در گفتگو با جامجم آنلاین مطرح شد
این درحالی است که اژدهای آسیایی اگرچه با تاخیر وارد بازار آتی معاملات نفتی شده، اما در سال جاری تصمیمگرفته وارد این بازار وارد شود که نه تنها نیاز داخلی خود را از نفت تامین کند بلکه بازار طلای سیاه در دهکده جهانی را در اختیار خود داشته باشد.
براساس اطلاعات منتشر شده از سوی مقامات دولتی چین، این کشور در آستانه افتتاح بازار بزرگ داخلی برای تجارت قراردادهای آتی نفتی است که در بورس اوراق بهادار و انرژی شانگهای از آن به عنوان INE یاد شده است. مسئولان دولتی امتیاز اصلی این بازار را برای سرزمین اصلی، دسترسی مطمئن به نفت برای تامین نیاز کارخانههای داخلی و همچنین جذب سرمایهگذاران خارجی برای حضور در آن اعلام کردهاند.
نکته اصلی به گفته برخی فعالان اقتصادی و بازار انرژی، هوشمندی دولت چین برای استفاده از پول محلی یعنی یوآن برای این بازار است تا جایی که مسئولان دولتی تصمیمدارند، وابستگی انرژی کشورشان به دلار را با استفاده از این روش به حداقل و استقلال بازار انرژی چینی را از سلطه دلار به حداکثر برسانند.
امتیاز دیگری که کارشناسان نفتی برای بورس تازه از راه رسیده چینی اعلام کردهاند، افتتاح آن در منطقه آزاد تجاری است؛ جایی که چین میتواند دلارهای خارجی را به منطقه جذب ولی برای گردش داخلی از پول محلی استفاده کند؛ سیاستی که میتوان از آن به عنوان امتیازی برای کاهش وابستگی اقتصاد چین به دلار یاد کرد.
یک مقام دولتی چین که نخواست نامش در این گزارش منتشر شود، درباره زمان افتتاح مرکز یاد شده میگوید: مراحل آزمایشی بازار آتی شانگهای در ژانویه آغاز خواهد شد تا جایی که تا پایان ماه قرار است نواقص و مشکلات احتمالی برطرف شود و در پی آن از فوریه کار بازار یاد شده آغاز خواهد شد، به این دلیل که مسئولان پیش بینی کردهاند، بزودی این کشور به عنوان بزرگ ترین واردکننده نفت از آمریکا پیشی خواهد گرفت.
چرا اژدها تاکنون وارد نشده است؟
کارشناسان اقتصادی و صنعتی چین معتقدند، قیمتهای گذشته و ثباتی که در بازار نفت دیده شده، عاملی بوده برای بیتفاوتی چین نسبت به اجرای چنین سیاستی که امروز پی گرفته شده است. در این زمینه لازم است توجه داشته باشیم که سال 2012 میلادی قیمت 100 دلاری نفت در هر بشکه عاملی شد تا برخی خریدهای آتی سرزمین اژدها تحت تاثیر قرار گیرد تاجایی ثبات قیمتی در محدوده 50 دلار عاملی بود برای دست کشیدن چین از خریدهای آتی اما طی ماههای اخیر، ظاهرا احتمال نوسان گسترده در قیمت طلای سیاه باعث شده تا اراده دولت چین برای ورود مجدد به بازار آتی معاملات نفتی قویتر شود و به سمت آن حرکت کند تا روند تامین انرژی خود را تثبیت و بدون نوسان جدی تامین کند.
کاهش تسلط دلار اصل تعیینکننده است
یک مقام ارشد دولتی چین تاکید کرد: سیاست کاهش وابستگی چین به دلار برای مبادلات تجاری خود و همچنین تعدیل تاثیرپذیری نوسان دلار در بازار تولید چین باعث شده تا این سیاست از سوی دولت طی نیمه دوم سال گذشته جدیتر و شدیدتر پیگیری شود، به این دلیل که دولت تصمیم دارد، معیار دلار برای خرید نفت خام را به حداقل برساند و قراردادهای آتی نفتی را با یوآن انجام دهد.
وی معتقد است، نیمه ابتدایی سال جدید میلادی رفته رفته یوآن در این بازار جایگاه بالاتری نسبت به دلار پیدا خواهد کرد و در نهایت این یوآن است که میتواند در بازار تامین انرژی (نفت خام) تولیدکنندگان چینی تعیینکننده باشد و قطعا قیمت تمام شده محصولات چین تحت کنترل بیشتر دولت قرار میگیرد.
آیا بازارهای آتی دیگری هم شاهد خواهیم بود؟
نمیتوان درباره آینده اقتصادی و تاثیرگذاری بازار آتی نفت شانگهای در سطح بینالمللی اظهار نظر کرد، اما این که چین به دنبال دستیابی به بازارهای مشابه خواهد رفت، دور از ذهن نیست، چون این کشور سهم بالایی از تقاضای مواد اولیه خواهد داشت و از آنجا که میخواهد در بخشهای مختلف اقتصادی و صادراتی قدرت اول جهان شناخته شود، شاید در آینده شاهد افتتاح بازار آتی دیگر مواد اولیه مثل مس و نیکل باشیم.
کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی تاکید میکنند، بورس فلزات لندن، شاهد مثالی واقعی برای رویاپردازی آتی چین در بازارهای آتی معاملات بخصوص در مواد اولیه است. بنابراین ممکن است تا پایان سال جاری میلادی شاهد افتتاح نمادهای مختلف دیگری در این زمینه مثل بورس سنگآهن، مس یا دیگر مواد اولیه باشیم که نباید از این فرصت ایـجـادشـده غافل باشیم.
چرا قراردادهای آتی نقطه آغاز انتخاب شد؟
استفاده از قراردادهای آتی در خرید و فروش محصولاتی همچون نفت، طلا و برخی موارد دیگر برای اطمینان خریداران و محافظت دارایی خود از نوسان قیمتی در آینده است که اغلب در محصولات ارزشمند مثل نفت و طلا تعیینکننده سهم بازار تولیدکنندگان عمده در بازار است. نکته مهم دیگر این که دارندگان این قراردادها در بخشهای یاد شده مثلا انرژی هنگام سررسید دریافت محصولات خود تعیینکننده قیمت خواهند بود و میتوانند در بازار اعمال نفوذ بیشتری داشته باشند، چون تولید دربخش مورد نظر در اختیار آنها قرار گرفته و در نهایت، تولیدکنندگان اصلی شاید محصول کمتری برای عرضه به بازار داشته باشند.
کارشناسان تاکید میکنند، سیاستهای فریز نفتی از سوی اوپک و همچنین جنگ قیمتی آمریکا با تولیدکنندگان این نهاد باعث شده تا چین به فکر استفاده بهینه از بازار در شرایط فعلی افتاده باشد، به این دلیل که وقتی فریز نفتی اجرا شود، میزان محدودی محصول درتاریخهای مشخص عرضه میشود که عمدتا همان قراردادهای آتی است. طلاییترین امتیاز این قراردادها که احتمالا قرار است با راهاندازی این بورس در اختیار اژدها قرار گیرد، مقابله با سلطه نفتی شیل آمریکاست، چون در صورت کاهش قیمت نفت که از سوی چین اتفاق خواهد افتاد، تولید شیل تحت تاثیر قرار میگیرد و از صحنه بازارهای بینالمللی خارج میشود. مثال ساده این شیوه حضور دلالان بازار نفت در بورس نیویوک و لندن است که طی سال گذشته، میزان معاملات قراردادهای آتی نسبت به نفت فیزیکی 23 درصد افزایش را تجربه کرده است.
آیا خارجیها وارد بازار آتی چینی میشوند؟
پاسخ این مساله با توجه به رویدادهای اخیر اقتصاد چین و همچنین نوسانهای ارزش یوآن طی دو سال گذشته کمی مشکل است، اما براساس برآورد کارشناسان اقتصادی اصلیترین دلیل که میتواند نظر سرمایهگذاران خارجی را به بازار آتی نفت سرزمین اژدها جلب کند، رشد تقاضا و تولید داخلی این کشور و همچنین بازارهای اطراف چین است. البته نباید فراموش کرد، همچنان بازار سهام چین و اوراق قرضه میتواند عاملی جذاب برای جلب نظر صاحبان خارجی سرمایه بخصوص در بازار طلای سیاه باشد، به این دلیل که این افراد میتوانند با معاملههای آتی خود در این بازار نسبت به سرمایهگذاری در بخشهای دیگر اقتصادی چین اقدام کنند، آن هم درست زمانی که برای تبدیل واحدهای ارزی خود نیازی به هزینه کردن ندارند، چون یوآن در اختیارشان است و همین ارز را میتوانند برای خرید اوراق دیگر هزینه کنند.
از سوی دیگر، تحلیلگران اقتصادی معتقدند، رشد تولید چین در سال جاری میلادی میتواند، دلیل دیگری برای حضور فعالان اقتصادی در این بازار باشد، به این دلیل که پیش بینی شد، پس از افزایش تولید و صادرات چین در آینده، نیاز این کشور به انرژی و نفت خام بالاتر خواهد بود و همین نکته فرصتی برای سرمایهگذاری و کسب سود مناسب در سرزمین اصلی بدون نگرانی از محدودیت نقل و انتقال پول است.
یوآن قدرت مقابله با دلار را دارد؟
شاید برای اظهار نظر در این زمینه کمی زود باشد و هنوز معلوم نیست واقعا قدرت یوآن در این بازار میتواند مقابل قدرت سنتی دلار در بازار نفت ایستادگی کند یا خیر، اما واقعیت این است که گسترش بازار و افزایش نقل و انتقال و معاملات، زمینه را برای رسیدن یوآن به جایگاه مناسب فراهم کرده و میتواند آیندهای مناسبتر مقابل این ارز بینالمللی ایجاد کند.
شِدی شاهر، رئیس بخش استراتژی وامهای کوتاهمدت یک موسسه اعتباری مستقر در امارات متحده عربی میگوید: با توجه به اهمیت بازار چین و گستردگی آن یوآن چین میتواند سلطه دلار در بازار معاملات نفتی را تحت تاثیر خود قرار دهد اما درباره بازاری بلند مدت صحبت میکنیم، نه دورهای کوتاه مدت که بخواهیم از آن بهرهمند شویم. شاهر میافزاید: این که تصور کنیم چین با استفاده از این بازار میتواند کودتایی یکباره علیه دلار در بازار معاملات نفتی ایجاد کند، اشتباه است، چون در نهایت گسترش بازارها در آینده و همچنین میزان تقاضای موجود این بازار در سرزمین اژدها میتواند 2 درصد کل معاملات را به خود اختصاص دهد.
این استراتژیست بازارهای مالی تاکید میکند: نباید به آینده این بازار بیتفاوت باشیم، چون کشور چین با استفاده از گسترش بازارهای صادراتی خود بخصوص با استفاده از جاده ابریشم قرن حاضر که درحال افتتاح آن است، میتواند تاثیرگذاری بالاتری نسبت به حال حاضر در بازار تقاضای نفت داشته باشد که این خود زمینهای برای سرمایهگذاری خواهد شد و در نهایت دلار را تحت تاثیر قرار میدهد، اما بازهم تاکید میکنم این راهی بلندمدت است، نه کوتاهمدت.
عماد عزتی
منبع: بلومبرگ
در گفتگو با جامجم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جامجم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد