چراغی روشن برای هدایت بشریت

به گزارش جام جم آنلاین-سبک زندگی هر کس را از روی اصول و آموزه‌هایی که به آن اعتقاد و باور دارد و دیگران را به آن تشویق می‌کند، می‌توان به دست آورد. سخنان امام حسن عسکری(ع) همه بیانگر فلسفه و سبک زندگی این امام معصوم علیه‌السلام است که باید به‌عنوان اسوه حسنه از سوی مسلمانان و شیعیان موردتوجه و اهتمام قرار گیرد. با اندکی جست‌وجو در سبک زندگی امام حسن عسکری علیه‌السلام به‌روشنی می‌توان پی به بخشندگی و سخاوت ایشان برد. علاوه بران ساده زیستی و ترویج فرهنگ صرفه‌جویی در زندگی امام کاملاً مشهود است. امام حسن عسکری علیه‌السلام عالمی عامل بودند.

ایشان و به هر آنچه خداوند ازنظر علمی به ایشان عنایت فرموده بود عمل می‌کردند و چراغ هدایت دیگران نیز بودند. در جامعه بااینکه همه عمرشان در پادگان‌های نظامی عباسیان سپری می‌شد و در حصر خانگی بودند و فعالیت‌های ایشان بسیار محدود بود اما بااین‌حال دست از هدایت مردم برنمی‌داشتند و با ترفندهای گوناگون پیام‌های الهی را به شیعیان می‌رساندند.

ازجمله صفاتی که در زندگی امام حسن عسکری علیه‌السلام چراغ هدایت بندگان و درسی مهم برای ما است توجه امام به عزتمند بودن مسلمین و پرهیز نمودن ایشان از پذیرش ذلت است علاوه بران بهره‌مندی از بهترین خصلت‌ها که همانا ایمان به خداوند و منفعت رساندن به مؤمنان است اکنون بسیار به کار مسلمین خواهد آمد چراکه در شرایط کنونی انسانی که به خداوند ایمان دارد همواره به فکر رفاه حال مردمان جامعه خود خواهد بود و همین امر مانع ارتکاب بسیاری از اشتباهات و خطاهای انسانی خواهد بود.

توجه نمودن به جایگاه والدین در روایات رسیده از امام گامی دیگر برای ارتقا سطح فرهنگی جوامع خواهد بود چراکه زمانی که به پدر و مادر احترام شایسته ایشان گذاشته شود نسلی پرورش خواهد یافت که حرمت‌ها را حفظ نموده و رفاه دیگران نیز برایش مهم خواهد بود. عدم وابستگی به اموال دنیوی و بهره‌گیری از این اموال در جهت کمک رساندن به هم نوعان درسی دیگر از زندگی امام علیه‌السلام است ایشان وابستگی به دنیا را عامل خواری و ذلت می‌دانند و تأکید بسیار به رهایی از این وابستگی می‌نمایند.و برای رهایی از آن توصیه بسیار به پذیرش پندهای اولیا و گوش سپردن به فرامین الهی می‌نمایند.

امام معتقد بودند خداوند انسان را زیبا آفریده است اما بهتر از جمال ظاهر را جمال عقل می‌دانستند که رفتار انسانی را مدیریت می‌کند و موجب تعادل رفتاری انسان می‌شود. ایشان دراین‌باره فرموده‌اند: « زیبایی چهره، جمال ظاهری و زیبایی عقل، جمال باطنی است» پس با این اوصاف ما باید به دنبال کسب زیبایی باطنی باشیم.امام علیه‌السلام از مهم‌ترین نکاتی که بسیار به آن اهمیت می‌دادند ایجاد روحیه تفکر در پیروان خود بود.

حضرت تأکید فراوانی به عبادت داشتند اما مهم‌ترین عبادت را تفکر در امر الهی می‌دانستند و بارها فرمودند که عبادت در زیاد انجام دادن نماز و روزه نیست بلکه عبادت با تفکر و اندیشه در قدرت بی‌منتهای خداوند در امور مختلف است. در رفتار باهم نوعان نیز زندگی ایشان اسوه کامل هدایت است. تأکید امام به چشم‌پوشی از لغزش‌های دیگران و به یادآوردن احسان و خیر آنها جهت فراموشی خطایشان، خود نشان‌دهنده ارزش و اهمیت بخشش در سیره حضرت است.

رعایت ادب در برخورد با یکدیگر و پرهیز از دورویی از دیگر آداب تربیتی زندگی ادیان است . امام علیه‌السلام بدترین انسان‌ها را انسان دورو می‌دانند و می‌فرمایند: بد آدمی است که دارای دو چهره و دو زبان است دوست و برادرش را در حضور، تعریف و تمجید می‌کند ولی در پشت سر، بدگوئی و مذمت می‌نماید که همانند خوردن گوشت‌های بدن او محسوب می‌شود، چنین شخص دو چهره اگر دوستش در آسایش و رفاه باشد حسادت می‌ورزد و اگر در ناراحتی و سختی باشد زخم‌زبان می‌زند.

در مبارزه با دشمنان نیزایشان علاوه بر طاغوت ستیزی، همواره با فرقه‌هایی چون غلات که به نام اسلام، اسلام ناب را تحریف می‌کردند، مبارزه و به‌طور مکرر در مورد خطر آنها به شیعیان هشدار می‌دادند. حضرت با موضع‌گیری‌های قاطع در برابر دشمنان و سران خلفای عباسی به افشاگری پرداخته و از گسترش افکار ناراستین آنها جلوگیری می‌نمودند و با جاذبه و دافعه‌ای که داشتند دوستان خالص خود و دانشمندان کارآمد را به سمت خود جلب نموده و معاندان و مخالفان معارف اسلام را دفع می‌نمودند و زمینه رشد و نمو هرچه بیشتر آموزه‌های دینی و اسلامی را در جامعه فراهم می‌نمودند.

با توجه به همه آنچه عنوان گردید توجه نمودن به ابعاد گوناگون زندگی امام حسن عسکری نشان می‌دهد که سیره عملی این امام همام همواره درسی برای ما و چراغی روشن در جهت هدایت بشر است.

افتخار اصغری

مدیر مدرسه علمیه امام خمینی(ره)