امنیت با محصولات ساخت ایران

در این میان، سیستم‌های هوشمند پردازش تصویر و بینایی با سرعت چشمگیری رشد می‌کنند و با کاربردهای جدیدی مطرح می‌شوند. به طور کلی تکنیک‌های بینایی ماشین در طیف وسیعی از کاربردها همچون سیستم‌های حفاظتی، تشخیص چهره، پردازش تصاویر پزشکی، سنجش از راه دور، بازبینی صنعتی، پردازش انواع اسناد و علائم، بازشناسی الگو و استخراج پارامترهای کمی و کیفی از ترافیک و حتی کنترل و نظارت نامحسوس بر خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ارزبری خرید این دستگاه‌ها از شرکت‌های خارجی باعث شده محققان مرکز تخصصی فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیرالدین طوسی، تحقیقات خود را برای بومی‌سازی این فناوری در دهه 80 آغاز کنند و با حمایت سازمان صداوسیما خط تولید این دستگاه‌ها را آغاز کنند. آنها امروز به یکی از مجموعه‌های دانش‌بنیان موفق در تولید دستگاه‌های کنترل تردد تبدیل شده‌اند.

دکتر حمید صباحی، مدیر مرکز تخصصی فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیرالدین طوسی در حاشیه هشتمین نمایشگاه بین‌المللی تجهیزات و سیستم‌های ایمنی، حفاظت و امنیت سایبر که از 2 تا 4 شهریور در مصلای تهران برگزار شد درباره ضرورت استفاده از سیستم‌های امنیتی ساخت داخل به جام‌جم می‌گوید: در دهه 80 اغلب سیستم‌ها و نرم‌افزارهای حفاظتی همچون سیستم گذرگاه کنترل تردد مورد استفاده در کشور خارجی بودند و نمونه‌های بومی آنها اصلا در کشور ساخته نشده بود. سال 85 سازمان صدا و سیما که درصدد خرید این سیستم از شرکت‌های خارجی بود و در مناقصه‌ای هم در این ارتباط شرکت کرده بود، ساخت گذرگاه کنترل تردد را (که فقط کارهای تحقیقاتی آنها به پایان رسیده بود) به مرکز ما سفارش داد تا این که در سال 87 اولین نمونه تولید داخل این دستگاه‌ها در صدا و سیما نصب شد.

وی ادامه می‌دهد: سیستم کنترل دسترسی، سامانه‌ای هوشمند برای ردیابی ترددهاست که کارفرما می‌تواند با کمک آن تعیین کند چه کسانی، در کدام مکان‌ها و چه زمان‌هایی اجازه عبور و مرور داشته و از این طریق امنیت سازمان خود را تحت کنترل دارند.

نرم‌افزار محافظ امنیت

سیستم‌های کنترل تردد داخلی از سه بخش سخت‌افزارهای هوشمند، موانع فیزیکی (گیت‌ها) و نرم‌افزار که امنیت مهم‌ترین نقطه قوت آن است، تشکیل می‌شوند.

دکتر صباحی با بیان این که کارفرمایان با کمک نرم‌افزار، دوربین مدار بسته و مانیتور می‌توانند اجازه ورود، خروج یا حضور در مکان‌های خاص را کنترل کنند، تأکید می‌کند: استفاده از نرم‌افزار بومی از آن جهت مهم است که امکان ردیابی حفره امنیتی وجود دارد. در صورتی که نرم‌افزارهای خارجی این قابلیت را ندارند.

وی سازگاری این دستگاه‌ها با فرهنگ و نیازهای داخلی را مزیت دیگر استفاده از آنها می‌داند و ادامه می‌دهد: نمایش تصویر روی مانیتور از وظایف این دستگاه‌هاست. نرم‌افزار خارجی با فرض بی‌حجابی خانم‌ها کار می‌کند. به همین دلیل با تغییر پوشش، امکان تشخیص چهره سخت می‌شود. اما در نرم‌افزار داخلی، این مشکل دیگر وجود ندارد. در ضمن برخی سازمان‌ها هنگام خرید اعلام می‌کنند چهره خانم‌ها نمایش داده نشود.

مدیر مرکز تخصصی فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیرالدین طوسی پشتیبانی کامل از تقویم و زبان بومی را قابلیت دیگر این تولید داخل عنوان می‌کند و می‌گوید: این نکته از آن جهت حائز اهمیت است که سازمان‌ها و شرکت‌ها برای تغییر تقویم و زبان دستگاه به فارسی باید هزینه جداگانه بپردازند. وی کیفیت و قیمت مناسب این دستگاه‌ها در مقایسه با نمونه مشابه خارجی را نکته مهم دیگری می‌داند که برای مصرف‌کنندگان داخلی مقرون به‌صرفه است و ادامه می‌دهد: خدمات پس از فروش محصولات خارجی بسیار گران و زمانبر است، اما بومی بودن تجهیزات نه تنها این مشکل را رفع می‌کند، بلکه مانع خروج ارز و موجب اشتغالزایی نیز می‌شود.

پیشگیری از جاسوسی صنعتی

برخلاف گذشته که اغلب جاسوسی‌ها با هدف نفوذ، جمع‌آوری اطلاعات، اسناد سری و امنیتی یک کشور خارجی به کار گرفته می‌شد، امروزه جاسوسی مصادیق گسترده تری پیدا کرده است. جاسوسی صنعتی، اقتصادی یا ابرشرکتی نوعی از جاسوسی است که اغلب با مقاصد بازرگانی و گاهی با مقاصد امنیت ملی انجام می‌شود. دکتر صباحی استفاده از تجهیزات بومی را مانع جاسوسی صنعتی می‌داند و تأکید می‌کند: با توجه به اهمیت این موضوع، شعار ما در جهاد دانشگاهی امنیت «خود را به بیگانگان نسپاریم» است.

مدیر مرکز تخصصی فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیرالدین طوسی خاطرنشان می‌کند: شاید در نگاه اول، اطلاعات مربوط به ساعت تردد افراد، سمت، شغل، تحصیلات و چهره فرد عادی تلقی شود، اما شهادت دانشمندان هسته‌ای نشان داد اتفاقا این اطلاعات تا چه اندازه برای اهداف جاسوسی مهم هستند.

وی با اشاره به استفاده تولیدات این مرکز تخصصی در بیش از 120سازمان، وزارتخانه و شرکت داخلی تأکید می‌کند: در مرکز ما این امکان وجود دارد که کدهای امنیتی براساس درخواست کارفرما نوشته شود تا مخاطرات امنیتی سازمان مربوط کاهش یابد. با وجود حمایت مراکز مهم داخلی، متاسفانه هنوز تعدادی از سازمان‌ها و شرکت‌ها به جای استفاده از تولیدات داخلی، حاضر به خروج ارز از کشور و خرید محصول از شرکت‌های خارجی هستند و دلیل آن نفوذ این نگرش است که کیفیت محصولات خارجی بهتر از داخلی است! دکتر صباحی تأکید می‌کند: با اطمینان می‌گوییم کیفیت دستگاه‌های کنترل تردد ما با نمونه‌های مشابه خارجی برابری می‌کند.

نقش جاسوسی صنعتی در شهادت دانشمندان هسته‌ای

امروز جاسوسی و جنگ اطلاعاتی به طور فزاینده و پیچیده‌ای در جهان در حال وقوع است و جنس جرایم نیز کاملا تغییر کرده است. جاسوسی صنعتی، اقتصادی یا ابرشرکتی نوعی از جاسوسی است که اغلب با مقاصد بازرگانی و گاهی با مقاصد امنیت ملی انجام می‌شود. شاید در نگاه اول اطلاعات مربوط به ساعات تردد افراد، سمت، شغل، تحصیلات و تشخیص چهره فرد عادی تلقی شود؛ اما شهادت دانشمندان هسته‌ای نشان داد اتفاقا این اطلاعات تا چه اندازه برای اهداف جاسوسی مهم هستند.

فناوری کنترل تردد

در گذشته کنترل ترددها به صورت غیرمکانیزه و توسط نیروهای آموزش دیده انجام می‌شد. این سیستم به واسطه اشتباهات سهوی، بی‌دقتی بر اثر خطای دید یا خستگی، سوء استفاده بر اثر عدم حضور مامور مربوط در سر پست، هزینه‌های آموزش، به‌کارگیری نیروی انسانی و عدم امکان گزارش و آمارگیری به دلیل حجم بالای اطلاعات و پردازش دارای مشکلات زیادی بود. اما فناوری هوش مصنوعی و تولید انواع دستگاه‌های کنترل تردد که اغلب با نام گیت آنها را می‌شناسیم، باعث شده مشکلات مذکور به حداقل برسند.

در این فناوری با استفاده از سنسورهای پردازش تصویر و سنسورهای بایومتریک، چهره و خودروها به صورت خودکار شناسایی، مجوز تردد آنها بررسی و در نهایت اطلاعات مربوط در بانک اطلاعات گزارش‌گیری مدیریت ثبت می‌شود. بر همین اساس، مرکز تخصصی فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیرالدین طوسی نیز با بهره‌گیری از این فناوری موفق به بومی سازی شش نوع گذرگاه کنترل شده است. انواع این گذرگاه‌ها عبارت است از تردد پروانه‌ای، شیشه‌ای، سه شاخه، فضای باز، تمام قد و باله‌ای و نیز تولید درگاه جامع شناسایی افراد که قابلیت کار به صورت آفلاین و آنلاین در مراکز اداری، امنیتی و تولید راهبند خودروی زمینی (دفنی) برای اماکن حساس و مهم همچون پادگان‌ها، فرودگاه‌ها، زندان‌ها و سفارتخانه‌ها دارد. این ابزارها منجر به ارتقای سطح امنیت سازمان‌ها و بخش‌های مختلف شده است.

سهیلا فلاحی - دانش و سلامت