خسارت‌های میلیاردی غفلت از محیط‌زیست

در واقع، در این گزارش آمده است که اقتصاد کشور ما در سال 2002 از محل بی‌توجهی به ملاحظات زیست‌محیطی، حدود هشت و نیم میلیارد دلار زیان دیده. البته اگر نرخ تورم و افزایش قیمت ارز را حساب کنیم، در شرایط کنونی دست‌کم این رقم باید سه برابر شده باشد.
اما نکته بسیار مهمی که درباره این رقم وجود دارد، این است که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس یکی از پارامترهای مهم تخریب زیست‌محیطی در ایران یعنی فرسایش خاک بررسی نشده است. حال آن که در کشور ما سالانه دو میلیون تن خاک فرسایش پیدا می‌کند که بر مبنای نرخ جهانی خاک، می‌توان گفت ما هر سال حداقل 56 میلیارد دلار از خاک ارزشمند خود را از دست می‌دهیم. از این‌رو، باید اذعان داشت که مقدار واقعی خسارت‌های ناشی از تخریب محیط‌زیست در ایران، بسیار بیشتر از عددی است که در این گزارش اعلام شده است.
اما جالب است بدانید که در گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس، بالاترین میزان خسارت‌های زیست‌محیطی در کشور ما به بخش مدیریت منابع آب نسبت داده شده است. این مساله نشان می‌دهد که کدام بخش از دولت در همه سال‌های گذشته بالاترین آسیب را به طبیعت کشور وارد کرده است و با این حال، هنوز بعضی مدیران ما روی اجرای طرح‌های انتقال آب و سدسازی‌های بی‌رویه اصرار دارند.
در انتها بد نیست به جمله‌ای از آقای عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط‌زیست اشاره کنم که گفته است «اگر بخواهیم استانداردهای بین‌المللی در حوزه محیط‌زیست را رعایت کنیم، باید 80 درصد از صنایع امروز کشور تعطیل شوند.» این حرف درستی است و علت آن این است در کشور ما، صنایع بدون توجه به ملاحظات زیست‌محیطی پا گرفته‌اند و حال اگر بخواهند این ملاحظات را رعایت کنند، به شدت آسیب می‌بینند و دیگر تولید برای آنها سودده نیست. این مساله نشان‌دهنده فاصله بسیار زیاد ایران با کشورهای پیشرفته دنیا در رعایت استانداردهای زیست‌محیطی است و از این لحاظ، تعجبی هم ندارد که بفهمیم در کشور ما سالانه ده‌ها میلیارد دلار به محیط‌زیست خسارت وارد می‌شود.

محمد درویش

فعال محیط‌زیست