مردان دیابتی و اختلالات جنسی

روحی ـ روانی یا سایکوژنیک و جسمی یا ارگانیک. علت‌های ارگانیک به چهار دسته بزرگ تفسیم می‌شوند: عروقی، عصبی، هورمونی و آناتومیک. اختلال در نعوظ، بیماری نسبتا شایعی است و طیف وسیعی از مردان را مبتلا می‌کند. در تمام جوامع، حدود 20 درصد مردان مبتلا به اختلال در نعوظ هستند. درست است که کنترل بیماری تا حدود زیادی از عوارض بیماری می‌کاهد، ولی در نهایت دیابت عوارض خود را در اعضای مختلف بدن ایجاد خواهد کرد. تقریبا تمام مردانی که 10 سال از ابتلا به دیابت آنها می‌گذرد، مبتلا به اختلال نعوظ خواهند شد. خود اختلال در نعوظ از نظر شدت به سه درجه خفیف، متوسط و شدید تقسیم می‌شود. اختلال نعوظ در دیابت معمولا از نوع شدید است و هر قدر از زمان ابتلا به دیابت می‌گذرد، شدت و شیوع آن بیشتر می‌شود. حدود 50 درصد مردانی که 15 سال از ابتلا به دیابت آنها می‌گذرد، مبتلا به اختلال نعوظ هستند.

علل اختلال نعوظ در مردان دیابتی

عروقی: پدیده آرتریواسکلروزیس و انسداد شرایین در بیماران دیابتی، یک پدیده شناخته شده است که از جمله عوارض مهم آن باید به سکته قلبی به علت انسداد عروق کرونر اشاره کرد. قطر عروق کرونر حدود پنج میلی‌متر و قطر شریان آلت تناسلی در مردان حدود یک میلی‌متر است. بنابراین به آسانی مسدود می‌شود. امروزه مشخص شده، اختلال نعوظ پیش درآمد بیماری‌های عروق کرونر قلبی است و توصیه می‌شود، اگر مردی با شکایت اختلال در نعوظ مراجعه کند و مشخص شود، علت آن عروقی و از نوع شریانی است،‌ لازم است از نظر عروق کرونر قلبی نیز بررسی شود.

عصبی: نعوظ از نظر فیزیولوژیک دارای دو نوع است: رفلکسی که در آن با تحریک لمسی دستگاه تناسلی، نعوظ ایجاد می‌شود و نوع دوم که نعوظ روانی یا سایکوژنیک است. در این نوع بر اثر افکار فانتزی و دیدن، شنیدن، مراکزی در مغز تحریک شده، تحریکات عصبی از طریق نخاع به آلت تناسلی می‌رسد و سبب ایجاد نعوظ می‌شود. یکی از خصوصیات اختلال نعوظ در مردان دیابتی این است که هر دو نوع نعوظ، یعنی نوع رفلکسی و سایکوژنیک آسیب می‌بیند.

مصرف دارو: یکی از علل بسیار مهم اختلال نعوظ، مصرف بعضی داروهاست. مثلا برخی داروهای ضد فشار خون، تیازیدها و بتا بلوکرها می‌توانند سبب اختلال نعوظ در مردان شوند. به علت مشکلات متعددی که بیماران دیابتی دارند، با گذشت زمان بر تعداد داروهایی که مصرف می‌کنند، افزوده می‌شود و بر مشکلات ارگانیک آنها می‌افزاید.

مهم‌ترین علت عوارض زیانبار دیابت ناشی از تغییرات مرضی در آندوتلیوم عروق و مهم‌ترین دلیل اختلال نعوظ عروقی، تغییرات مرضی در آندوتلیوم عروق است.

دکتر محمد‌رضا صفری‌نژاد

جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری