پولدارترین عضو گروه سازنده

تهیه‌کننده

مخاطبان عام سینما و تلویزیون تصور می‌کنند تهیه‌کننده فردی پولدار است که در خانه اش نشسته و چک می‌کشد و سریال هم خودش به صورت خودجوش ساخته می‌شود. تهیه‌کننده علاوه بر خرج پول وظایف مهمی همچون استخدام نیروها و ایجاد هماهنگی بین آنها را به عهده دارد. او اولین کسی است که وارد میدان تولید می‌شود و بعد از اتمام کارها به عنوان آخرین نفر خارج می‌شود. اسماعیل عفیفه، الهام غفوری، داوود قچاق، رضا جودی، محمد نشاط، محمدرضا شفیعی، مجید اوجی و مهران رسام ازجمله تهیه‌کنندگان فعال تلویزیونی هستند.

مدیر تولید

پس از آن که تهیه‌کننده خیالش از بابت تعیین عوامل راحت شد دست به جیب می‌شود و پولی به مدیر تولید می‌دهد تا او بودجه را در جاهایی که لازم است خرج کند. مدیر تولید باید هوش اقتصادی خوبی داشته باشد تا مناسب‌ترین کالاها و خدمات را خریداری کند. رضا کریمی یکی از مدیران تولید فعال است که در سریال‌های پژمان و شمعدونی به کارگردانی سروش صحت با این گروه همکاری می‌کند. محمود اتحادی هم از مدیران تولید خوب تلویزیون است که با سریال پایتخت همکاری داشته است.

دستیار تهیه‌کننده

همه آدم‌های مهم فیلم و سریال برای خودشان دستیار دارند و تهیه‌کننده هم از این قاعده مستثنی نیست. او یار و یاور تهیه‌کننده است و در امور مالی و هنری به کمک مدیرش می‌آید. دستیار تهیه‌کننده بیشتر در امور مالی و کارهایی که به بودجه نیاز دارد به تهیه‌کننده کمک می‌کند.

مجری طرح

فردی است که به گروه هشدار می‌دهد چقدر از برنامه زمان‌بندی شده عقب یا جلو هستند. مجری طرح کاملا می‌داند مراحل فیلمبرداری، تدوین، صداگذاری و... تا چه روزی باید طول بکشد. استفاده از این نیرو در پشت صحنه الزامی نیست. مثلا سیروس مقدم در سری اول و دوم پایتخت مجری طرح نداشت، اما در سری سوم علاقه‌مند شد از مجری طرح استفاده کند.

مدیر تدارکات

در اولین نگاه مدیر تدارکات همان فرد مهربانی است که همه موارد مورد نیاز را فراهم می‌‌کند تا گروه سازنده با آرامش کار خود را انجام دهند. این مدیر وظایفی مثل حمل و نقل عوامل، خرید ابزار و وسایل، آشپزی و تامین شام و ناهار را بر عهده دارد. معمولا چند راننده، کارگر و آشپز زیر نظر این مدیر فعالیت می‌کنند. راننده‌ها وظیفه دارند بازیگران و دیگر عوامل را از خانه به لوکیشن بیاورند و دوباره برگردانند. معروف‌ترین مدیر تدارکات در سینما و تلویزیون ایران احمد یاوری شاد است که حمید جبلی درباره زندگی‌اش یک فیلم مستند با عنوان «آبدارچی» را ساخت. مجتبی عربی، اسفندیار ابراهیمی، مجید امانی‌زاده و کبری بختیاری از دیگر افرادی هستند که به عنوان مدیر تدارکات فعالیت می‌کنند.

ناظر کیفی

در صنعت ساختمان‌سازی فردی به نام مهندس ناظر از طرف کارفرما بر کار پیمانکار نظارت می‌کند. در سریال‌سازی هم فردی به نام «ناظر کیفی» در پشت صحنه سریال حاضر می‌شود و کار همه عوامل را رصد می‌کند. یکی از کارهای ناظر کیفی این است که به گروه درباره ‌ خط قرمزها توضیح بدهد. مثلا بگوید ‌ حجاب بازیگران زن باید در چارچوب قوانین باشد و همچنین صحنه‌های خشن و غیراخلاقی نشان داده نشود. ناظران کیفی در کنار این کار ماموریت مهم‌تری هم دارند؛ این که کیفیت هنری و فنی سریال را بالا ببرند و مراقب همه چیز باشند. مثلا اگر قرار است سریالی امیدبخشی را ترویج کند، ناظر کیفی باید حواسش را جمع کند که درونمایه سریال تلخ و مایوس‌کننده از آب در نیاید. علیرضا افخمی و رحمان سیفی‌آزاد دو نفر از فعالترین ناظران کیفی تلویزیون هستند.

احسان رحیم‌زاده / جام‌جم