عوارض مصرف مسکن‌های مخدردار

به گزارش جام جم آنلاین از ایسنا، سعید صفاتیان با بیان اینکه مصرف برخی دارو‌های مسکن بدون تجویز پزشک می‌تواند موجب وابستگی افراد به آن دارو شود، افزود: اگرچه برخی قرص‌های مسکن مانند استامینوفن، کدئین (تسکین‌دهنده درد)، دیفنوکسیلات (کنترل اسهال و مشکلات گوارشی)، ترامادول (داروی ضد درد قوی) و شربت اکسپکتورانت بدون نسخه پزشکی در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند، اما دارای مصرف پزشکی هستند.

این درمانگر اعتیاد با تاکید بر اینکه پایه این قرص‌ها مخدر است، اظهار کرد: مصرف مداوم قرص‌های مسکن مانند مورفین مانند تریاک عمل می‌کند و موجب بی‌دردی، نشئگی و وابستگی جسمی شدید فرد به این دارو‌ها می‌شود. عموما افرادی که بدون نسخه پزشک به مصرف این دارو‌ها روی می‌آورند در دو گروه تقسیم‌بندی می‌شوند؛ دسته اول معتادانی هستند که به دلیل عدم دسترسی به مواد مخدر به سمت مصرف این دارو‌ها (با حجم بالا) روی می‌آورند.

وی ادامه داد: دسته دوم نیز افرادی هستند که معتاد نیستند و به دلیل احساس درد در بخشی از بدن خود، بدون مراجعه به پزشک و با تکیه بر اطلاعات اشتباه آشنایان، اقدام به مصرف قرص‌هایی مانند استامینوفین و کدئین می‌کنند، اما پس از مصرف چندباره، میزان اثرگذاری دارو در آن‌ها کاهش می‌یابد و مجددا به تجویز آشنایان، به مصرف قرص ترامادول روی می‌آورند. پس از مصرف چند روزه ترامادول نیز مجددا میزان اثرگذاری دارو کاهش و دوباره درد در آن‌ها پدیدار می‌شود و به مرور میزان مصرف قرص‌های مسکن در آن‌ها افزایش می‌یابد؛ در واقع افرادی که بدون تجویز پزشک قرص‌های مسکن مصرف می‌کنند، به تدریج به تعداد قرص‌هایی که در گذشته از آن استفاده می‌کردند قانع نیستند و به مرور میزان مصرف خود را افزایش می‌دهند، تا جایی که خودشان متوجه حجم بالای میزان مصرفی خود می‌شوند.

صفاتیان تصریح کرد: در این مرحله باز هم فشار روانی و اطلاعات اشتباه از سوی دوستان و فروشندگان مواد مخدر موجب می‌شود که آن‌ها به سمت مصرف مواد مخدر روی بیاورند، البته ممکن است همچنان متوجه اعتیاد خود نباشند. همین بی‌خبری درنهایت موجب اوردز، مسمومیت و در نهایت مرگ و میر آن‌ها می‌شود.

بنابر اظهارات مدیرعامل موسسه دانش اعتیاد و روان‌شناسی ایرسا، درمان معتادان به قرص‌های مسکن به ویژه مصرف کنندگان دارو‌هایی مانند ترامادول، از درمان افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، به شدت سخت‌تر است. به طور مثال افرادی که روزانه ۱۰ قرص ترامادول مصرف می‌کنند، سخت‌تر از افرادی که روزانه ۲ گرم تریاک مصرف می‌کنند درمان خواهند شد.

صفاتیان در ادامه به عوارض مصرف مکرر قرص‌های مسکن اشاره کرد و یادآور شد: مصرف دارو‌های مسکن موجب کاهش فشار خون و ضربان قلب، تنگ شدن مردمک چشم، سیاه شدن دندان، تخریب کلیه و کبد، اختلال در گلبول‌های قرمز و... خواهد شد. همچنین زنانی که به طور مکرر از این قرص‌ها استفاده می‌کنند علاوه بر عوارض ذکر شده، نازایی و سقط جنین را متحمل می‌شوند. ترک ناگهانی این دارو‌ها نیز موجب بدن درد شدید، حالت تهوع، اسهال، استفراغ، مشکلات کلیوی، درد‌های شدید کمری، خشکی دهان و دندان، سیاه شدن دندان‌ها و... می‌شود.

وی تصریح کرد: باید فروش قرص‌های مسکن در داروخانه‌ها محدود شود. در واقع داروخانه‌ها باید از فروش دارو‌های مذکور به مشتری‌های ثابت این دارو‌ها خودداری کنند؛ زمانی که فروشندگان شاهد این موضوع هستند که شخصی یک روز در میان و بدون نسخه پزشک درخواست دارو‌هایی مانند دیفنوکسیلات، استامینوفین، کدئین، ترامادول و ... را می‌کند باید از فروش آن به این فرد خودداری کنند. در این میان پزشکان نیز نباید بدون معاینه و تنها با استناد به گفته‌های بیمار برای آن‌ها دارو‌های مسکن تجویز کنند.

این درمانگر اعتیاد در بخش دیگری از اظهارات خود تاکید کرد: برخی سودجویان این قرص‌ها را در قالب نام‌های مستعار مانند کپسول‌های ضد درد، ضد خماری و ... به فروش می‌رسانند و این گونه اظهار می‌کنند که این دارو‌ها پایه گیاهی دارد، این درحالیست که بررسی‌های کارشناسان حوزه اعتیاد نشان می‌دهد که پایه اصلی این قرص‌ها دیفنوکسیلات، استامینوفین، کدئین، ترامادول و... است که با مقداری پودر‌های گیاهی طعم‌دار ترکیب شده‌اند.