اسب ترکمن گنجینه‌ای گرانبهاست

گزارش او از جنس توپ و تور و تشک کشتی و رقابت مستقیم بین انسان با انسان نیست، چون او باید لحظه به لحظه تاخت و تاز اسب‌ها تا عبور از خط پایان را گزارش کند.

بارها در سیما هنگام پخش گزارش اسبدوانی دیده و شنیده‌ایم که گزارشگر ابتدا آرام و شمرده چابکسواران به همراه اسب‌های آنان را معرفی می‌کند، اما با ضربه سُم اسب‌ها، رفته‌رفته که به خط پایان نزدیک می‌شویم صدا هیجانی‌تر می‌شود به گونه‌ای که بیننده را وادار می‌کند فقط روی عبور اسب‌ها از خط پایان توجه کند. خاستگاه این نوع گزارش از ترکمن صحرا با گزارشگرهای میدانی در حین برگزاری کورس‌هاست، اما علاقه‌مندی مردمان آن سرزمین به این سبک از گزارش اسبدوانی، آن را از میدان سوارکاری به سیما کشانده و با پخش اینترنتی اکنون فرامرزی شده است. گزارش اینترنتی مسابقه‌های اسبدوانی به صورت آنلاین، با گزارشگری که الفاظ و عبارات را به درستی و با چاشنی لهجه ترکمنی ادا می‌کند، هیجان میدانی رقابت‌ها را برای مخاطبان در سراسر دنیا به اشتراک می‌گذارد.

شما‌؟

رامین گری. اهل گنبدکاووس، ساکن بندرترکمن‌.46 ساله و 20 سال گزارشگر سوارکاری. خبرنگار صداوسیما در شهرستان‌های ترکمن و گمیشان و بخش گلدشت. گزارشگر اسبدوانی سیما و پخش زنده اینترنتی.

گزارشگر میدانی؟

هر وقت استاد خودم عطا کر رخصت بدهند درمیدان سوارکاری میکروفن به دست می‌گیرم و کارگزارشگری را درمیدان سوارکاری هم انجام می‌دهم.

میزان علاقه؟

خیلی. از دوران کودکی روزهای شنبه گزارش تولیدی رادیوترکمنی که گزارش کورس را آقای فراخی انجام‌می داد با علاقه خاصی گوش می‌دادم .

شروع به کار؟

من اسب‌ها و چابکسواران را می‌شناختم و به صورت تفننی پیش همکارانم اسبدوانی را گزارش می‌کردم که آقای سقلی تهیه‌کننده سیما به من پیشنهاد داد در برنامه ورزش درگلستان گزارش مسابقات اسبدوانی را انجام بدهم.

خط پایان؟

اوایل به عنوان کارشناس و گزارشگر کارم را شروع کردم، اما بعدها تولید برنامه تخصصی سوارکاری به نام خط پایان را شروع کردیم که تاکنون به‌طور مرتب پخش آن از شبکه‌های استانی و ورزش سیما ادامه دارد.

برنامه‌ای جشنواره‌ای؟

بله. خط پایان یک بار توسط آقای ارازلی درجشنواره برنامه‌های ورزشی شرکت کرد و من تندیس جشنواره را دربخش گزارشگری از دست مجیدمجیدی، کارگردان سینما دریافت کردم. آقای مجیدی به من گفتند لهجه ترکمنی‌ام در گزارش‌های اسبدوانی یک امتیاز مثبت برای من است و خوشحالم که نان لهجه ترکمنی‌ام را می‌خورم.

رقبای شما؟

گزارشگرانی از آسیای میانه و فققاز در جشنواره حضور داشتند، اما موفقیت خود را مدیون زحمات گروه برنامه‌سازخط پایان هستم.

گزارشگری اسبدوانی؟

کار آسانی نیست و باید بدون اشتباه باشد. از ابتدا (زمان کره بودن) تا امروز می‌دانم کدام مادیان متولد شده و اسامی‌شان را یک سال قبل از این‌که بدوند از مالکان آنها می‌پرسم تا درست تلفظ کنم.

اشتباه داشتید؟

حق اشتباه کردن ندارم، اما ممکن است در پخش زنده پیش بیاید. هر دورمسابقه اسبدوانی حدود یک دقیقه طول می‌کشد و اسب‌ها دائما جابه‌جا می‌شوند. حواس گزارشگر باید جمع باشد که در جریان سرعت گزارش با هیجان زیاد اشتباه نکند.

آنالیز اسب‌ها؟

با اسامی اسب‌های شرکت‌کننده، نژاد و خط خونی که از آن متولد شده‌اند، مالکان اسب‌ها، امتیازها و تعداد قهرمانی‌هایشان در دفترچه‌ای که پیش از رقابت‌ها در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد، می‌توان کار آنالیز را انجام داد.

سوارکاری در بندرترکمن؟

برای خود من زندگی یعنی والیبال و سوارکاری. اسبدوانی ریشه در فرهنگ چند صد ساله اقوام ترکمن دارد، حتی روند صنعتی شدن ورزش‌ها ازعلاقه مردم ترکمن به اسب و ورزش سنتی آن اصلا کم نکرده است.

اسب‌های وارداتی؟

اسب‌های تروبرد برای مسابقه وارد می‌شوند که سرعت بالایی دارند وهیجان مسابقات را بیشتر می‌کنند، اما باید قدراسب ترکمن را که کشورهای خارجی برایش اهمیت فوق العاده‌ای قائل هستند، بیشتربدانیم. اسب ترکمن گنجینه‌ای گرانبهاست.

نامگذاری اسب‌ها؟

متولیان کورس باید برای نامگذاری اسب‌ها بخش فرهنگی را فعال کنند تا نام برخی اسب‌ها بی‌محتوا نباشد. یک بار تهیه‌کننده به من گفت اسم اسبی را که سیگار بود در گزارشم نیاورم، اما همان اسب اول شد. مانده بودم چه کنم که فقط نام مالک را گفتم.

سریک؟

سریک، نام اسب سردار آزمون ملی‌پوش فوتبال و دوست خوب من است و لقبی است که در فوتبال روسیه به سردار داده‌اند. اسب‌های دیگر او هج دیو و شمبوم است و نام ‌اسب‌های فرهاد قائمی؛ اخمو و ریوونتوراست.

ملی‌پوشان سوارکار؟

من خوشحالم که دو دوست عزیزم فرهاد قائمی ملی‌پوش والیبال و سردارآزمون علاقه‌مند به اسبدوانی هستند وهر دو نفر هم در کورس ایران اسب دارند. در بندرترکمن عادل مجللی، دارنده مدال برنز قایقرانی جهان همین‌طور عزت‌الله پورقاز، ملی‌پوش فوتبال هم ازعلاقه‌مندان به اسب و مسابقات سوارکاری هستند.

محمد رضاپور - روزنامه نگار