شد. 

 از سال گذشته تاکنون هیچ اتفاق تازه‌ای برای کریدور گردشگری کرمانشاه نیافتده و مسئولین میراث فرهنگی هم به آن نپرداخته‌اند و گویا ابرپروژه کریدور گردشگری کرمانشاه تنها یک رویای بی تعبیر بود.

اما حالا که از چند ماه پیش مدیرکل جدید میراث فرهنگی استان روی کار آمده از مدیر کل جدید پرسیدیم که چه رویکردی در قبال این پروژه دارد.

محمدرضا سهیلی، در پاسخ به این سوال گفت: این پروژه مسائل و گیر و گرفت هایی دارد که باید حل شود، برای همین به کمیته زیربنایی رفته است. 

وی ادامه داد: در این مسیر اماکن نظامی هستند که باید عقب نشینی کنند و طبیعتا هزینه عقب نشینی آنها هم بالا خواهد بود و ما باید این هزینه ها را تقبل کنیم.