دروغ‌های کوچک فاجعه‌بار هستند

وی از هجده‌سالگی بازیگری را به صورت حرفه‌ای با سریال صخره سیاه به نویسندگی سبکتکین سالور در سال 1352 آغاز کرد. اغلب مخاطبان ابراهیمی را به خاطر نقش‌آفرینی‌هایش در تلویزیون و در سریال‌هایی مثل همه چیز آنجاست، بی‌گناهان، قتل در ساختمان 85 و سی‌امین روز می‌شناسند. ابراهیمی در طول این سال‌ها در نمایش‌ها، فیلم‌ها و سریال‌های مختلفی همچون نام همه مصلوبان عیسی است، کابوس نیمه‌شب آذر، رویاهای رام شده، سانتاکروز، مارمولک، زاگرس، مرد بارانی، مثل یک کابوس، روشان، هملت، آنتیگونه و دایی وانیا ایفای نقش کرده است. ابراهیمی یک رادیویی قدیمی در حوزه بازیگری نمایش‌های رادیویی است که با بازی در نمایش رستم و سهراب به طور رسمی کارش را در مرکز نمایش رادیو آغاز کرده و تا امروز نقش‌های زیادی ازجمله بیژن شاهنامه، توس، قصه‌های لاله‌زار، سفر سرخ و مهمان من باش را بازی کرده است. همکاری با هنرمندانی چون کمال تبریزی، مهدی فخیم‌زاده، هما روستا و سیاوش طهمورث باعث شده ابراهیمی به‌عنوان بازیگر بیشتر شناخته شود. ابراهیمی در سریال «دوردست‌ها» مثل گذشته در قالب شخصیتی‌ چند لایه بازی متفاوت و خوبی ارائه کرده است. با او درباره دوران فعالیت ‌ کاری‌اش گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که می خوانید :

به نظر می‌رسد در تلویزیون و تئاتر بیشتر از سینما درخشش دارید. آیا در این دو عرصه نقش‌های بهتری به شما پیشنهاد می‌شود؟

اولویت اصلی قبول یک نقش جنس شخصیتی است که قرار است بازی کنم. نام کارگردان، شرایط تولید و تیم بازیگری در پروسه بعدی است که آنها را ارزیابی می‌کنم و پیشنهادی را قبول یا رد می‌کنم. بخش مالی قضیه هم این روزها بیشتر تبدیل به یک شوخی شده است. البته سال قبل هم در یک فیلم سینمایی به کارگردانی فرزین مهدی‌پور بازی کردم و فیلم تا آمدن احمد را سال قبل اکران داشتم. راستش زیاد از سینما فاصله نگرفته‌ام و به نظرم مخاطب تلویزیون خیلی خاص است.

معمولا به مخاطبان تئاتر مخاطبان خاص می‌گویند.

منظورم مخاطب خاص و گزیده نیست. منظورم مخاطبانی خاصی هستند که در گروه عام مردم طبقه‌بندی می‌شوند و به نظرم همه مردم تماشاگر تلویزیون نیستند، اما در قیاس با جمعیت کشور، اغلب مردم تلویزیون را برای دیدن انتخاب می‌کنند. طبقه متوسط و رو به‌ پایین تفریحشان تماشای برنامه‌های مختلف تلویزیونی ازجمله سریال‌هاست. من دو واحد جامعه‌شناسی خواندم و با پشتوانه و منطق در مورد این سوال پاسخ دادم.

مخاطب روشنفکر معمولا به دیدن تئاتر می‌رود؟

معمولا همین طور است. مخاطبان تئاتر ثابت هستند و در طول سال شما در تئاترها مخاطبانی را می‌بینید که اغلب به این مراکز مراجعه می‌کنند و چون تعدادشان کم است در یاد شما باقی می‌مانند.

بازی‌های خوب شما در تلویزیون باعث شده کارگردان‌ها به شما اطمینان کنند و نقش‌های موثری مثل مرد معتاد سریال همه چیز آنجاست یا همین نقش ایرج در دوردست‌ها را پیشنهاد بدهند. چقدر به این مساله اعتقاد دارید؟

اگر نقشی را هر بازیگری بتواند بازی کند بهتر است همین دوستان بازی کنند. من نقشی را بازی می‌کنم که ایفای آن فقط از عهده من برمی‌آید.

این عقیده نشان می‌دهد بازیگر سختگیر وکمالگرایی هستید و هر نقشی را بازی نمی‌کنید.

بله، اگر این طور نبود که باید‌ گویندگی خبر هم به من پیشنهاد داده می‌شد و من قبولش می‌کردم.

البته خیلی از بازیگران هم هر نقشی را بازی می‌کنند.

برای برخی‌ها دستمزد خوب گرفتن ملاک اصلی است و کاری به کیفیت نقش ندارند. برای من جذاب نیست هرکانالی را تغییر می‌دهید بازی من را در سریال‌های مختلف ‌ببینید. ممکن است سریالی را به این دلیل قبول کنم که کارگردانش یکی از بهترین‌هاست، اما در عمل سریال کیفیت متوسطی داشته باشد. بنابراین نمی‌شود همه شرایط را از قبل سنجید.

در سریال قتل در ساختمان 85 برای کارگردانی بازی کردید که جزو بزرگان تلویزیون است، اما ماحصل کار متوسط بود...

بله، متاسفانه این سریال مهدی فخیم‌زاده بخوبی سایر کارهایشان نبود، اما من همیشه آماده هستم که برایشان بازی کنم. فخیم‌زاده یک حرفه‌ای و کاربلد تمام‌عیار است.

