به گزارش جام جم آنلاین، «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران طی نامه ای به «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، سفر «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل به وین را دارای تبعات منفی دانست.
در این نامه ظریف تاکید کرده است برنامه ریزی، تبلیغات و پیام این سفر، پیامدهای منفی بر اجرای برجام خواهد داشت.
در همین حال «نیکی هیلی» طی سخنانی پیش از عزیمت به وین، مدعی شد برای سوال کردن از مقامات آژانس در خصوص پایبندی ایران به برجام راهی اتریش می شود.
وی قرار است روز چهارشنبه با مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی دیدار و به ویژه در مورد توافق هسته ای ایران گفتگو کند.
متن نامه ظریف بدین شرح است:
عالیجنابان
هدف از نوشتن این نامه، جلب توجه شما به اقدام دیگری از سوی آمریکا است که مغایر با برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت بوده، و اگر برای آن چاره جویی نشود، اعتبار آژانس را به چالش خواهد کشید. در خبرها به طور وسیعی گزارش شده است که نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد «به وین سفر خواهد کرد تا نگرانی های دولت آمریکا در خصوص توافق هسته ای ایران را با آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد بحث قرار دهد» و «آژانس را در خصوص پایبندی ایران به توافق تحت فشار قرار دهد».
اگرچه مقامات آمریکایی آزاد هستند که به وین یا هرجای دیگری سفر کنند، و اگرچه مسئولین آژانس حق دارند افراد مختلف را به حضور بپذیرند، اما هدف اعلام شده این بازدید موجب برانگیخته شدن نگرانی های جدی نسبت به تخطی های بیشتر از متن و روح برجام و قطعنامه 2231 می شود، که این بار علاوه بر این می تواند اعتبار آژانس را – که نقش حیاتی برای رژیم عدم اشاعه به طور کلی و برای برجام به طور اخص دارد – مخدوش سازد.
از یکسو، حتی پیش از اینکه این دیدار محقق شود، نحوه برنامه ریزی و اعلان عمومی آن و پیامی که ارسال می کند، به لحاظ فضای عدم اطمینان و ابهام آمیزی که این دیدار برای ایجاد آن طراحی شده است، عواقب مخرب قابل ملاحظه ای برای اجرای موفقیت آمیز برجام به دنبال دارد. از این منظر، این هم نمونه دیگری از «سوء نیت» حکومت آمریکا ، با هدف محدود کردن انتفاع ایران از توافق است؛ یعنی همان رویه ثابتی که نهادها و ارگان های مختلف در ایالات متحده از زمانی که برجام حتی هنوز در دست مذاکره بود در پیش گرفته اند، و مستمرا در دولت فعلی این کشور به نحو وخیم تر و آشکارتری تشدید شده است. همانند سایر نمونه هایی که در نامه های پیشین من به نماینده عالی اتحادیه اروپایی اشاره شد، این اقدام در تغایر هم با روح و هم متن برجام، خصوصا بندهای 26، 28 و 29 آن است.
علاوه بر این، این بازدید با هدفی که برای آن اعلام شده است، با مفاد مختلفی از برجام و قطعنامه 2231 در خصوص نقش آژانس و ضرورت صیانت از استقلال آن و حفاظت از اطلاعات حساسی که در معرض اطلاع آژانس قرار می گیرد نیز ناهمخوان است. شورای امنیت به نحوی آشکار بر «نقش اساسی و مستقل آژانس بین المللی انرژی اتمی در راستی آزمایی پایبندی به موافقتنامه های پادمان» تاکید کرده است. متاسفانه، برداشت عمومی جامعه بین المللی از این بازدید و هدف اعلامی آن مبنی بر «تحت فشار قرار دادن آژانس» آن است که این تلاشی است عیان و گستاخانه از سوی یک عضو دائم شورای امنیت – که آشکارا نسبت به برجام خصومت می ورزد و مصمم به تضعیف و نابودی آن است – برای وارد آوردن فشار بر آژانس در اجرای وظایفی که به وسیله قطعنامه 2231 شورای امنیت و قطعنامه های شورای حکام بر عهده آن گذاشته شده است، و از این طریق استقلال و اعتبار عملکرد آژانس تضعیف می شود.
باید تاکید کرد که – همچنانکه به وضوح در برجام و در قطعنامه 2231 شورای امنیت مندرج است – آژانس باید از «اخلال در توسعه اقتصادی و فناوری ایران» پرهیز کرده و «مقررات امنیتی لازم الاجرا و حقوق اشخاص را محترم شمرده؛ و هر احتیاط لازم را برای حفاظت از اسرار صنعتی، فناوری و تجاری و سایر اطلاعات محرمانه ای که در اختیارش قرار می گیرد مبذول دارد.»
هر گونه مشارکت در رویکرد مخرب دولت آمریکا در جهت تضعیف «اجرای موفقیت آمیز» برجام، یا ارائه هر نوع اطلاعاتی در خصوص ایران و فعالیت های هسته ای ایران، که در گزارشهای معمول مدیرکل که به شورای حکام آژانس ارائه می شود درج نشده باشد، به هر شخص ثالثی از جمله به فرستاده دولت آمریکا با مقرره فوق الاشاره همخوانی نخواهد داشت.
من اطمینان دارم که مدیرکل و تیم او با این بازدید و سایر تلاشهای مشابه با امانتداری و حرفه ای گری کامل برخورد خواهند کرد. من از نماینده عالی اتحادیه اروپایی در امور خارجی و سیاست امنیتی، در ظرفیت وی به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، درخواست می کنم که این نامه را میان تمام اعضای کمیسیون مشترک توزیع کرده، و این موضوع را به دستورکار نشست آتی کمیسیون مشترک به منظور بررسی بیشتر و اقدام مقتضی بیافزاید.
لطفا مراتب احترامات فائقه اینجانب را پذیرا باشید.
محمدجواد ظریف
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد