محمد جواد ظریف در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در نیویورک افزود: ما دولت آمریکا را مسئول اجرای تعهدات بین المللی می دانیم و طبق مقررات بین المللی مشکلات داخلی هیچ دولتی، آن دولت را از اجرای تعهدات بین المللی خود معاف نمی کند.
وی اضافه کرد: این مبنائی است که ما بر اساس آن مذاکره می کنیم و البته مایلیم که توضیح بشنویم و دوستان ما شنیده اند و شاید در مذاکراتی هم که در این هفته خواهیم داشت، در مورد آثار وضع داخلی ایالات متحده بر اجرای تعهدات آن کشور اگر توافق حاصل شود، بیشتر توضیح بشنویم.
تحریم و توافق باهم سازگاری ندارند
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سئوال که آیا در نشست اخیر وین درباره رفع تحریم ها شفاف سازی شده است یا خیر؟ گفت: ما از ابتدا گفته ایم که تحریم و توافق باهم سازگاری ندارند، باید طرفهای ما یکی از این دو را انتخاب کنند.
وی افزود: در مذاکرات لوزان ما به چارچوبی رسیده بودیم که با اجرای آن، هم تحریمهای اقتصادی و مالی برداشته و هم قطعنامه های شورای امنیت لغو می شوند و یک قطعنامه جایگزین آن می شود که توافق را تائید خواهد کرد.
ظریف با تاکید بر اینکه این توافق مبنایی بوده که در لوزان به نتیجه رسیده است، گفت: البته باید در مورد همه زمینه ها، چارچوب هایی که در لوزان درباره آنها توافق شده، یا راه حل هایی که در موردشان تفاهم شده است، به صورت مکتوب در آیند و به سندی که مورد موافقت قرار بگیرد، تبدیل شوند.
وی درباره نشست اخیر وین افزود: در اجلاس وین، دوستان ما این فرصت را پیدا کردند که در مورد حرف هایی که زده شده و نیز درباره برنامه هایی که در کنگره مطرح بوده است، سئوال کنند و بیشتر در مورد موضوع تحریم ها صحبت و حتی در مورد متنی که در این زمینه مطرح است، گفتگو شود.
شرکت در اجلاس بازنگری معاهده عدم اشاعه هستهای
وزیر امور خارجه همچنین هدف اول این سفر را شرکت در اجلاس بازنگری معاهده عدم اشاعه هسته ای دانست که بر اساس مقررات آن، هر پنج سال یکبار تشکیل می شود.
وی به برگزاری اجلاس قبل در سال2010 میلادی در نیویورک اشاره کرد و اجلاس کنونی یعنی سال 2015 را فرصتی برای اعضای ان. پی. تی خواند که میزان پایبندی به ان پی تی و اقداماتی را که نیاز است بررسی کنند.
ظریف به ریاست کشورمان بر جنبش عدم تعهد اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران به عنوان رئیس جنبش عدم تعهد، از فعال ترین اعضای معاهده ان .پی. تی است و امسال هم مواضع جنبش را که بسیار شبیه به مواضع ملی ماست، در افتتاحیه اجلاس بازنگری معاهده عدم اشاعه در مجمع عمومی مطرح خواهیم کرد.
وی افزود: این اجلاس چند هفته ای است و مذاکرات در مورد سند نهایی ادامه خواهد داشت، البته همواره این مذاکرات به دلیل تفاوت مواضع کشورهای هسته ای و غیر هسته ای، مذاکراتی دشوار بوده و در بسیاری از مورد به نتیجه نرسیده است.
وزیر امور خارجه کشورمان سه موضوع خلع سلاح هسته ای، دسترسی به فناوری صلح آمیز و عدم اشاعه هسته ای را سه ستون معاهده عدم اشاعه خواند و گفت: کشورهای عضو جنبش عدم تعهد و بیشتر کشورهای غیر هسته ای، توازن در هر سه مبنای معاهده را خواستارند.
وی خلع سلاح هسته ای را نسبت به دو موضوع دیگر از نظر کشورهای فاقد این سلاح مهم تر دانست و گفت: کشورهای دارای سلاح هسته ای، بیشترین تخلف را از موازین ان. پی. تی و معاهده داشته اند، چون ماده شش معاهده خلع سلاح را خواستار است و تفسیر و رای مشورتی دیوان بین المللی دادگستری نیز آنها را به پیگیری برنامه خلع سلاح موظف کرده است، ولی آنها این کار را انجام نداده اند.
عاری سازی خاورمیانه از سلاح هستهای
ظریف در بخش دیگری از این مصاحبه به موضوع مهم عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای اشاره کرد و گفت: در بازنگری سال 1995 میلادی، عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای نیز در دستور کار قرار گرفت ولی برخی از اعضای ان .پی . تی، تاکنون از این موضوع جلوگیری کرده اند.
وی همچنین به دیدارهای جانبی خود در حاشیه اجلاس اشاره کرد و گفت: با کشورهای مختلفی که در نشست امسال حضور خواهند داشت، دیدار و مذاکره خواهیم داشت و وزیران خارجه تعداد قابل توجهی از کشورهای جهان در این اجلاس شرکت می کنند.
وزیر امور خارجه کشورمان به برنامه ریزی برای دیدار با دبیرکل و اعضا دبیرخانه سازمان ملل اشاره کرد و گفت: گفتگو با گروه کشورهای پنج بعلاوه یک ، بیشتر در سطح همکاران من و در یکی دو مورد هم با حضور خود بنده پیگیری خواهد شد تا در مرحله کنونی که هستیم و مرحله نگارش است بتوانیم کار را پیش برد.
وزیران امور خارجه ایران و آمریکا در نیویورک با یکدیگر دیدار می کنند
وزیران امورخارجه ایران و آمریکا که برای شرکت در کنفرانس بین المللی بازنگری پیمان عدم اشاعه هسته ای، در نیویورک به سر می برند، عصر امروز (دوشنبه) با یکدیگر دیدار و گفتگو خواهند کرد.
محمدجواد ظریف که عصر یکشنبه به وقت محلی وارد نیویورک شد بعد از سخنرانی در افتتاحیه کنفرانس بین المللی بازنگری پیمان عدم اشاعه هسته ای، با جان کری، همتای آمریکائی خود دیدار خواهد داشت. مقامات آمریکائی خبر برگزاری این دیدار را تائید کرده اند.
وزیر امور خارجه کشورمان صبح دوشنبه نخست در مقر سازمان ملل با یان الیاسون، قائم مقام دبیرکل سازمان ملل و سپس با همتایان الجزائری و مصری خود دیدار خواهد داشت.
وی در مراسم افتتاحیه کنفرانس بین المللی بازنگری پیمان عدم اشاعه هسته ای که ساعت 10.30 صبح به وقت محلی آغاز می شود، در مقام ریاست کشورمان بر جنبش عدم تعهد، چهارمین سخنران خواهد بود.
خانم طاوس فروخی، مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین المللی الجزائر که ریاست این کنفرانس را برعهده دارد، نخستین سخنران مراسم افتتاحیه است و پس از او بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل و یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی سخنرانان دوم و سوم خواهند بود.
خلع سلاح هستهای، عدم اشاعه سلاح های هستهای به دیگر کشورها، همکاری بین المللی برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای و ایجاد خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای، چهار محور اصلی کنفرانس بین المللی بازنگری پیمان عدم اشاعه هسته ای است.
این کفنرانس هر پنج سال یکبار در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک تشکیل می شود و مهمترین کنفرانس جهانی در زمینه خلع سلاح و امنیت بین المللی است.
چالش اصلی دو گروه کشورهای دارنده سلاح اتمی و آنهایی که فاقد آن هستند، موضوع خلع سلاح و انهدام سلاح های کنونی است. قدرتهای اتمی جهان برغم تعهد خود به این معاهده نه تنها تاکنون سلاح های اتمی خود را نابود نکرده بلکه با هزینه های هنگفتی، به سمت نوسازی و بازسازی آن حرکت کرده اند.
کارشناسان امنیت بین المللی معتقدند نوسازی سلاح های اتمی این کشورها، وجود این قبیل تسلیحات ممنوعه را برای پنجاه تا هفتاد سال آینده تضمین کرده است و هیچ چشم انداز امیدوارکننده ای برای خلع سلاح هسته ای وجود ندارد.
تصویب بودجه های کلان دارندگان سلاح اتمی برای تحقیق، توسعه، نوسازی و نگهداری سلاح های اتمی، ناامیدی و نارضایتی عمیق کشورهای غیر هسته ای را در پی داشته است. برخلاف شکست این هدف معاهده یعنی خلع سلاح و انهدام تسلیحات اتمی کنونی، این پیمان در هدف دیگر خود یعنی عدم اشاعه، موفق بوده است و کشورهای غیرهسته ای به دنبال سلاح اتمی نرفتهاند.
پیمان عدم اشاعه هستهای در سال 1967 میلادی (1347 شمسی) یعنی در اوج دوران جنگ سرد، نخست برای دوره ای بیست و پنج ساله منعقد شده بود ولی در پایان این تاریخ به اهداف اعلامی خود نرسید.
در نشست سال 1995 میلادی مقرر شد دارندگان سلاح اتمی و به ویژه سه کشور آمریکا، روسیه و انگلیس حداکثر تلاش خود را برای عاری سازی جهان از این سلاح مخرب به عمل آورند ولی با گذشت بیست سال از آن تاریخ، همچنان این کشورها به نوسازی و توسعه سلاح های اتمی خود می پردازند.
در همان سال 1995 میلادی بود که موضوع عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای نیز در اهداف اصلی این معاهده وارد شد ولی آنطور که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان در مصاحبه بدو ورود خود در نیویورک گفت، دارندگان سلاح اتمی تاکنون از اجرای این هدف معاهده جلوگیری کرده اند.
در نشست امسال پیشنهاد کشورهای عضو عدم تعهد تعیین تاریخی دقیق برای آغاز مذاکرات جامع منع گسترش سلاح های هسته ای و انهدام سلاح های موجود است.
نکتهای که آقای روحانی رئیس جمهور کشورمان نیز در افتتاحیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سال 2013 میلادی نیز بر آن تاکید کرد. غیر هسته ای های جهان از کشورهای دارنده این سلاح می خواهند که به طور مشخص برای جهانیان مشخص کنند که چه زمانی فرایند نابودی سلاح های ممنوعه خود را آغاز خواهند کرد و این فرایند چقدر زمان خواهد برد؟.
تحلیل گران بر این باورند که تنش های اخیر میان دو قدرت اتمی اصلی جهان یعنی آمریکا و روسیه، نتیجه بخش بودن نشست چهار هفته ای امسال کنفرانس بازنگری پیمان عدم اشاعه هسته ای را دور از دسترس قرار داده است؛ گرچه این نشست فرصت مغتنمی برای کشورها برای رایزنی ها دو جانبه است.
وزیر امورخارجه کشورمان عصر دوشنبه نیز با یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین با وزیر امور خارجه ژاپن، دیدارهای دوجانبه خواهد داشت.
محمد جواد ظریف در مصاحبه عصر یکشنبه خود همچنین گفت در حاشیه اجلاس امسال، در سطوح کارشناسی و وزیران خارجه، گفتگوهایی میان ایران و کشورهای گروه پنج بعلاوه یک برگزار خواهد شد.
وی گفت که علاوه بر آنچه همکارانش در نشست اخیر وین از طرف آمریکائی درباره ابهام زدائی از فکت شیت آنها از توافق لوزان شنیده اند، در این سفر نیز طرف ایرانی می خواهد توضیحات بیشتری را از آمریکائی ها درباره فضای داخلی این کشور در قبال تعهدات بین المللی آن در صورت نیل به توافق نهایی هسته ای بشنود.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین ساعت ده صبح چهارشنبه به وقت محلی در دانشگاه نیویورک، یک و نیم ساعت درباره آخرین مواضع جمهوری اسلامی ایران به ویژه در موضوع هسته ای و گفتگوها با پنج بعلاوه یک سخنرانی خواهد کرد.
مرکز همکاری های بین المللی دانشگاه نیویورک دعوت کننده این برنامه است که با اجرای دیوید ایگناتوس، خبرنگار ارشد و مقاله نویس روزنامه واشنگتن پست برگزار خواهد شد. وی بهمن ماه گذشته نیز در سفر وزیر امور خارجه کشورمان به کنفرانس امنیتی مونیخ، گفتگوی مشروحی با محمد جواد ظریف درباره گفتگوهای هسته ای جاری داشت.
شبکه های تلویزیونی مختلف آمریکائی و بین المللی قصد دارند سخنرانی وزیر امور خارجه کشورمان در دانشگاه نیویورک را پوشش رسانه ای دهند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد