عیدانه، نوآورانه و فناورانه

صحبت از گلکسی نوت 7 و همان مشکل آتش‌سوزی معروفش است. گوشی هوشمندی که درست چند روز بعد از عرضه در بازار گزارش‌هایی از آتش گرفتن آن از طرف کاربران منتشر شد و حتی خطوط هوایی کشورهای مختلف نیز ورود آن به هواپیما را غیرقانونی اعلام کردند! نقصی در باتری که با وجود تلاش‌های بسیار و حتی جمع‌آوری و عرضه دوباره دستگاه به بازار، هیچ‌گاه به‌طور کامل عیب‌یابی نشد تا سرانجام این شرکت کره‌ای یک ضربدر قرمز روی نام نوت 7 بکشد.

در انتظار نینتندو NX

بعد از شکست نینتندو به رقبایی مانند سونی و مایکروسافت در سال گذشته، انتظار می‌رفت این شرکت ژاپنی که زمانی بیشترین تعداد فروش در بازار جهانی را در اختیار داشت، یک بازگشت رویایی را تجربه کند؛ چراکه زمانی که مایکروسافت و سونی تنها به دنبال کوچک‌ کردن کنسول‌های پی‌اس‌4 و اکس‌باکس‌وان خود بودند، نینتندو از یک کنسول انقلابی سخن می‌گفت. نینتندو NX ژاپنی‌ها، هیچ وقت به بازار راه پیدا نکرد تا همین انتظار طولانی، NX را در فهرست پدیده‌های سال 95 قرار دهد و نینتندو را در فهرست ناکام‌های سال

یاهو و یک هک میلیاردی

یک تا سه میلیارد حساب هک‌شده؛ حتی تصور زمانی که برای این کار صرف‌شده نیز سرسام‌آور است. اما خب شرکت یاهو آنقدر در تامین امنیت کاربرانش موفق بود که بتواند بزرگ‌ترین هک تاریخ را رقم بزند! جالب است بدانید این لو رفتن اطلاعات در سال 2016 اتفاق نیفتاده بود، ماجرا برای سال 2014 است و بتازگی از آن پرده‌برداری شده است. شاید هم اگر یکی از مدیران سابق یاهو تصمیم به این افشاگری نمی‌گرفت، این هک میلیاردی هیچ‌وقت فاش نمی‌شد و آب از آب تکان نمی‌خورد.

همه چیز ربات می‌شود

معمولا تصور ما از ربات‌های خانگی، سازه‌های هوشمند فلزی است که با چهره بانمک و ابعاد کوچک در خانه می‌چرخند، قهوه‌جوش را کنترل می‌کنند، با کودکان بازی می‌کنند و...، اما هوشمندی ربات‌ها در سالی که گذشت رنگ و بویی جدید به خود گرفت و به واسطه اینترنت اشیا باید شاهد رباتی شدن همه چیز باشیم. رویای خانه‌های هوشمند رنگ واقعی‌تر به خود گرفته و در هرلحظه وسایلی که در اطراف ما قرار دارند به ربات شدن نزدیک‌تر می‌شوند. همین کافی است تا این ربات‌های نوظهور که پای ثابت نمایشگاه‌های فناوری شده‌اند جزو پدیده‌های امسال قرار گیرند.

در جست و جوی پوکمون‌ها

باورتان می‌شود تا همین چند ماه پیش در سراسر جهان، مردان و زنان گوشی به دست در خیابان‌ها می‌چرخیدند و موجودات مجازی شکار می‌کردند؟ شاید اگر یک سال پیش چنین چیزی را کسی برایتان تعریف می‌کرد به هیچ وجه باور نمی‌کردید، اما بازی جنجالی پوکمون‌گو نشان داد جنون مجازی می‌تواند حتی تا این حد نیز فراگیر باشد. پوکمون‌گو بی‌شک جنجالی‌ترین بازی سال بود و علاوه بر آن اتفاقات عجیب و حتی تلخی مانند زورگیری، تصادف رانندگی، پرت شدن از بلندی و ورود به حریم خصوصی و اداره پلیس را به همراه داشت. این بازی شما را وا می‌داشت در شهر قدم بزنید و تمام اطرافتان را در جست‌وجوی موجودات مجازی بگردید و آنها را شکار کنید. اما خو‌شبختانه این پدیده نیز مانند بیشتر موج‌های اینچنینی عمری کوتاه داشت تا حداقل به غیر از علاقه‌مندان باقیمانده، شاهد حمله زامبی‌وار مردم به یک منطقه برای شکار یا تصادفات رانندگی نباشیم.

چه خبر از ایران؟

فهرست ده‌تایی اتفاقات مهمی که با هم مرور کردیم، قطعا بیانگر تمام اتفاقات سال نبود، اما سعی شد مهم‌ترین‌های آنها را در نگاه جهانی انتخاب کنیم. حال بیایید کمی دوربینمان را زوم کرده و سال دیجیتال گذشته را در محدوده ایران رصد کنیم. سال95 ایرانی‌ها با تحولات و اتفاقاتی همراه بود که شاید در مقیاس جهانی جا نگیرد، اما برای کاربران ایرانی از اهمیت و تاثیرگذاری بالاتری برخوردار است.

هیاهوی نسل چهارم اینترنت

امسال سال بلوغ اینترنت همراه در ایران بود. کاربران که یکی دو سال بود با پدیده اینترنت پرسرعت تلفن همراه آشنا شده بودند، در سالی که رو به پایان است به واسطه ورود نسل چهارم اینترنت همراه به کشور، طور دیگری با آن اخت گرفتند و بعد از مدت‌ها تجربه اینترنت پرسرعت را روی گوشی‌های خود تجربه کردند. البته در مورد این‌که این اینترنت واقعا پرسرعت است یا نه حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد و آمارها و نمودارهای جهانی مقایسه سرعت ایران با دیگر کشورها چنگی به دل نمی‌زند.

از کوچ دلخواه تا خداحافظی اجباری

یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌هایی که کاربران تلفن‌های همراه در ایران شاهد بودند، طرح ترابردپذیری اپراتورهای تلفن همراه بود؛ طرحی که به کاربران اجازه می‌داد با حفظ شماره تلفن همراه خود به اپراتور دیگری کوچ کنند. همچنین نیمه دوم سال نیز با اتفاق مهم طرح قطع ارتباط و غیرفعال‌سازی سیمکارت‌های بی‌هویت همراه بود که به وسیله وزارت ارتباطات اجرا شد تا امنیت تلفن‌های همراه بالاتر برود.

رویای ایرانی شدن تلگرام

بدیهی است یکی از اتفاقات مهم و جنجالی سال 95 به تلگرام مربوط باشد. داستان از این قرار بود که براساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی، تلگرام موظف شد سرور خود را تا کمتر از یک سال آینده به ایران بیاورد. حتی مدیرعامل یک دیتاسنتر ابری در کشور از فراهم شدن مقدمات انتقال سرور تلگرام به ایران خبر داد. اما پاول دوروف، مدیرعامل تلگرام در توییتی اعلام کرد هیچ اطلاعی ندارد که این خبرها از کجا شکل می‌گیرد و این انتقال سرورها صحت ندارد.

هشتگ‌های جهانی

به نظر می‌رسد توییتر در سال 95 تولدی دوباره در ایران داشته است.چرا که در سال که گذشت و با توجه به پوشش محتوای آن در تلگرام و تاثیرگذاری‌‌اش، مورد استقبال بیشتر کاربران ایرانی قرار گرفت. همین استقبال دسته‌جمعی باعث شد بارها نام ایرانی‌ها در توییتر بدرخشد و هشتگ‌های ایرانی ـ از فوت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی گرفته تا ماجرای دردناک پلاسکو ـ به ترند اول توییتر تبدیل شود.

دیواری برابر فرار از ترافیک

با روی کار آمدن سرویس‌های تاکسیرانی آنلاین اسنپ و تپ‌سی، یک اپلیکیشن دیگر نیز از محبوبیت خاصی برخوردار شد. صحبت از اپلیکیشن waze است که در هفته‌‌های انتهایی سال 95، با یک کارت قرمز روبه‌رو شد و به دستور قضایی از فروشگاه اپلیکیشن کافه بازار حذف شد. طولی نکشید سرورهای این اپلیکیشن هم با اختلال روبه‌رو و برای کاربران ایرانی غیرقابل دسترس شد.

ماشین هوشمند؛ شما مقصری!

با این‌که به نظر می‌رسید سال 1395 خورشیدی، سال شکوفایی و بلوغ خودروهای هوشمند و خودران باشد، اما نتیجه کار چیز دیگری بود؛ چراکه سالی که پشت‌سر گذاشتیم بیشتر به آشکار شدن عیب‌های این فناوری جدید گذشت. شرکت تسلا که یکی از اصلی‌ترین بازیگران این عرصه به حساب می‌آید، با چند تصادف و حادثه رانندگی در تست‌های خود مواجه شد که برعکس آزمایش‌های قبلی در بیش از 50 درصد آنها سیستم خودران خودرو، به دلیل تشخیص دیرهنگام یا عکس‌العمل کند مقصر شناخته شد. البته این تنها اتفاق جالب امسال در زمینه خودروهای خودران نبود؛ چراکه این صنعت شاهد ظهور یک رقیب جدی و هیجان‌انگیز به نام فارادی‌فیوچر بود. این شرکت استارت‌آپی توانست در اولین سری از خودروی خود در تست سرعت رکورد جدیدی ثبت کند.

زنده‌تر از همیشه

لایف شیرینگ یا اشتراک‌گذاری زندگی روزمره، پدیده جدیدی نیست و با رواج گرفتن شبکه‌های اجتماعی، این مساله به جزء لاینفک زندگی مردم جهان شده است. مساله‌ای که یک ناهنجاری اجتماعی نیز به حساب می‌آید و با مشکلاتی برای حریم خصوصی افراد همراه بوده است. در همین راستا در سال 95 پخش زنده که به عنوان ویژگی جدید اینستاگرام به این شبکه اجتماعی اضافه شد، خیلی زود با استقبال کاربران روبه‌رو و به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. اجرای برنامه، پخش فیلم سینمایی و مصاحبه زنده و البته ارتباط کاربران با شخصیت‌های معروف، تنها گوشه‌ای از اتفاقات پیرامون این پدیده جدید بود.

خداحافظ زرد خندان

15 مرداد سال 95 برای نوستالژی بازهای دهه 60 اهل فناوری، روز خوبی نبود. رفیق گرمابه و گلستان‌شان، آن صورتک زرد خندان سال‌های نوجوانی قرار بود برای همیشه رخت ببندد و تعطیل شود. صحبت از یاهو مسنجر، یکی از قدیمی‌ترین راه‌های ارتباطی اینترنتی و سرویس پیام‌رسان است. این سرویس پس از 18 سال سرانجام به تصمیم شرکت یاهو و وقتی که دید هیچ توانی برای مقابله با اپلیکیشن‌های پیام‌رسان امروزی ندارد، درِ آن تخته شد تا برود کنار توپ پلاستیکی، کارت بازی و کارتون فوتبالیست‌ها و عضو ثابت باشگاه نوستالژی‌های دهه شصتی‌ها شود. اهمیت یاهو مسنجر این است زمانی که هنوز تلفن همراه هوشمند ساخته نشده بود، تنها راه ارتباطی مجازی ایرانی‌ها با یکدیگر بود.

اسنپ چت در وال ستریت

شاید برای کاربران ایرانی که اسنپ‌چت تنها وسیله‌ای برای تبدیل شدن به گربه و شاهزاده‌خانم گل به سر است، چندان ورود این اپلیکیشن به بازار بورس با اهمیت نباشد. اما واقعیت این است که این پیام رسان نوپا که کار خود را از سال 2013 آغاز کرده است، در همان سال 2013 در یک معامله سرمایه‌گذاری 60 میلیون دلار دریافت کرد و ارزش این شرکت به 800 میلیون دلار رسید. از آن زمان به بعد ارزشگذاری اسنپ چت رشد صعودی داشت تا این که در آگوست سال 2014، ده میلیارد دلار ارزشگذاری شد. حال اسنپ‌چت می‌رود تا در کنار علی‌بابا از جنجالی‌ترین ورودهای شرکت‌های فناوری به خیابان وال‌استریت باشد. فیسبوک در سال 2013 با سه میلیارد دلار خریدار اسنپ چت بود.

توسعه‌دهندگان مهاجر و ترامپ

جنجالی‌ترین تصمیم رئیس‌جمهور جدید آمریکا که پیروزی‌اش در انتخابات بدجوری با فناوری و شبکه‌های اجتماعی گره خورده است، کام شرکت‌های بزرگ فناوری در آمریکا را هم تلخ کرد تا نام دونالد ترامپ در فهرست ده‌تایی ما نیز جای بگیرد. در این دستور جدید، ورود افراد هفت کشور از جمله ایران (بعدها کشور عراق از این فهرست حذف شد و تعداد کشورها به شش کشور رسید) به آمریکا منع شد. تعداد زیاد کارمندان، مهندسان و توسعه‌دهندگان مهاجر در بین کارکنان شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، اپل و مایکروسافت، باعث شد این دستور با طیف گسترده‌ای از اعتراضات اهالی سیلیکون‌ولی همراه شود. شاید بهترین تعریف از نقش مهاجرت و پیشرفت فناوری در آمریکا، همان نقاشی دیوار بنکسی از استیو جابز باشد که اشاره مستقیم به مهاجرت و ورود نوابغ به این کشور دارد.

آرش جهانگیری

ضمیمه کلیک جام‌جم