چرا زلزله تلفات جانی نداشت؟

شدت زمین‌لرزه به حدی بود که در استان‌های شمال غرب هم احساس شد و مردم را به خیابان کشاند. ده دقیقه بعد وقتی گزارش جزئیات زمین‌لرزه اعلام شد، احتمال مرگبار بودن این زمین‌لرزه هم قوت گرفت. مرکز لرزه‌نگاری در گزارش خود اعلام کرد: «ساعت 20و 7 دقیقه یکشنبه زمین‌لرزه‌ای به بزرگی 4/6ریشتر در 17 کیلومتری سرپل ذهاب رخ داد.» عمق گسل هفت کیلومتر بود و همین باعث احساس شدن آن صدها کیلومتر آن‌طرف‌تر از کانون زمین‌لرزه شد.
نیروهای امدادی که تجربه زمین‌لرزه مرگبار سال گذشته را داشتند، همراه نیروهای ارتش راهی کانون زلزله و اطراف آن شدند. نیم ساعت بعد، آمبولانس‌های اورژانس و هلال‌احمر آژیرکشان وارد محوطه بیمارستان‌های شهرهای کرمانشاه شدند و مجروحان را تحویل پرستاران دادند.
به زلزله عادت کرده ایم
اهالی از خانه‌های خود بیرون آمده و از ترس زلزله‌ای بزرگ‌تر جرات بازگشت به خانه‌ها را نداشتند. میثم که سال گذشته برادرش را در زلزله از دست داده بود، می‌گوید: در حال تماشای تلویزیون بودیم که زمین شروع به لرزیدن کرد. این زلزله با زمین‌لرزه‌های ماه‌های قبل فرق داشت و قدرتش زیاد بود. در زمین‌لرزه آبان سال قبل خانه‌مان در روستا ویران شد و حالا در کانکس زندگی می‌کنیم. پدرم در کانکس را باز کرد و گفت؛ بروید بیرون. وقتی بلند شدم، بر اثر شدت زمین‌لرزه نمی‌توانستم تعادلم را حفظ کنم و به در و دیوار می‌خوردم. همه جا تاریک شده بود. صدای جیغ اهالی که وحشت زده بودند شنیده می‌شد. وقتی زمین از حرکت ایستاد، در روستا گشتی زدم‌. خدا را شکر کسی آسیب ندیده بود. تعدادی از خانه‌ها تازه‌ساز بود و بقیه هم در کانکس هستیم. خواستیم به خانه‌ها برگردیم که دوباره زمین ‌لرزید. دیگر جرات بازگشت به خانه‌ها را نداشتیم و آتش روشن کردیم و تا صبح بیدار بودیم.
میثم درباره روند امدادرسانی هم گفت: در زلزله قبل خیلی دیر سراغمان آمدند، اما در این زمین‌لرزه همان شب امدادگران آمدند و آب و پتو برایمان آوردند. برق هم خیلی زود وصل شد.
اهالی روستاهای مناطق زلزله‌زده که از امدادرسانی زلزله سال گذشته گله داشتند، این‌بار امدادرسانی در زمین‌لرزه یکشنبه را خوب توصیف می‌کنند. به گفته اهالی، بعد از 20 دقیقه از زمین‌لرزه، برق در اغلب روستاها وصل شد و امدادگران در روستاهایی که آب گل‌آلود شده بود، آب معدنی توزیع کردند.
اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور درباره روند امدادرسانی به زلزله‌زده‌ها گفت: پس از وقوع این زمین‌لرزه، بلافاصله ستاد مدیریت بحران تشکیل جلسه داد و دستگاه‌های امدادرسان اقدامات امدادی خود را آغاز کردند. در این زمین‌لرزه تلفات جانی نداشتیم و تعدادی مصدوم شدند که اغلب آنها به صورت سرپایی درمان و مرخص شدند. افرادی که بستری هستند نیز تا چهارشنبه مرخص می‌شوند.
وی با اشاره به این‌که اکنون وضعیت در مناطق زلزله‌زده عادی است، گفت: قرار شد پکیج ۷۲ساعته با هماهنگی فرمانداران منطقه تحت تاثیر در اختیار مردم نیازمند قرار گیرد و قرار شد کمیته‌ای تشکیل شود و با توجه به شرایط افرادی که به چادر نیازمند هستند این مورد به آنان ارائه شود.
مدرسه ای آسیب ندید
مدیرکل نوسازی مدارس استان کرمانشاه نیز گفت: در زلزله یکشنبه شب کرمانشاه هیچ‌کدام از مدارس نوساز یا در حال ساخت آسیبی ندید و فقط برخی مدارس قدیمی و با قدمت بالا دچار ترک‌های جزئی شدند.
مدیر‌کل امور روستایی استانداری کرمانشاه نیز با اشاره به خسارت تعدادی واحدهای روستایی در پی وقوع زلزله گفت: عمده خسارت‌ها درحد تعمیری بوده است.
امیر خسروانی در گفت‌وگو با ایسنا افزود: تعدادی از واحدهای مسکونی تعمیری که در زلزله سال گذشته آسیب دیده‌اند، دوباره دچار مشکل شدند که در حال ارزیابی خسارت‌ها هستیم.
معاون عمرانی استانداری کرمانشاه هم شامگاه دیروز اعلام کرد: براساس برآوردها 200تا 300 واحد مسکونی دچار خسارت شدند که بیشتر بازسازی شده بودند. چهار مغازه هم در سرپل ذهاب تخریب شدند.

زلزله‌های بزرگ، طبیعی است

دکتر محمود فاطمی عقدا، استاد دانشگاه و زلزله‌شناس درباره این زمین‌لرزه به جام‌جم گفت: نمی‌توان به‌طور قطع اعلام کرد که زلزله شامگاه یکشنبه، پس‌لرزه زمین‌لرزه آبان سال گذشته است.
باید روند شکستگی گسل‌ها را برر سی کرد تا در این باره نظر قطعی را اعلام کرد. البته زمین‌لرزه‌هایی با بزرگای بیش از هفت ریشتر تا یک سال و نیم می‌تواند پس‌لرزه‌هایی مثل زمین‌لرزه یکشنبه داشته باشد.
وی احتمال وقوع زمین‌لرزه در تهران و شهرهای دیگر بر اثر فعال شدن این گسل را رد کرد و گفت: این زمین‌لرزه نه‌تنها باعث فعال شدن گسل‌های تهران نمی‌شود، بلکه تاثیری روی گسل‌های استان‌های اطراف کرمانشاه هم نخواهد گذاشت. پوسته ایران هر ده سال یکبار شاهد وقوع زمین‌لرزه‌ای بزرگ بوده و این بحث که ایران وارد سال پر زلزله شده صحیح نیست.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز با اشاره به جزئیات زمین‌لرزه 4/6 ریشتری استان کرمانشاه گفت: شهرهای ایران مملو از گسل است و باید همانند کشور ژاپن برای زلزله‌های مهم خود را آماده کنیم.
دکتر محمد شکرچی‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا افزود: بر اساس داده‌های دو دستگاه شتاب‌نگاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، شتاب این زلزله در شهر سر پل ذهاب 4/0 شتاب و دستگاه شتاب‌نگار گیلانغرب شتاب 1/0 شتاب ثقل را نشان داده است. زلزله ۲۱ آبان سال گذشته شتاب 68/0 شتاب ثقل زمین را نشان داد. با وارد شدن چنین شتابی به ساختمان‌هایی که مقاومت مناسبی در برابر زلزله نداشته باشند، می‌توان انتظار تخریب آنها را بر اثر این زمین‌لرزه داشته باشیم.

برخورد با شایعه سازان

ساعتی بعد از زلزله، تعدادی از کانال‌های تلگرامی اعلام کردند این زمین‌لرزه شش کشته بر جای گذاشته است که این خبر با واکنش پلیس فتای استان کرمانشاه رو‌به‌رو شد. سرهنگ آمویی، معاون اجتماعی پلیس کرمانشاه در این باره گفت: از طریق پلیس فتا به مدیران کانال‌های تلگرامی که اخبار کذب در ارتباط با زلزله منتشر می‌کنند، تذکراتی داده شد.
نرگس کلباسی از فعالان اجتماعی که از زلزله سال گذشته کرمانشاه در آنجا حضور دارد و مشغول خدمت‌رسانی است، شامگاه یکشنبه در توییتی از جان‌باختن چند نفر در این زمین‌لرزه خبر داد که دقایقی بعد با پاک کردن این پست اعلام کرد درباره تلفات چون آمار دقیقی نداشتم، توییت را پاک می‌کنم.
در حالی که زمین‌لرزه در کرمانشاه تلفاتی نداشت، در سلیمانیه در منطقه کردستان عراق، دو کشته و 52 زخمی برجای گذاشت.
تلویزیون عراق گزارش داد این زمین لرزه در استان‌های نجف اشرف، کربلای مقدس، دیاله، صلاح‌الدین، المثنی، کرکوک، الانبار، واسط و سلیمانیه نیز احساس شده است.
منابع عراقی می‌گویند بیشتر مردم این مناطق عراق پس از وقوع زلزله، خانه‌های مسکونی خود را ترک کردند و به خیابان‌ها آمدند.

771 مصدوم

پس از وقوع زمین لرزه شامگاه یکشنبه در سرپل ذهاب، وزیر کشور با دستور به دستگاه‌های امدادی حالت آماده‌باش اعلام کرد تا به مصدومان رسیدگی سریع شود.بیمارستان‌های شهرهای کرمانشاه، تخت‌های اضافه را برای پذیرش مصدومان آماده پذیرش مصدومان زلزله را آغاز کردند. براساس اعلام اورژانس، ۷۷۱ نفر پس از زلزله یکشنبه کرمانشاه، به مراکز درمانی استان مراجعه کردند.
بر‌اساس اعلام مرکز راهبری عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه آمار مراجعان به مراکز درمانی شهرستان‌های استان به این شرح است: سرپل ذهاب ۳۲۳ نفر، قصرشیرین ۱۰۹ نفر، دالاهو ۲ نفر، گیلانغرب ۱۷۴ نفر، ثلاث باباجانی ۵ نفر، پاوه ۲ نفر، اسلام آبادغرب ۴۷ نفر، جوانرود یک نفر و روانسر ۱۰ نفر.
همچنین آمار مراجعین به بیمارستان‌های مرکز استان به این قرار است: فارابی ۳ نفر، معتضدی ۲ نفر، امام خمینی(ره) یک نفر، آیت‌ا... طالقانی ۲۳ نفر، امام رضا(ع) ۱۵ نفر، شهدا ۳۵ نفر، امام حسین(ع) ۴ نفر، حضرت معصومه‌(س) ۱۳ نفر و سجاد ۲ نفر.
همچنین به گفته سرپرست اورژانس کشور، همه مصدومان در هنگام فرار مصدوم شده و صدمات اغلب آنها به صورتی بود که به صورت سرپایی درمان شده و شامگاه یکشنبه مرخص شدند.

چرا زلزله تلفات نداشت

شامگاه دیروز و ساعتی پس از زلزله ، احتمال می‌رفت زمین‌لرزه همراه با تلفات باشد، اما براساس اعلام اورژانس کشور تلفاتی گزارش نشد. امام جمعه سرپل‌ذهاب و نماینده مردم این شهر در مجلس شورای اسلامی، بازسازی خانه‌ها، ساعت وقوع زلزله و امدادرسانی سریع را مهم‌ترین عوامل نبود تلفات در این زمین‌لرزه می‌دانند.
حجت‌الاسلام جواد فاطمی‌نسب، امام جمعه سرپل‌ذهاب با گذشت یک روز از زلزله یکشنبه شب، وضعیت سرپل ذهاب و روستاهای آن را مناسب ارزیابی کرد و به جام‌جم گفت: در این زلزله 250 نفردر سرپل ذهاب دچار مصدومیت‌های جزئی شدند که تعدادی بعد از اقدامات درمانی، مرخص شدند. 12 نفردر مراکز درمانی استان کرمانشاه و هشت نفر در بیمارستان شهرستان بستری شدند. از میان مصدومان افرادی بودندکه دچار استرس و شوک‌های ناشی از این زلزله شده بودند.
وی افزود: با وقوع این زلزله همه نیروهای امدادی مانند هلال احمر، اورژانس و ارتش عملیات امدادرسانی را آغاز کردند. نیروهای بسیج و سپاه نیز به حالت آماده باش درآمدند تا در صورت لزوم همراه دیگر نیروهای امدادی حضور یابند. آب، برق و گاز که قطع شده بود در همان ساعات اولیه وصل شد و بعد از اقدامات بموقع نیروهای امدادی آرامش دوباره به شهر بازگشت.
فرهاد تجری، نماینده مردم قصرشیرین، سرپل‌ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی نیز به جام‌جم گفت: در زلزله یکشنبه‌شب، احتمال می‌رفت شاهد تلفات باشیم که به لطف خدا این زلزله کشته‌ای نداشت و فقط مصدوم برجای گذاشت.
وی افزود: سازه‌ها و بناهایی که تهدید‌آفرین بودند در زلزله سال گذشته در سر پل ذهاب تخریب شدند که به جای آن سازه‌هایی با مقاومت بیشتر احداث شده یا در حال احداث بود که باعث شد خسارت‌های جزئی به آن وارد شود و همین مقاوم‌سازی از دلایل کاهش مصدومان و نبود تلفات بود.
تجری ادامه داد: بازدیدهایی از مناطق زلزله‌زده انجام شد و تصمیماتی در راستای ساماندهی وضعیت بحرانی گرفته شد. در جلسه ستاد بحران استان کرمانشاه که در فرمانداری قصرشیرین برگزار شد، تصمیماتی برای برآورد خسارت و تسریع در خدمت‌رسانی و ارائه طرح‌های امدادی جهت پاسخگویی به نیازهای اولیه مردم در ۷۲ ساعت پس از زلزله اتخاذ شد. بنیاد مسکن نیز مکلف شد میزان خسارت را تعیین کرده تا عملیات بازسازی آغاز شود.
تخریب 4 واحد قدیمی
هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه نیز گفت: واحدهای مسکونی شهری و روستایی در حال احداث یا ساخته‌شده توسط بنیاد مسکن، در زلزله یکشنبه‌شب مقاومت مطلوبی از خود نشان دادند و آسیب جدی ندیدند.
همچنین رضا خواجه‌ای، رئیس ستاد بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه هم عنوان کرد: از همان ساعات اولیه زلزله یکشنبه‌شب کرمانشاه ۴۷ اکیپ برای ارزیابی خسارات وارده به ساختمان‌ها اعزام شدند که همچنان در حال بررسی هستند. البته هیچ گزارشی مبنی بر تخریب کامل واحدهای مسکونی بر اثر زلزله یکشنبه شب کرمانشاه در شهرها و روستاها اعلام نشده و فقط چهار واحد تجاری قدیمی‌ساز تخریب شده‌اند که خسارات جانی نداشته است. این زلزله نشان داد واحدهایی که بر اثر زلزله سال گذشته استان بازسازی شده بودند از مقاومت لازم برخوردارند و هیچ آسیبی ندیدند.