در نمایش‌های رادیویی نظیر بازیگری در تلویزیون درخشان و اثرگذار هستید؟

بیش از 20 سال است که در رادیو فعالیت می‌کنم. از سال 74 یعنی از 21 سال قبل به رادیو رفتم. قبل از آمدن به رادیو شناخت کاملی از این مدیوم جذاب نداشتم، بعد از حضورم در نمایشی به کارگردانی خسرو فرخزادی بازی کرده و این احساس را پیدا کردم نمایش رادیویی شبیه تئاتر است؛ تئاتری که در زمان محدود انجام می‌شود. بازیگر در رادیو باید با تمام وجود با صدایش بازی کند تا حس شخصیتی را که به‌عهده دارد به شنونده‌اش منتقل کند. به همین دلیل بازیگر ضمن داشتن تسلط به تکنیک‌های گویندگی و بازیگری، باید ظرافت‌هایی در کارش داشته باشد تا این اتفاق بیفتد و بتواند نقش‌هایی را که به عهده می‌گیرد خوب و درست بازی کند. در طول این سال‌ها هم فعالیتم در سینما، تئاتر و تلویزیون به موازت هم کم و بیش ادامه دارد و هر زمان نقشی به من پیشنهاد شد که آن را دوست داشته باشم، بازی‌اش می‌کنم. کارم بازیگری است و دلم می‌خواهد نقش‌هایی را بازی کنم که به آنها علاقه دارم.

نقش‌های متفاوت زیادی بازی کردید. چقدر بعد از خاتمه کار با این شخصیت‌ها درگیر می‌شوید؟

بازیگر حرفه‌ای هستم و هیچ‌ وقت تحت تاثیر نقشی بعد از خاتمه کار قرار نگرفته‌ام و قرار نیست هر زمان نقشی را که بازی کرده‌ام به آن شبیه شوم. هنگامی که بازی می‌کنم تلاش می‌کنم از بازی‌ام نهایت لذت را ببرم. بنابراین برایش وقت و انرژی صرف می‌کنم و ترجیح می‌دهم بهترین کارم را انجام بدهم و همیشه برای ایفای نقش به طور شایسته بیشتر توانم را در زمان تمرین و اجرای نقش صرف می‌کنم تا قالب نقش شکل بگیرد.

به نظر می‌رسد اولویت اصلی‌تان انتخاب نقش‌های خاکستری است؟

ببینید در نقش‌های مثبت چندان پیچیدگی و تنوع شخصیتی وجود ندارد و این مساله در همه جای دنیا دیده شده و شخصیت‌های خاکستری بهتر نوشته می‌شوند و جای بازی بیشتری دارند. شما فیلم بتمن و ژوکر را در نظر بگیرید. دو شخصیت خاکستری و منفی ژوکر که جک نیکلسون و هیث لجردر دو فیلم این مجموعه بازی کردند برای مخاطب جذابیت بیشتری نسبت به شخصیت مثبت بت من داشتند. بنابراین من دوست دارم نقش‌های خاکستری را بازی کنم با وجود این که ممکن است در وهله اول مخاطب را ازمن دل چرکین کند، اما در ادامه برایش جذابیت پیدا می‌کند.

تا به حال واکنش منفی از جانب مخاطبان در قبال نقش‌های خاکستری که بازی کرده‌اید دیده‌اید؟

نه، این اتفاق نیفتاده، اما گاهی برخی‌ها شوخی‌های سبکی می‌کنند که از روی دوست داشتن است. تازگی‌ها ماشینم را برای تعمیر به نمایندگی برده بودم. خانمی به من گفت سلام حمید خان و من فکر کردم با فرد دیگری است و دوباره حرفش را تکرار کرد و من گفتم بهرام ابراهیمی هستم و ایشان گفت من نام شما را در سریال همه چیز آنجاست صدا زدم و در مورد نقش با من کلی حرف زد.

چگونه در سریال دوردست‌ها بازی کردید؟

این اولین تجربه همکاری‌ام با جواد ارشاد است، اما دوستی دیرینه‌ای داریم و در ابتدا دستیارشان به من زنگ زد و توضیحاتی کلی مطرح کرد و بعد از چند روزی جواد ارشاد با من تماس گرفت و بعد از رفتن به دفتر توضیحاتی درباره فضای کار و نقش به من ارائه کردند در حدود سه چهار قسمت نوشته شده بود و من پیشنهاد را پذیرفتم زیرا دیدم نقش جای کار دارد و در ضمن با اغلب بازیگران اصلی سریال مثل دانیال حکیمی و هومن برق نورد سابقه همکاری داشتم.

شخصیت ایرج را چگونه دیدید؟

شخصیت ایرج در طول قصه مختصات متفاوتی از خودش بروز می‌دهد و بتدریج ایرج موجه و باادب تبدیل به آدمی می‌شود که بار گناهی را از گذشته به دوش می‌کشد و سعی در پنهان کردنش دارد و در این راه مرتکب خطا می‌شود. جمله‌ای کلیدی وجود دارد که معرف شخصیت ایرج است. «گفتن یک دروغ کوچک باعث می‌شود شما مجبور شوید دروغ‌های زیادی را که برخی‌هایشان بزرگ هستند بگویید.» در مورد ایرج هم دروغ گفتن‌هایش کار دستش می‌دهد.

از بازی در سریال دوردست‌ها خاطره‌ای دارید؟

طبق روال اغلب کارها ‌بعد از خاتمه کار فرصتی برای حرف زدن و شوخی به وجود می‌آید و من به حاضرجوابی و خوش‌مشربی معروف هستم و جواد ارشاد هم آدم دوست‌داشتنی، فرهیخته و متفکری است و اغلب بعد از خاتمه فیلمبرداری موقع استراحت چون ایشان متوجه شده بود حریف زبان من نمی‌شود، بنابراین با من زیاد وارد شوخی‌های کلامی نمی‌شد.

هونام حقانی