ارتش سودان بر سر دوراهی

روز گذشته شبکه اسکای نیوز در یک گزارش از تیراندازی و شلیک گاز اشک آور نیروهای امنیتی سودان به تحصن‌کنندگان مقابل مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح این کشور در خارطوم خبر داد. این در حالی بود که وزیر دفاع سودان نیز گفته بود ارتش اجازه رفتن کشور به سمت آشوب را نمی‌دهد. به گزارش این منبع، «جمعیت شاغلین سودان» که یک گروه مخالف دولت است اعلام کرد، نیروهای یورش برنده به تحصن‌کنندگان از گلوله‌های واقعی، سلاح‌های سنگین و صدها گاز اشک‌آور استفاده کردند. نیروهای مسلح ارتش البته به مقابله پرداختند و درهای فرماندهی کل را برای حمایت و حفظ جان تحصن‌کنندگان باز کردند. درگیری بین ارتش و نیروهای امنیتی سودان برای اولین بار است که اتفاق می‌افتد و نشان می‌دهد دست‌کم در این مرحله ارتش سودان تصمیم گرفته است از معترضان حمایت کند. گفته می‌شود تحصن‌کنندگان در مقابل مقر فرماندهی کل ارتش در خارطوم همچنان اصرار به ماندن در منطقه دارند و خواستار پیوستن نیروهای ارتش به معترضان هستند. جمعیت شاغلین سودان دیروز از تحصن‌کنندگان خواست به مقر فرماندهی بروند. این جمعیت با استفاده از بلندگوها مردم را به خروج و حمایت از تحصن‌کنندگان فراخواند. به گفته منابع تحصن‌کننده، وقتی نیروهای امنیتی به تحصن‌کنندگان حمله کردند، نیروهای ارتش به آنها اجازه دادند برای مخفی شدن و جان به در بردن از گلوله‌ها وارد مقر فرماندهی شوند. از سه روز گذشته هزاران سودانی در خارج از مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح و محل اقامت عمر البشیر تحصن کرده و شعارهایی علیه دولت سر می‌دهند. آنها خواستار استعفای عمر البشیر هستند که بیش از دو دهه است بر سودان حکم می‌راند. این اعتراضات بعد از نشستی به ریاست عمر البشیر صورت گرفت که طرفین به توافقی دست نیافتند. شاهدان عینی اعلام کردند دو سرباز از ارتش سودان و یک نیرو از نیروهای امنیتی درجریان درگیری‌های روز گذشته کشته شدند.
تحویل قدرت به ارتش
در میان گمانه‌زنی‌ها مبنی بر این‌که ممکن است عمر البشیر قدرت خود را به ارتش واگذار کند منابع خبری سودان با رد این‌گونه گمانه‌زنی‌ها گفتند: عمر البشیر قصد ندارد قدرت را به ارتش تحویل دهد. حسن اسماعیل سخنگوی دولت سودان در واکنش به اخبار شبکه الشروق که اعلام کرده بود البشیر می‌خواهد قدرت را به ارتش واگذار کند گفت: این اخبار صحت ندارند و این موضوع به هیچ وجه مورد بحث قرار نگرفته است. هدف چنین ادعاهایی ایجاد آشوب در میان شهروندان است. در همین حال عوض محمد احمد بن عوف، وزیر دفاع سودان نیز ضمن بیاناتی طرف‌هایی را به سوءاستفاده از اوضاع کنونی کشور برای ایجاد اختلاف میان نیروهای مسلح و فتنه بین بخش‌های دستگاه امنیتی متهم کرد. چند روز پیش ائتلاف آزادی و تغییر که رهبری اعتراضات در سودان را در دست دارد درخواست کرده بود می‌خواهد ارتباط مستقیم با فرماندهی نیروهای مسلح برقرار کرده و در نهایت شرایط مناسب را برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در کشور فراهم سازد. بن عوف در عین حال گفت: نیروهای مسلح سوپاپ اطمینان و امنیت کشور هستند و هرگز درباره امنیت، وحدت و رهبری کشور کوتاهی نمی‌کنند. نیروهای مسلح علیه آرمان‌ها و آرزوهای شهروندان نیستند اما هرگز نمی‌گذارند کشور به سمت آشوب کشیده شود.
این اظهارات نشان می‌دهد که سران ارتش سودان همچنان در یک وضعیت بلاتکلیف به‌سر می‌برند و نمی‌دانند طرف معترضان را بگیرند یا دولت البشیر را. قطعا این تصمیم‌گیری سرنوشت سیاسی سودان در شرایط کنونی را تعیین خواهد کرد. به این معنا که اگر ارتش در کنار مردم بایستد باید دوران حاکمیت البشیر را خاتمه یافته دانست. در غیر این صورت تحولات سودان می‌تواند به سمت روزهای خشن و خونین‌بار‌تر دیگری سوق پیدا کند.
البشیر طرفدار مذاکره
به‌رغم چهارماه اعتراضات در سودان، عمر البشیر همچنان از مواضع خود کوتاه نیامده و بر حفظ امنیت و ثبات کشور در این شرایط تاکید می‌ورزد. وی دوشنبه‌شب ریاست نشست دفتر رهبری حزب حاکم این کشور را برعهده گرفت و در آن گفت: حفظ ثبات وطن اولویت اصلی ماست و مردم سودان مستحق این هستند که در کشوری امن زندگی کنند و این مسؤولیت من است. مذاکره تنها راه حل مشکلات سودان است. وی بر لزوم حمایت از وطن در برابر کسانی که برای تغییر اوضاع سودان با بیگانگان توطئه می‌کنند، تأکید کرد. این نشست درحالی با ریاست البشیر برگزار شده که وی اوایل مارس به خاطر فشارهای مردمی اختیارات حزبی‌اش را به معاونش واگذار کرده بود. وی ۲۲ فوریه در کشور حالت فوق‌العاده اعلام و دولت وفاق ملی و دولت‌های محلی را منحل کرد. البشیر همچنین احزاب، جوانان و گروه‌های مسلح را به مذاکره دعوت کرد. در همین حال حزب حاکم سودان یک بار دیگر حمایت خود را از عمر البشیر اعلام کرد. طی ماه‌های گذشته برخی از اعضای این حزب از البشیر خواسته بودند قدرت را ترک کند. طی چهار ماه گذشته ده‌ها نفر در جریان اعتراضات سودان کشته ، زخمی یا بازداشت شده‌اند. به گفته کمیته مرکزی پزشکان سودان یک تظاهرکننده روز گذشته در ام درمان در غرب خارطوم کشته شد. با کشته شدن او تعداد کشته‌شدگان از زمان آغاز اعتراضات تاکنون به ۴۰ نفر می‌رسد. این درحالی است که عفو بین‌الملل ۱۱ فوریه گذشته تعداد کشته‌شدگان را ۵۲ نفر اعلام کرده بود. اعتراضات سودان وارد ماه چهارم شده و سودانی‌ها ابتدا علیه گرانی تظاهرات کردند و بعد خواهان برکناری البشیر شدند.

وعده البشیر به نتانیاهو
یک نویسنده و مورخ صهیونیستی افشا کرد، عمر البشیر‌، رئیس‌جمهور سودان برای فرار از دست معترضان و نجات توسط رژیم صهیونیستی، به‌تازگی طی پیامی به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به وی وعده گشایش سفارت در خارطوم را داده است. به گزارش روز سه‌شنبه تارنمای الوطن سرب، «جای معیان» در پیامی توییتری به نقل از برخی منابع اطلاعاتی نوشت: رئیس‌جمهور سودان در چند روز گذشته به شدت به دنبال ارتباط گیری با دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بوده است. در توییت نویسنده صهیونیستی همچنین آمده است: به‌رغم آن‌که عمر البشیر در صورت نجات از دست مخالفان به نتانیاهو وعده گشایش سفارت رژیم صهیونیستی در خارطوم را داده، اما نخست‌وزیر اسرائیل از پاسخ به وی خودداری کرده است.

رحیم محمدی

بین‌الملل