برچسب کمردرد بر بدن دانش‌آموز

اگر میز و صندلی مدرسه بر‌اساس قد و قامت دانش‌آموزان، قابلیت تنظیم داشته باشد از بروز بسیاری از اختلالات اسکلتی جلوگیری می‌شود. البته دکتر مرتضوی معتقد است ‌بیش از آن‌که نشستن طولانی باعث آسیب ستون فقرات جدی در دانش‌آموزان شود، نشستن پشت میز و نیمکت غیراستاندارد که صندلی‌اش، ارتفاع متناسب با قد دانش‌آموز نداشته باشد، می‌تواند به بروز دردهای اسکلتی و عضلانی منجر شود.
استراحت به عضلات دانش‌آموز
مسلما نشستن دانش‌آموزان پشت میز و نیمکت برای بیش از 45 تا 50 دقیقه منطقی نیست. در صورتی که امکانات کلاس اجازه دهد، دانش‌آموزان باید در این فاصله بلند شوند و حرکات کششی به مدت 2 تا 3 دقیقه انجام دهند.
بررسی‌ها نشان داده است این حرکات کششی نه‌تنها به حفظ سلامت اسکلتی دانش‌آموزان کمک می‌کند، قدرت ذهنی و یادگیری دانش‌آموزان را نیز تقویت می‌کند و باعث می‌شود آنان نمرات بهتری بگیرند.
میز و صندلی‌ به‌جای نیمکت
استفاده از میز و صندلی‌های مجزا از نظر ارگونومی، تناسب بیشتری با ساختار فیزیکی دانش‌آموزان دارد و با اصول سلامت اسکلتی و عضلانی آنان متناسب‌تر است.
دکتر مرتضوی می‌افزاید: نیمکت‌هایی که پشتی مناسبی ندارند و فاصله آنها از هم کم است، آسیب زننده‌تر هستند. به همین دلیل می‌توان با رعایت فاصله مناسب بین نیمکت‌ها و بهره‌گیری از ارتفاع پشتی مناسب، آسیب اسکلتی و عضلانی را در طولانی‌مدت کاهش داد.
درس و مشق در منزل
خوب است در منزل هم میز و صندلی متناسب با قد و قامت دانش‌آموز داشته باشید. اگر دانش‌آموز عادت کرده برای انجام تکلیف در منزل روی زمین بنشیند باید از میزهای کوتاه کمک بگیرید تا او به دیوار تکیه بدهد و تکالیفش را انجام دهد. البته این روش هم نباید در زمان طولانی مورد استفاده قرار گیرد و کودک حین مشق نوشتن باید وضعیت خود را تغییر دهد و هر نیم ساعت یک‌بار از جای خود بلند شود و کمی راه برود.
بچه‌ها درست بنشینید!
مسلما صحیح نشستن دانش‌آموزان پشت نیمکت و رعایت اصول ارگونومی در پیشگیری از آسیب‌های اسکلتی و عضلانی مهم است. کما این‌که میز و نیمکت‌ها باید از استاندارد مناسب، ارتفاع و اندازه متناسب با قد، سن و مقطع تحصیلی دانش‌آموز برخوردار باشد.
آموزش دانش‌آموز برای درست نشستن در دوران مدرسه، باعث می‌شود دردهای عضلانی، اسکلتی کمتری در بزرگسالی نصیب او بشود. البته این آموزش در منزل نیز هنگام انجام تکالیف باید صورت بگیرد، زیرا دانش‌آموزان هنگام انجام تکالیف خود در خانه معمولا در حالت چمباتمه یا درازکش مشق می‌نویسند و به همین دلیل خیلی زود به دردهای عضلانی، آسیب ستون فقرات و گاه خمیدگی یا گودی کمر دچار می‌شوند.

تحرک در مدرسه لازم است

معمولا معلمان به‌ویژه در مقطع دبستان برای حفظ نظم در کلاس ناگزیرند دانش‌آموزان را به‌طور مکرر به نداشتن تحرک و نشستن پشت میزشان فرا بخوانند. با این حال متخصصان معتقدند اگر فضای کلاس اجازه دهد، معلم می‌تواند به دانش‌آموزان اجازه دهد در طول برگزاری یک کلاس کمی جابه‌جا و گاهی از جایشان بلند شوند. دانش‌آموزان همچنین می‌توانند حرکات ورزشی و کششی را پشت میز خود انجام دهند.
حتی بررسی‌ها نشان داده است دانش‌آموزانی که در زنگ تفریح هم در کلاس می‌مانند یا در حیاط مدرسه می‌نشینند و تحرکی ندارند نیز با مشکلات جسمانی مواجه خواهند شد. در واقع زنگ تفریح فرصت مناسبی است برای تغییر وضع بدن از طریق جنب و جوش تا نه تنها عملکرد ذهنی کودکان افزایش یابد، بلکه دردهای عضلانی و اسکلتی نیز کاهش پیدا کند. اگر به کودکان در زنگ‌های ورزش حرکاتی متناسب با فیزیک بدن‌شان آموزش داده شود، این مزایا پررنگ‌تر خواهد شد. البته دانش‌آموزان در هر شرایطی قبل از آغاز ورزش باید چند دقیقه بدن خود را گرم کنند و با یک فعالیت ورزشی سبک بعد از اتمام ورزش، بدنشان را به آرامی سرد کنند. ناگفته پیداست که کودکان تمایل زیادی به فعالیت بدنی و جنب و جوش دارند، اما فعالیت‌هایشان تا وقتی که به رشد جسمانی و روانی کافی نرسیده‌اند، حتما باید با نظارت بزرگسالان انجام شود.

پونه شیرازی

دانش و سلامت