برزخ نوجوان من

شناخت و توجه به خصوصیات و ویژگی‌های نوجوان، آگاهی از برقراری ارتباط درست با فرزند و ارائه اقدامات درست و بجا، از مهم‌ترین مولفه‌های حیاتی و کلیدی موفقیت در مدیریت این دوران طلایی است که در این یادداشت به نکات چندی از آن اشاره خواهیم کرد:

با نوجوان خود بیشتر صحبت کنید

درباره تغییرات بدنی و چگونگی تحول در دوران نوجوانی کسب اطلاعات کنید و در فضایی صمیمانه، جدی و به صورت کاملا خصوصی در این باره با فرزندتان گفت‌وگو کنید. مادرها با دختران و پدرها با پسران خود، باید درمورد بلوغ و مشکلاتی که معمولا هر نوجوان با آن روبه‌رو می‌شود، صحبت کنند و به پرسش‌ها و کنجکاوی‌های آنها پاسخ دهند. گفت‌وگو و ارائه اطلاعات به نوجوان هرگز به معنای صحبت درباره موضوعات جنسی و باز کردن بیش از حد این گونه مسائل نیست، مواظب حفظ حریم بین خود و فرزندتان باشید، از ارائه اطلاعات اضافی و بی‌مورد پرهیز کنید و در حد نیاز با آنها درباره مشکلات بلوغ جسمی و جنسی صحبت کنید. در صورت لزوم، برای کسب اطلاعات کافی می‌توانید کتاب‌های آموزشی را که مخصوص پسرها و دخترهای نوجوان است و درباره مشکلات آنها در سن بلوغ صحبت می‌کند، تهیه یک و آنها را در اختیار فرزندتان قرار دهید.

همدلی کنید

با شناخت مشکلات و بحران‌های روحی دوران نوجوانی و درک شرایط برزخی فرزند خود، می‌توانید رابطه‌تان را با او بهبود بخشیده و مستحکم کنید؛ همیشه لازم نیست خودتان را با مشکلات و دلمشغولی‌های ذهنی نوجوان‌تان درگیر کنید، در بسیاری اوقات و با همراهی و بودن در کنار نوجوان می‌توانید باعث احساس راحتی و آرامش در او شوید. این فکر که کسی همیشه به عنوان پشتیبان و حامی وجود دارد و نگران است، بزرگ‌ترین حمایت و قوت قلب یک نوجوان محسوب می‌شود. یادتان باشد هرگز با کلمات و جملات تحریک‌آمیز، نوجوان را مورد خطاب قرار ندهید، برخوردهای ناشیانه باعث بیشتر شدن فاصله و دلسردی آنها از شما می‌شود.

با تنوع‌طلبی‌های نوجوانانه، درست برخورد کنید

اگر نوجوان شما به اصلاح موهایش به شکلی خاص یا پوشیدن لباس‌های فانتزی و غیرمعمول علاقه نشان می‌دهد، هرگز به‌طور مستقیم با او مخالفت نکنید.انجام هر یک از این کارها نشان از نیاز او به جلب توجه و دیده شدن است، او را درک کرده و تلاش کنید در مواجهه با تغییرات دائمی ظاهری یا ارتکاب به رفتارهای پرخطری مثل سیگار کشیدن طوری با آنها برخورد کنید که این هیجانات ظاهری و زودگذر که مختص همین سنین است، به مرور زمان خاموش و فراموش شود. قاطعیت و جدی بودن در رابطه با برخی از رفتارها، نوجوان را متوجه این مهم می‌کند که نه تنها نمی‌تواند دست به انجام هرکاری بزند بلکه حتی تجربه برخی از کارها مصائب و مجازات بسیار سختی به همراه دارد و ممکن است پیامدهای مخرب جبران‌ناپذیری داشته باشد.

انتظارات خود را تنظیم کنید

در بیان انتظارات و خواسته‌های خود میانه‌رو باشید، اگر نسبت به نوجوان خود بی‌اهمیت و بی‌تفاوت باشید و انتظاری از آنها مطالبه نکنید، ممکن است آنها پیش خودشان فکر کنند که برای شما اهمیتی ندارند و احتمالا همین برداشت منفی، رابطه بین شما و نوجوان‌تان را تیره و تار خواهد کرد. از سوی دیگر، تاکید بیش از حد بر انتظارات نیز، آنها را خسته و گاه چموش و نافرمان خواهد کرد. بی‌تردید نوجوان شما بخوبی از انتظاراتی که والدینش از او توقع دارند، باخبر است و حتی‌المقدور سعی می‌کند چارچوب و مقررات خانه و خانواده را اجرا و رعایت کند یا رفتارهای قابل قبولی داشته باشد، به همین دلیل لزومی به تکرار و اصرار به اطاعت نیست.

با شناسایی دوستان فرزندتان تسلط بیشتر و غیرمحسوس‌تری داشته باشید

در این دوران بیشترین تاثیر و الگوبرداری از دوستان است. مراقب معاشرت‌ها و رفت و آمدهای نوجوان‌تان باشید و دوستان فرزندتان را بخوبی بشناسید، چرا که اگر دوست فرزند شما مشکل اخلاقی و شخصیتی داشته باشد، فرزند شما به دلیل تبعیت بی‌چون و چرا و افراطی از او، در معرض گمراهی و خطا خواهد بود. سعی کنید رابطه دوستی فرزندتان را با یک هم‌سن و سال مشکوک و خلافکار و یا دوست سرکش و قلدر سیگاری و ناموجه سریعا قطع نمایید.

به حریم خصوصی نوجوان احترام بگذارید

قائل شدن حریم خصوصی برای نوجوان، هرگز به معنای رها کردن آنها به حال خودشان نیست. به عنوان یک پدر و مادر فهیم و آگاه باید در هر شرایطی به طور محسوس و غیرمحسوس متوجه کارها و رفتارهای فرزندتان باشید اما این توجه نباید به معنای دخالت و کنجکاوی وسواس گونه باشد.

علائم هشدار جسمی را جدی بگیرید

اختلالات خواب، افزایش شدید یا از دست دادن بیش از حد وزن، تغییرات ناگهانی و خارج از عرف خلق و خو، انزوا و قطع ارتباطات اجتماعی، افت تحصیلی، فرار از مدرسه، صحبت کردن درباره خودکشی، مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر و ... مانند زنگ خطری است که هرگز نباید در توجه به آنها دچار اهمال‌کاری شوید. با مشاهده این تغییرات غیرمعمول در نوجوان، سریعا به روان‌شناس و یا پزشک مجرب مراجعه و درمان‌های مورد نیاز را دریافت کنید.

یکتا فراهانی