لغو ممنوعیت حضور ستاره‌ها در تبلیغات

به گزارش جام‌جم، همه ما تبلیغات برندهای خارجی با حضور ستاره‌های دنیای سینما و ورزش را به خاطر داریم؛ مثلا تبلیغ روغن موتور کاسترول با حضور دیوید بکهام، یا تبلیغ نایک با حضور کریس رونالدو، یا تبلیغات پپسی و آدیداس با حضور لیونل مسی و حتی تبلیغ ژیلت با حضور راجر فدرر تنیسور مشهور جهان. با این حال در کشور ما هرگز قوانین و ضوابط مشخصی در زمینه حضور چهره‌های هنری و ورزشی در تبلیغات وجود نداشته است؛ تا آنجا که در دوره‌هایی صحبت از ممنوعیت حضور سلبریتی‌ها در تبلیغات به میان آمد یا هرازگاهی شاهد چهره آنها در کنار برندهای مختلف بر بیلبوردهای شهری بوده‌ایم.

حالا آن‌طور که دیروز در خبرها آمده بود، قرار است با تغییر و بازنگری در ضوابط مربوط به تبلیغات، حضور چهره‌های هنری و ورزشی در تبلیغ صنایع و تولیدات داخلی، مجاز شود تا استفاده از این ظرفیت به توسعه بازار صنایع ملی کمک کند.

این خبر را معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعلام کرده است. حسین انتظامی با اشاره به بازنگری در قانون تبلیغات، گفته است: قبلا حضور چهره‌های ورزشی و هنری در انواع تبلیغات، ممنوع بود. اخیرا این ضوابط مورد بازنگری قرار گرفت و حضور این چهره‌ها در تبلیغ «صنایع و تولیدات داخلی» مجاز شد تا با استفاده از این ظرفیت به توسعه بازار این صنایع کمک کند.

اما تبلیغات با حضور ستاره‌ها، در فصل تازه‌ای که معاون مطبوعاتی از آن با عنوان رفع ممنوعیت یاد می‌کند، تابع چه شرایطی است؟ او بیان کرد: البته طبیعی است که دیگر ضوابط از جمله معارض نبودن با فرهنگ اسلامی و ایرانی برای همه نوع تبلیغات و از جمله این نوع تبلیغات، جاری است و نظارت خواهد شد. بعلاوه در ضوابط جدید و با توجه به ضرورت رعایت حقوق کودکان، از این نوع تبلیغات برای محصولاتی که مصرف‌کننده آن عمدتا کودکان هستند، نمی‌توان استفاده کرد. حال پرسشی که مطرح می‌شود این است که با توجه به صحبت‌های اخیر انتظامی، آیا منظور رفع ممنوعیت بوده است یا ضابطه‌مند شدن؟ زیرا در همین سال‌های اخیر شاهد حضور گاه و بی‌گاه چهره‌ها در تبلیغات بوده‌ایم مانند بهرام رادان که یک برند چرم را تبلیغ می‌کند.

طبق اعلام معاونت مطبوعاتی، در گذشته حضور بازیگران و ورزشکاران در تبلیغات و آگهی‌های بازرگانی بدون ضابطه بود و بعضا برای آنها دردسرهایی نیز ایجاد می‌کرد که پس از توقفی کوتاه مبنی بر ممنوعیت حضور در این‌گونه فعالیت‌ها، مبنای قانونی استفاده از نام و چهره این افراد در تبلیغات، اصلاح شد و در آستانه ابلاغ است. در واقع به استناد بند «ب» از ماده 12 آیین‌نامه تاسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانون‌های آگهی و تبلیغاتی مصوب 1358 شورای انقلاب، دستورالعمل مدونی برای حضور چهره‌های ورزشی و هنری در تبلیغات تدوین شده‌است که جزئیات آن بزودی منتشر می‌شود.

منع حضور ورزشکاران و هنرمندان در آگهی‌های تبلیغاتی سال 87 جزو تیترهای صفحه اول برخی روزنامه‌ها شد. اما سال 89 و دولت دهم، مدیرکل وقت دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از بلامانع بودن حضور ورزشکاران و هنرمندان در تبلیغات کالا و محصولات ایرانی خبر داد.

نمونه‌های ایرانی حضور سلبریتی‌های ایرانی در تبلیغات کم نیستند. کریم باقری حوالی سال 76 بیلبوردهای تبلیغاتی محصولات یک شرکت دارویی را در بزرگراه‌های تهران به خود اختصاص داد.

موج حضور در تبلیغات محدود به حضور ورزشکاران نشد و هنرمندان را روی بیلبوردها برد. نام محمدرضا گلزار و پژمان بازغی با یک تولیدی پوشاک گره خورد، جمشید مشایخی در کنار ابراهیم میرزاپور دروازه‌بان سابق تیم ملی فوتبال روی بیلبوردهای یک شرکت لوازم خانگی رفتند و حتی مهران مدیری یک فنجان چای را تبلیغ می‌کرد و محمدرضا فروتن هم برای تبلیغ یک منطقه آزاد تجاری نامش مطرح شد، اما این حضور گاهی دردسرساز هم شد، مثلا ستاره سنگین‌وزن وزنه‌برداری جهان یعنی حسین رضازاده پس از تبلیغ چند تولیدی داخلی، حضور تبلیغاتی او در تیزری که شبکه‌های غیرمجاز ماهواره‌ای پخش می‌کردند حسابی سر و‌صدا کرد. حالا باید دید وقتی معاون وزارت ارشاد از اصلاح ضوابط مربوط به تبلیغات سخن می‌گوید، تا چه حد این بار چنین اتفاقی بدون دردسر عملی می‌شود؛ اتفاقی که در همه جای دنیا یکی از منابع درآمد چهره‌های مشهور هنری و ورزشی است و البته یاری‌کننده صنعت تولید و تبلیغ.