4 آزمایش علمی ماجراجویانه در تاریخ

آزمایش عجیب نیوتن روی چشم خودش

بدون شک یکی از شناخته‌شده‌ترین دانشمندانی که برای توسعه دانش پزشکی دست به اقدامات عجیب‌زده و مهم‌تر نیز آن که این آزمایشات را روی بدن خود انجام داده اسحاق نیوتن فیزیکدان برجسته انگلیسی است که یکی از عجیب‌ترین آزمایشات پزشکی در حوزه بینایی را انجام داد. او سوزنی را در چشم خود فرو برد تا آنجاکه توانست آن را به واسطه فشردن به استخوان پشت کره چشمش تا حدی خم کند. او در حین انجام آزمایش به حاضران گفت: دایره‌هایی می‌بینم که رنگی و سیاه و سفید هستند!

یوناس سالک و کشف واکسن فلج اطفال

یوناس سالک که در آمریکا زندگی می‌کرد با مشاهده انبوه معلولانی که با عصای مخصوص یا صندلی چرخدار به زندگی با کیفیت پایین خود ادامه می‌دهند به فکر کشف واکسنی افتاد که اکنون به عنوان یکی از تاریخی‌ترین دستاوردهای بشر در عرصه پزشکی یاد می‌شود. او پس از آزمایش چندباره این واکسن روی میمون‌ها دست به اقدامی شجاعانه زد و با آزمایش این محصول خلاقانه روی خود و اعضای خانواده‌اش خیال دنیا را از بی‌خطر بودن و در عین حال مؤثر بودن کشف جدیدش راحت کرد.

لویی پاستور و کشف واکسن‌ هاری

البته کمی پیش‌تر از سالک، لویی پاستور دانشمند برجسته فرانسوی دست به اقدامی مشابه اما با مخاطراتی بمراتب بیشتر زده بود. او با علم به این موضوع که حتی ممکن است به زندان افتاده و تمامی سوابق و دستاوردهای ارزشمند علمی‌اش را نابود شده ببیند برای نخستین بار واکسن هاری را روی کودک خردسال 9 ساله‌ای آزمایش کرد. حال آن که تا آن لحظه از نتیجه اقدامش چندان مطمئن نبود، اما سگ هاری کودک را گاز گرفته بود و پاستور تنها راه نجات وی را انجام چنین آزمایش پرمخاطره‌ای می‌دانست. با این حال دانشمند تاریخ‌ساز فرانسه در کار خود موفق شد تا آنجاکه بعدها از وی به عنوان شخصیت شجاعی یاد شد که راه را برای تولید انواع واکسن‌ها هموار کرد.

پروژه «خواب» ناسا

بیش از یک قرن از آن دوران می‌گذرد، اما در هزاره سوم نیز انجام آزمایشات عجیب و تاریخ‌ساز ادامه دارد. آژانس فضانوردی آمریکا از ماه‌ها پیش پروژه‌ای را آغاز کرده که طی آن داوطلبان پذیرفته شده به مدت 70 روز در تختخواب به استراحت می‌پردازند و کاری جز خوابیدن و انجام امور ساده روزمره نخواهند داشت. البته آنهایی که در پروژه «خواب» ناسا حضور خواهند داشت حقوق هم دریافت خواهند کرد، ماهانه چیزی حدود 18 هزار دلار (حدود 62 میلیون تومان)! آنها در این مدت به جز خوابیدن، خود را با بازی‌های ویدئویی، تلفن همراه، مطالعه کتاب، گفت‌وگوی تصویری از طریق اینترنت با دوستان و اعضای خانواده، حضور در کلاس‌های درس مجازی و در صورت امکان ادامه شغل قبلی به صورت آنلاین سرگرم خواهند کرد. اما نکته مهم این است که این افراد طی این مدت اجازه برخاستن از تخت خواب را نخواهند داشت. فکر می‌کنید هدف از اجرای چنین پروژه عجیبی چه باشد؟ ناسا در نظر دارد تا سال 2040 و شاید زودتر از آن نخستین سری از انسان‌ها را راهی مریخ کند، سفری که ماه‌ها به طول می‌انجامد. از این رو بررسی فیزیولوژی بدن انسان در محیط شبیه‌سازی شده نظیر فضاپیمایی که نزدیک به شش ماه متوالی در راه خواهد بود، اطلاعات ارزشمندی در اختیار دانشمندان ناسا قرار می‌دهد تا فضانوردانش سفری بی‌خطر داشته باشند.

مهدی پیرگزی ‌/‌ جام‌جم