سلامت غذا در سفرهای نوروزی

غذاهای آماده مصرف همواره باید خارج از محدوده دمایی خطرناک نگهداری شوند. یعنی اگر دمای نگهداری غذاهای فسادپذیر بین 5 تا 57 درجه سانتی گراد باشد، رشد میکروب ها تسریع می شود. قرار دادن اغذیه در جعبه سرد باعث خنک نگه داشتن آنها می شود و بسیار ضروری است.

دسترسی به آب آشامیدنی سالم در طول سفر بسیار مهم است. گفتنی است سلامت آب‌های سطحی، نهرها، جوی‌ها و رودخانه‌ها قابل اطمینان نیستند و در برخی موارد آلودگی‌های میکروبی خطرناک دارند.

شست‌وشوی کامل دست‌ها قبل از مصرف وعده غذایی مورد تاکید است. گفتنی است در رستوران‌ها شست‌وشوی دست‌ها بعد از لمس منوی غذا باید انجام شود. زیرا منوی غذای رستوران‌ها در تماس با دست افراد بسیاری بوده و آلودگی میکروبی آن محتمل است.

متاسفانه در برخی سرویس‌های بهداشتی بین راهی در کشور، صابون یا مواد شوینده بهداشتی وجود ندارد؛ بنابراین همراه داشتن صابون یا مایع دستشویی ضروری است.

با توجه به خطرات احتمالی ویروس آنفلوآنزای پرندگان، در طول سفر به‌هیچ‌وجه نیمرو یا تخم مرغ عسلی مصرف نشود. همچنین باید از خرید مرغ و تخم‌مرغ محلی از دستفروش‌ها اجتناب شود.

حرارت دهی گوشت‌های کبابی باید به طور کامل انجام شود و از مصرف کباب گوشت به صورت نیم پخته یا آبدار اجتناب شود.

برای کباب کردن از گوشت‌های کم چرب استفاده شود. همچنین توصیه می‌شود قطعات چربی داخل گوشت با چاقو جدا شود.

لبنیات سنتی از مواد غذایی پرخطر به شمار می‌رود. اگرچه مصرف ماست سنتی بلامانع است، اما پنیر سنتی نباید مصرف شود.

قبل از مصرف انواع کنسروجات، به تاریخ مصرف مندرج روی قوطی توجه شود. در صورتی که قوطی کنسرو دارای برآمدگــی یا زنگ زدگی بود از مصرف آنها پرهیز شود. قبل از مصرف محتوای کنسرو باید قوطی به مدت 20 دقیقه داخل آب در حال جوش قرار داده شود.

در صورت تهیه سیب زمینی زغالی در داخل آتش هیزم، باید پوست سیب‌زمینی و قدری از بافت اطراف آن قبل از مصرف به طور کامل برداشته شود. زیرا حرارت بیش از حد و سوختن سیب زمینی منجر به تولید ترکیبات سرطان زا می‌شود.

مصرف تنقلات در طول سفر و بویژه داخل خودرو دلپذیر است. در این خصوص انواع آجیل و خشکبار مناسب است، اما مصرف لواشک، چیپس، شکلات، پفک و ... توصیه نمی‌شود.

توصیه می‌شود ترجیحا در طول سفر، سوسیس و کالباس مصرف نشود.

آشنایی و توجه به علائم مسمومیت غذایی حائزاهمیت است. از شاخص‌ترین علائم مسمومیت غذایی می‌توان به اسهال، دل درد، دل پیچه و گاهی استفراغ اشاره کرد. در چنین شرایطی استراحت و مصرف مقدار کافی آب توصیه می‌شود و در صورت وخامت حال فرد مبتلا، مراجعه فوری به درمانگاه‌های سیار یا مستقر ضرورت دارد.

دکتر بهادر حاجی محمدی

سرپرست مرکز تحقیقات سلامت و ایمنی غذای دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد