نکته‌ای درباره روشنگری مذاکره‌کنندگان آمریکایی

همزمان با در جریان بودن مذاکرات و نشست‌های سیاسی و کارشناسی، مقامات آمریکایی به اظهارنظر درباره مذاکرات مشغولند و بعضا ادعاهایی درباره لغو تدریجی تحریم‌ها (و نه لغو یک‌جای آنها) مطرح می‌کنند و از سوی دیگر کنگره نیز همچنان پیگیر طرحی است که توافق هسته‌ای را منوط به تصویب آن از سوی نمایندگان و سناتورهای آمریکایی می‌کند. طرحی که در ظاهر می‌تواند مانع بزرگی در رسیدن به توافق باشد و لغو تحریم‌ها را با اما و اگرهایی همراه می‌کند.

اما آن‌طور که سیدعباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان اعلام کرده، هیات آمریکایی در مذاکرات اخیر در وین، درباره ابهاماتی که اخیرا از سوی واشنگتن در زمینه لغو تحریم‌ها مطرح شده، روشنگری‌های بسیار خوبی داشته‌اند.

طبق تجربه و اخباری که جسته و گریخته در گذشته از مذاکرات منتشر شده است مقامات آمریکایی بخش زیادی از این اظهارنظرها را در راستای قانع کردن جناح‌های تندروی داخلی و همچنین صهیونیست‌ها و بخشی از کشورهای عرب منطقه خلیج‌فارس بیان می‌کنند و احتمالا بخشی از روشنگری‌هایی هم که عراقچی به آن اشاره کرده است، می‌تواند شامل همین موارد باشد.

مصداق چنین موردی را در روزهای گذشته در آمریکا شاهد بودیم و جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در مراسمی که به دعوت سفارت رژیم صهیونیستی در آمریکا انجام شد به طرح ادعاهای گذشته درباره روی میز بودن همه گزینه‌ها پرداخت.

طبیعتا چنین سخنانی، مخاطبان خاصی دارد و گوینده این سخنان معمولا تلاش دارد جامعه مشخصی را نسبت به ادامه فرآیند مذاکرات قانع کند، اما در عالم دیپلماسی، هیچ‌وقت دامنه یک سخن به همان جامعه هدف، محدود نمی‌ماند و هر اظهارنظر و موضعگیری، فارغ از این‌که خطاب به چه کسانی طرح شده باشد تبعات مختلفی به دنبال خواهد داشت.

بر همین اساس است که مقامات آمریکایی باید همواره توجه داشته باشند موضعگیری‌های آنها اگرچه شاید با اهداف داخلی باشد، اما خواه ناخواه نتایجی غیرقابل پیشگیری بر مذاکرات خواهد داشت و اگر به دنبال دستیابی به توافقی معقول هستند علاوه بر کنار گذاشتن زیاده‌خواهی‌های همیشگی، باید در اظهارنظرها نیز دقت بیشتری داشته باشند. بخصوص این‌که مذاکرات هسته‌ای در شرایط بسیار حساسی قرار دارد و تیم‌های مذاکره‌کننده مشغول نگارش متن توافق هستند و هر گونه موضعگیری و اظهارنظری، نمی‌تواند بی‌تاثیر در این فرآیند باشد.

حسین نیک‌پور

دبیر گروه سیاسی