هاشمی کاندیدا شود

 "علی مطهری" که خودش را "فرزند نفر دوم نظام" می داند همچنان در برخوردهای سیاسی و رسانه ای خود ساده و بی آلایش عمل می کند.در خانه خودش پذیرای ما شد و به سوالاتمان با تأمل پاسخ داد.

برای انتخابات آتی، نظر مثبتی نسبت به هاشمی رفسنجانی دارد و این را می شود به راحتی از لابه لای صحبت هایش نیز فهمید.

علی مطهری، هنگام مصاحبه کُتی را به تن کرده بود که حالا دیگر تا حدی مندرس می نمود اما همان کت چهارخانه کمرنگی بود که او هنگام مناظره ها و سخنرانی هایش هنگام انتخابات مجلس نهم بر تن کرده بود.

آنچه می خوانید متن کامل گفت و گوی مشرق با دکتر علی مطهری است.

-شما بیشتر خودتان را  یک چهره فرهنگی می دانید یا سیاسی ؟! در واقع فکر می کنید مردم بیشتر شما را با چه چهره ای می شناسند؟

مطهری: تا قبل از ورود به مجلس چهره من بیشتر فرهنگی بود و در مواردی که مرا به دانشگاه ها و مراکز سپاه و غیره دعوت می کردند به عنوان یک چهره فرهنگی دعوت می کردند اما بعد از ورود به مجلس، وجه سیاسی‌ام بر وجه فرهنگی چربیده است و الان به من بیشتر به عنوان یک چهره سیاسی نگاه می کنند .

- پس اعتقاد دارید که الان یک چهره سیاسی هستید ؟!

مطهری: بله سیاسی شده ام.

-این چهره سیاسی از دید مردم اصولگراست یا اصلاح طلب ؟!

مطهری: فکر می کنم به عنوان یک چهره سیاسی مستقل نگاه می کنند که نه اصولگراست و نه اصلاح طلب و به یک معنی هم اصول گراست هم اصلاح طلب.

- شما در مجلس عضو کدام فراکسیون هستید ؟

مطهری: من عضو هیچ کدام از این دو فراکسیون نیستم (رهروان ولایت و اصولگرایان) اما خب به رهروان نزدیک تر هستم.

- یعنی در رهروان عضویت ندارید ؟!

مطهری:یادم نمی آید که امضاء کرده باشم ولی شاید همان اوایل امضا کرده باشم .

-یعنی واقعا یادتان نیست که فرم عضویت در فراکسیون رهروان را امضا کرده‌اید یا نه؟

مطهری: یادم نیست. یک فرمی بود از طرف فراکسیون رهروان ولایت که در آن نوشته شده بود خواهان عضویت در کدام کمیسیون هستید. نمی‌دانم این به معنی عضویت است یا نه. ولی به هر حال عضو نیستم.

-صحبتهایی هم وجود داشت که خودتان قصد دارید یک فراکسیون راه بیندازید ؟!

مطهری: بله. می خواستیم فراکسیونی به نام صدای ملت راه بیاندازیم منتها من احساس کردم ممکن است سبب تضعیف فراکسیون رهروان ولایت بشود . لذا فعلا دست نگه داشته‌ایم. ولی شاید این کار را بکنیم .

-موتیوِ نگاه فرهنگی شما در مقولاتی مثل آزادی بیان، مثل رسانه و حجاب دقیقاً چیست؟ و فکر می کنید نظریات شما در قبال این مسائل نشأت گرفته از کجاست و به چه فکری نزدیک تر است ؟

مطهری: ببینید ، بخش اعظم تفکر من متاثر از تفکر شهید مطهری است. حتی به طور ناخودآگاه مبانی فکری ایشان را بیان می کنم .

-چگونه ممکن است که به صورت ناخود آگاه این فکرها را مطرح می کنید ؟

مطهری: برای اینکه از همان ابتدای شهادت ایشان تا به امروز، همیشه در حال تدوین یا کار کردن روی آثار ایشان بوده‌ام و هرجا که خواسته‌ام وارد یک مسئله فکری و فرهنگی بشوم به طور طبیعی و گاهی ناخودآگاه آن معانی در ذهنم زنده می‌شود و همانها را دنبال می‌کنم. لذا نگاه من به مسئله آزادی بیان، حجاب، رسانه و مانند اینها بیشتر ناشی از تفکر شهید مطهری است.

-اگر بخواهیم وارد مثال شویم در حال حاضر به نظر شما وضعیت حجاب در جامعه چگونه است؟ به هرحال ما تنها کشور اسلامی هستیم که برخی زنان در آن قسمتی از موهای خود را عیان می‌کنند و این مسئله مشهور است. با توجه به نگاه شهید مطهری این مسئله را چطور ارزیابی میکنید؟

مطهری: ببینید مسئله حجاب و پوشش اسلامی در کشور ما، اگر تمام شهرها و روستاهای ایران را در نظر بگیریم، در مجموع نمی توانیم بگوییم وضعیت نامطلوبی دارد و می‌توان گفت خوب است. آنچه که مقداری وضعیت را ناخوشایند کرده برخی موارد ناهنجاری است که در بسیاری از شهرهای بزرگ خصوصا تهران دیده می شود.
یعنی شما مثلا در خیابان که حرکت می کنید، در مجموع وضعیت آنچنان اسفناک نیست، اما یک مرتبه به موردی برخورد می کنید که احساس می کنید در اروپا هستید. معتقدم برای این موارد تدبیر مناسبی نشده و البته ریشه اصلی آن را هم این می دانم که افرادی که سهل انگار در مسئله حجاب هستند احساس کرده‌اند که شکافی در درون حاکمیت نسبت به این موضوع وجود دارد .

-از چه زمانی به این احساس رسیدند به نظر شما؟ آیا منظورتان دولت آقای احمدی نژاد است.  یعنی فکر می کنید قبل از این نبوده ؟

مطهری: بله. در دوره ایشان . در دوره اصلاحات به شکل دیگری بود . در دوره آقای احمدی نژاد، این افراد احساس کردند که دولت نسبت به این موضوع جدی نیست، قائل به تسامح و تساهل است و این امر را اساساً مهم نمی داند و قائل به نظارت بر آن نیست و از طرفی بخش دیگر حکومت مصمم است که حتما بر این مسئله نظارت کند و حداقلِ پوشش اسلامی در جامعه رعایت شود .

-یعنی شما می‌گویید این بدحجابی‌هایی که بعضاً دیده می شود، اتفاقی است و ناشی از تصور بروز دوگانگی است ؟

مطهری: بله. همه گیر نیست و این طور نیست که نهضتی در کشور علیه حجاب وجود داشته باشد. ولی خب به هر حال در شهرهای بزرگ به موارد ناهنجار، زیاد بر می‌خوریم و این بالاخره یک معضل است و عرض کردم که ریشه آن بیشتر در همین است که عده ای احساس می‌کنند حکومت در این مسئله دو بخش شده و دچار اختلاف است .
یعنی در واقع آن چراغ سبزها و علامت‌های مثبتی که از طرف دولت به اینها داده شده خود به خود این افراد را به این وضعیت تشویق و تشجیع کرده و البته با توجه به سخنان رئیس جمهور به نظر من حق هم دارند .

-همین بد حجابها ؟!

مطهری: بله. از این نظر حق دارند که مثلا حدود سه سال پیش آقای رئیس جمهور در مصاحبه زنده تلویزیونی وقتی راجع به اجرای قانون عفاف و حجاب از ایشان سوال شد، گفتند که اصلا چنین چیزی (نظارت بر مسئله حجاب) وظیفه دولت نیست، فقط باید کار فرهنگی بشود و کار نیروی انتظامی را هم زیر سوال بردند.

در موارد دیگری هم ایشان علامت هایی دادند. از همه مهمتر در روز سوال مجلس از رئیس جمهور بود که  یکی از سوالات درباره همین موضوع بود . شما حتما دیدید که ایشان در پاسخ به این سوال گفتند که "اینقدر گیر ندید، بذارید جوونا خوش باشن ... مگه خود شماها گناه نمی کنید ؟ ... واعظان کین جلوه در محراب و منبر می کنند ...". خب وقتی رئیس جمهور یک کشوری چنین حرف‌هایی بزند، فردی که در مسئله حجاب سهل انگار است طبیعی است که تشویق می شود. من شخصاً معتقدم تا وقتی که این دولت بر سر کار است ...

-منظورتان 8- 9 ماه آینده است ؟

مطهری: هر طور که اتفاق بیفتد، کار اساسی در این زمینه نمی‌توان کرد.

- تحلیل شما از وضعیت فعلی سینمای ایران چیست؟

مطهری: (تفکر طولانی...) در سینمای ما برخی فیلم های فاخر ساخته شده است مثل فیلم ملک سلیمان یا فیلم حضرت مریم. از آن طرف، فیلم هایی که صرفا برای سرگرمی ساخته می شوند و گاهی پیام منفی دارند کم نیستند.

-آن فیلم های فاخری که اشاره می کنید، درصد فراوانیشان چقدر است ؟ آنقدر هست که به سینمای ما اعتبار بدهد؟

مطهری : خیر، خیلی کم است .

-دلیلش را چه چیزی می دانید ؟

مطهری: من فکر می کنم عملکرد وزارت ارشاد زیاد خوب نبوده و فیلمسازان را در مسیر درست، خوب هدایت نکرده. نگاه فرهنگی لیبرالی آقایان مشائی و احمدی‌نژاد هم بر ارشاد تحمیل می‌شود و گاهی وزیر از خود اختیاری ندارد.

-یعنی اعتقاد دارید تقصیر در این زمینه متوجه دولت است ؟

مطهری: بله. در مجموع تقصیر از مدیریت ضعیف ارشاد است. در دوره اصلاحات، آنها یک تفکر خاص داشتند و قائل به بسیاری از خطوط قرمز نبودند. خب، در آن دوره ما توقع زیادی هم نداشتیم ولی در این دوره به عنوان یک دولت اصولگرا و حزب‌اللهی توقع مردم چیز دیگری بود اما این دولت  تقریبا در همان مسیر دولت اصلاحات و گاهی بدتر حرکت می کند.

-منظورتان محتوای فیلم هاست ؟

مطهری: بله. منظورم محتوای فیلم هاست و ریشه را هم این می دانم که فیلمنامه‌ها در همان ابتدا که می خواهند به تصویب برسند، آنچنان مورد دقت و ریزبینی قرار نمی گیرند. معمولاً خلاصه و طرح فیلمنامه تصویب می شود اما آنچه که در نهایت ساخته می شود گاهی 50 درصد با طرح کلی متفاوت است.

- و شما این را ناشی از مدیریت می دانید ؟!

مطهری:بله . این ناشی از مدیریت است . ضمن اینکه نظارت در حین ساخت هم وجود ندارد.یعنی اصلاً گاهی فیلم یک چیز دیگری می شود و بعد که ساخته می شود می گویند: خب حالا که ساخته شده و مثلاً 3 میلیارد تومان هزینه شده، حیف است که نمایش داده نشود. حالا بیایید یک نمایش محدود بدهید تا خرج خودش را دربیاورد. چون بالاخره تهیه کننده باید دیون خودش را پرداخت کند.

ما دائما با این پدیده مواجه هستیم. لذا می بینید فیلم هایی که هیچ پیام و ایده ای در آنها نیست یا پیام منفی دارند زیاد می شوند. مثلا اخیرا فیلمی ساخته شد که حوزه‌ هنری از اکران آن در سینماهای خود خودداری کرد. در این فیلم این طور القا می‌شود که اگر مردی همسر دوم اختیار کرد، همسرش حق دارد با مرد دیگری رابطه نامشروع برقرار کند، درست خلاف نظر اسلام . معلوم است که نظارت درستی بر فیلمنامه اعمال نشده است.

-در موقعیت فعلی فکر می کنید کسی در کشور باشد که افکار و آرای او شباهت زیادی با شهید مطهری داشته باشد ؟

مطهری:(تفکر طولانی...) سوالات سخت می پرسید (با خنده...)

-خب، آمده ایم سوال سخت بپرسیم!

مطهری: (تفکر طولانی...)

- یعنی شما اگر الان بخواهید کتاب های شخصی را به عنوان بدیل شهید مطهری به من معرفی کنید کتاب های چه کسی را معرفی می کنید ؟ توصیه می کنید حرفهای چه کسی را گوش کنیم ؟

مطهری: من یک شخصیتی که جامعیت شهید مطهری را داشته باشد، سراغ ندارم راستش را بخواهید. ولی  کسانی را که در بعضی جهات شبیه ایشان هستند, داریم.

- مثلا چه کسانی ؟!

مطهری: مثلا خود رهبر انقلاب در بحث بیداری اسلامی و نوع نگاه به دنیای اسلام و نگاه فرهنگی به جامعه و تأکید بر سبک زندگی اسلامی. ایشان وقتی راجع به بیداری اسلامی صحبت می کنند، من خیلی به یاد مطالب شهید مطهری و سید جمال‌الدین اسدآبادی می افتم . همان نگاه را دارند .

-الان اگر شما بخواهید به کسی چند کتاب را برای مطالعه توصیه کنید ، چه کتابهایی را معرفی می کنید ؟

مطهری: (تفکر طولانی...)

-آخرین کتابی که خودتان با علاقه خواندید چه کتابی بوده ؟

مطهری: راستش را بخواهید، من از وقتی وارد عالم سیاست شده ام فرصت نمی کنم که زیاد کتاب بخوانم و بیشتر وقتم صرف خواندن گزارش‌ها و ...  می شود .

-فکر می کنید چه تفکری شهید مطهری را به شهادت رساند؟ به هر حال ایشان قلب تپنده تفکر و فرهنگ انقلاب ما بودند . دشمنان این تفکر را شهید کردند. آنهایی که این کار را کردند چه تفکری داشتند ؟

مطهری: آن کسانی که ایشان را ترور کردند در واقع تفکرشان این بود که باید اسلام را باب طبع روز کنیم  برای اینکه بهتر بتوانیم نسل جوان را جذب کنیم.آنها روحانیت را به عنوان کارشناس رسمی دین قبول نداشتند و خودشان را در شناخت اسلام خودکفا می‌دانستند.

-یعنی گروهک فرقان اینگونه فکر می کرد؟

مطهری: بله.  منتها باب طبع روز در آن زمان یک چیز بود و امروز یک چیز دیگر است. آنچه که آن روز مورد توجه انقلابیون و دانشجویان بود مباحثی مثل مارکسیسم بود که علم مبارزه معرفی می شد . آنها می گفتند ما ضمن اینکه اسلام را قبول داریم، مارکسیسم را هم به عنوان علم مبارزه می پذیریم لذا یک مکتب التقاطی درست کردند و قرآن را هم بر اساس یافته های مارکسیستی خودشان تفسیر می کردند، تفسیر طبقاتی می کردند و بالاخره مبارزه شهید مطهری با این تفکر سبب شهادتشان شد.

بر خلاف آنچه که مشهور است که فرقان یک گروه متحجّر و خوارج صفت بود، فرقان اتفاقا یک گروه روشنفکر بود که نهاد روحانیت را از اساس قبول نداشت. البته بعضی ویژگی های خوارج مثل تعصب و کوردلی و تصلّب در اینها بود اما اینکه بگوییم  اینها از نظر تفکر هم مثل خوارج بودند؛ خیر، اینطور نبود.

شهید مطهری کل حرفشان این بود که باید به اسلام به عنوان یک مکتب و یک کل تجزیه‌ناپذیر نگاه کرد و باید به اسلام اعتماد داشت و فکر نکنیم که اسلام برای حل معضلات اجتماعی کافی نیست و باید از مکاتب دیگر کمک بگیریم و یک مکتب جدید بسازیم .اما امروز آن حرف های فرقان به شکل‌های دیگری مطرح می شود .

- یعنی می خواهید بگویید آن تفکر همچنان ادامه دارد ؟!

مطهری: بله. به اشکال دیگری . مثلا همین بحث مکتب ایران که آقای مشایی مطرح می کند،  این خودش انحراف است و انحراف بزرگی هم هست . استدلال‌شان این است که چون از اسلام برداشتهای مختلفی مثل برداشت القاعده و طالبان می‌شود، ما نباید از مکتب اسلام بگوییم بلکه باید از مکتب ایران و حداکثر از برداشت ایرانی از اسلام بگوییم، یا باید به جای اسلام از توحید و عدالت و آزادی و عشق به انسانها بگوییم تا دنیا بپذیرد. همان کاری که آقای احمدی‌نژاد در نطق‌هایش انجام می‌دهد. این هم به شکلی باب طبع زمان کردن اسلام است.

- شما لفظ انحراف را به کار بردید. یعنی به آن معتقد هستید ؟

مطهری: من تفکر انحرافی را قبول دارم و می گویم ناشی از آقای مشایی است و آقای احمدی نژاد هم چون تحت تاثیر مشایی است در حال ترویج همان تفکر است.تفکر انحرافی وجود دارد ولی اینکه یک گروه انحرافی به عنوان حزب و جریان سیاسی وجود داشته باشد این چندان برای من روشن نیست اما آن چیزی که مسلم است این است که یک تفکر انحرافی وجود دارد.

شاید خیلی از مردم ما توجه نکنند اما این حرفهایی که اقای احمدی نژاد می زند؛ مثلاً می گوید ما بیاییم توحید، آزادی و عشق را ترویج کنیم و اسلام هم همین  است و مسیحی ها و یهودیها هم همین را می گویند؛ این حرف بسیار خطرناکی است و چون رئیس جمهور این حرف را می زند ما عکس العمل نشان می دهیم والا اگر کس دیگری بود مهم نبود . این مسائل خیلی مهم است و شاید بیش از همه آیت الله مصباح به این خطر توجه کرد.البته به نظر من ایشان هم دیر اعلام‌نظر کردند.

- که گفتند انحراف از فتنه خطر ناک تر است ؟

مطهری: بله. به نظر من ایشان بیش از همه به این مسئله توجه کردند و این، توجه درستی هم هست.

- شما چه اعتقادی دارید؟  فکر می کنید  فتنه خطرناک تر است یا انحراف؟

مطهری : راستش را بخواهید من معتقدم فتنه را همه با هم ساختیم. البته اگر منظورتان فتنه خارجی است ...

- خیر. منظورم دقیقا فتنه داخلی است.

مطهری: من اصلا قائل به فتنه داخلی نیستم.

- فکر می کنم این صحبت را برای اولین بار باشد که مطرح می کنید ؟!

مطهری: نه، قبلا هم گفته‌ام، قائل به فتنه‌ای که قبلا طراحی شده باشد نیستم، بلکه مجموع عملکرد طرفین، فتنه را آفرید. این طور نبود که یک گروه منسجمی به دنبال براندازی نظام بودند. به طور کلی غیر از گروه‌هایی مثل پژاک و منافقین، گروه برانداز نداریم.

- عمل عده ای به نسخه های بر اندازی خارجی را آیا فتنه نمی دانید ؟

مطهری: این مطلب ثابت نشده! معتقدم که خیلی از اینها را خود ما هُل دادیم و برانداز کردیم.

- سوال من این است که شما این رخدادها را فتنه می دانید ؟!

مطهری :بله فتنه می‌دانم اما نه فتنه طراحی شده از قبل، بلکه مجموع عملکرد آنها و برخی از مسئولان، فتنه را ایجاد کرد.

- پس یعنی شما لااقل یک تعریف از فتنه برای خود دارید .این تعریف را برای ما بگویید.

مطهری: فتنه، همان‌طور که در نهج البلاغه آمده، در جایی است که حوادث اجتماعی به گونه ای شود که حق و باطل با هم مخلوط شوند و تشخیص حق از باطل مشکل باشد. غبار فضا را بگیرد به گونه ای که انسان متوجه نشود چه می گذرد. مثل یک میدان جنگ که دو جنگاور با هم می جنگند و گرد و غبار بلند می شود و مشخص نیست چه کسی پیروز است. باید صبر کرد تا گرد و غبار بخوابد آنگاه بفهمیم کدامیک پیروز شده اند ؟

فتنه به این معنی را قبول دارم و معتقدم که در سال 88 هم اتفاق افتاد. یعنی  فضای سیاسی غبارآلود شد و خیلی ها واقعاً نمی توانستند تشخیص بدهند که حق با کدام طرف است . به هر حال قائل به فتنه گر داخلی نیستم. رهبری هم یک بار فرمودند «این که می‌گوییم سران فتنه، منظور افراد داخلی نیستند.» من معتقد نیستم که کسانی از ابتدا با همین نیت آمده بودند . بلکه می گویم ما آنها را به سوی دشمنی با نظام هُل دادیم.

- شما خطرناک ترین تهدید فراروی نظام جمهوری اسلامی ایران را چه می دانید ؟

مطهری: خطرناک ترین تهدید به نظر من به وجود آمدن تفرقه است و ریشه تفرقه هم هواهای نفسانی است. یعنی ما خلوص نیت خود را از دست بدهیم و قدرت پرستی جای کار برای خدا را بگیرد .

شهید مطهری یک جمله ای دارند که می گویند "یک انقلاب مذهبی با کم شدن خلوص نیتها خیلی زود از بین می رود". وقتی مردم حس کنند سران انقلاب همگی رفته اند سراغ قدرت پرستی و آن خلوص نیت اولیه از بین رفته، این انقلاب خیلی زود لطمه می‌خورد، زودتر از یک انقلاب غیر مذهبی . چون آن انقلاب غیر مذهبی از ابتدا ادعای خدا و پیغمبر نداشته .

من معتقدم بسیاری از زمینه‌های تفرقه‌ای که امروز وجود دارد ناشی از هواهای نفسانی است و این خیلی خطرناک است. انحراف فرهنگی هم خطر زیادی دارد و ممکن است کم کم مسیر انقلاب را تغییر دهد . مثل اینکه سبک زندگی غربی بیاید و کم کم جایگزین سبک زندگی اسلامی بشود و مسئولان فرهنگی ما هم به تدریج حساسیت ها و اصالتهای خود را از دست بدهند .

- شما در دوران دانشجویی با آقای احمدی نژاد همکلاس بوده اید. این قضیه درست است ؟

مطهری: من در سال 55 وارد دانشکده فنی دانشگاه تبریز شدم و مهندسی مکانیک می خواندم. در سال 58 که پدرم شهید شدند، خانواده و برخی شاگردان استاد به ما گفتند که شما حتما باید برگردید تهران تا هم در کنار خانواده باشید و هم متولی آثار باقیمانده از شهید باشید. ما هم آمدیم و من وارد دانشگاه علم و صنعت شدم.
در آنجا به مدت دو ترم تحصیلی حضور داشتم  که منتهی به انقلاب  فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها شد. در آن دو ترم آقای احمدی نژاد هم در همان دانشگاه بودند .

- هم دانشکده یا هم کلاسی ؟

مطهری : هم دانشکده نبودیم. ما دانشکده مکانیک بودیم، ایشان دانشکده راه و ساختمان .

- خاطره‌ای از ایشان دارید ؟

مطهری: خیر . من آن موقع چندان با ایشان نزدیک نبودم . فقط گاهی می دیدمشان.

- ایشان را از کجا می‌شناختید؟ به هر حال شما فرزند شهید مطهری و یک چهره شناخته شده بودید. اما آقای احمدی نژاد آیا وجهه خاصی داشتند ؟

مطهری : من ایشان را زیاد نمی شناختم فقط گاهی در مسجد می دیدم . ولی مثلا آنجا آقای محصولی را می شناختم . آقای حمید زاده هم بود .آقای هاشمی ثمره و چند تن دیگر.

- یعنی آقای احمدی نژاد را فقط در مسجد می دیدید که مشغول  نماز خواندن است ؟!

مطهری: (خنده ...) بله ، به هر حال گاهی می دیدیم .

- ایشان را به اسم هم می شناختید ؟

مطهری: شاید به اسم هم نمی شناختم . به هر حال من تا آمدم که با بچه های آنجا آشنا بشوم، خوردیم به انقلاب فرهنگی و دانشگاه ها  تعطیل شد .

- فکر می کنید اگر آشنا می شدید با هم، دوست هم می شدید ؟

مطهری: بله ممکن بود . آن موقع روحیات ایشان آنطور که نقل می شود متفاوت بود . برخی از دوستان ما در علم و صنعت می گویند ایشان اگر یک خانم بد حجابی را می‌دید آنجا دعوا راه می انداخت . می گویند خیلی تیپ انصاری! داشت اما الآن یک تیپ دیگری شده است . (خنده...)

- اگر رهبری درباره موضوعی حکم حکومتی بدهند شما چه عکس العملی نشان می‌دهید . آیا به آن عمل می کنید یا خیر ؟

مطهری: بله. باید اجرا کرد. در واقع مرز التزام به ولایت فقیه، حکم حکومتی است اگرچه ما قانع نشده باشیم و راضی نباشیم. و رمز قدرت ولایت فقیه هم همین است. اگر بنا باشد ما در آنجا هم بخواهیم ان قلت داشته باشیم کار به سامان نمی رسد. ضمن اینکه در همه کشورها بالاخره یک پایانی برای همه امور هست. مثلاً در آمریکا هم رئیس جمهور می تواند مصوبه کنگره را وتو کند.

- فکر می کنید کدام جریان و گفتمان، پیروز انتخابات ریاست جمهوری دولت یازدهم می شود ؟

مطهری: من فکر می کنم کسی پیروز می شود که فرد معتدل و مستقلی باشد و گفتمان اقتصادی و فرهنگی درستی را مطرح کند.

- مستقل نزدیک به چه کسی ؟ به اصلاح طلبان یا اصولگرایان ؟

مطهری: فرق نمی‌کند. منظورم کسی است که مستقل است و اعتقادی به این دسته بندی ها ندارد و تعصّبی هم نسبت به گروه خاصی ندارد.

- اولویت کاری رئیس جمهور آینده چه باید باشد؟

مطهری: سروسامان دادن به اقتصاد کشور، جلب بیشتر اعتماد مردم، تعقیب شعارهای اولیه انقلاب، اجرای قانون و توجه به حقوق مردم و هویت اسلامی جامعه.

- از چهره هایی که هم اکنون به عنوان کاندیدای انتخابات مطرح هستند . شانس کدامیک را برای برنده شدن بیشتر می دانید ؟

مطهری: مایل نیستم اسم افراد را ببرم ضمن اینکه هنوز همه کاندیداها مشخص نشده اند .

- مایل هم نیستید، بگویید چه کسی مطلوب شخص شماست ؟

مطهری: خیر مایل نیستم .

مشرق: آن شخص مطلوبی که نمی خواهید نامش را ببرید الآن در میان کاندیداهای فعلی هست ؟

مطهری: (خنده ... ) خب بعضی ها معلوم نیست که می آیند یا نه؟! هی می گویند فلانی می آید، نمی آید... خلاصه هنوز زود است .

- یعنی شما هنوز فکر نکرده اید چه کسی مطلوب شماست ؟

مطهری : حالا شما از ما حرف نکشید. اگر لازم بود در موقع مقتضی خواهم گفت .

- شما جبهه نرفته اید، درست است ؟

مطهری: بله

مشرق: اگر احیانا دوباره جنگ بشود عازم جبهه می شوید ؟

مطهری: بله. ان‌شاءالله. البته من جبهه رفته‌ام. منتها برای سخنرانی نه برای جنگ. علت اینکه من نرفتم همین مسئله آثار پدر بود که به شدت مشغول تنظیم آنها بودم. و یکی دو بار هم که به صورت جدی عازم رفتن شدیم، دیگران مانع شدند و گفتند شما که پدرتان شهید شده نیازی به رفتنتان نیست.

البته این یک نقص است. یعنی هر کس که به جبهه نرفته این نقص را دارد چون آن کمالی که با جهاد در راه خدا در انسان پیدا می شود از راه های دیگر پیدا نمی شود . یعنی کسی که در میدان جنگ شرکت نکرده باشد, نمی تواند از راه دیگر مثلا مطالعه کتاب، همان کمالات را به دست بیاورد. پیغمبر اکرم فرمود هرکس جهاد نکرده باشد و حتی نیت جهاد هم نداشته باشد با شعبه‌ای از نفاق از دنیا می‌رود.

ولی من دوست دارم اگر بناست یک وقتی جنگ شود آدم مثلا در جنگ با اسرائیل شرکت کند و شهید شود.

- خب مثلا غیر از اسرائیل ممکن است ما با کجا بجنگیم که شما اولویت کمتری به آن می‌دهید ؟!

مطهری: مثلا جنگ با همسایه ها گزینه اول نیست.

- جنگ با صهیونیست ها بهتر است یا با آمریکا ؟

مطهری: تقریبا هر دو یکی هستند گرچه مردم آمریکا با مردم اسرائیل متفاوت اند، مردم اسرائیل اشغال کننده سرزمین اسلامی به شمار می روند ولی مردم آمریکا نه.

- بچه هایتان را هم به جنگ می فرستید؟

مطهری: دوست دارم آنها هم مانند سایر مردم بروند. ما حتی در ماجرای اعزام نمایندگان با کشتی به غزه ثبت نام کردیم و قرار شد چهار نفر برویم. این در حالی بود که امکان بازنگشتن‌مان هم وجود داشت. ولی مصر به ما ویزا نداد .

- شما آدم احساسی هستید یا منطقی ؟!

مطهری: فکر می کنم کمتر احساسی هستم.

- دوست دارید با کدام شهید محشور شوید ؟

مطهری: با سیدالشهداء و با پدرم.

- بیشتر چه ذکری را به صورت روزانه می خوانید ؟

مطهری: یک ذکری بود که پدرم معمولا آن را می خواندند. (افوّض امری الی الله، ان الله بصیر بالعباد). ایشان این ذکر را زیاد می خواندند و من هم به تبعیت از ایشان گاهی همین ذکر را می خوانم .

- اگر به شما بگویند که سه روز دیگر بیشتر در این دنیا نیستید چه می کنید ؟!

مطهری: به نظرم باید برویم حق الناس و حق الله را جبران کنیم .

- حق الناس زیادی به گردنتان است ؟

مطهری: حتما هست. بالاخره گاهی ناخود آگاه این حق ایجاد می شود .

- مقروض هم هستید ؟

مطهری: خیر

- آخرالامر به ما نگفتید که چه کتابی را برای خواندن سفارش می کنید ؟

مطهری: کتاب، بستگی به موضوعش دارد. یک وقت شما می خواهید در موضوع فلسفه اسلامی مطالعه کنید، من معتقدم غیر از کتاب های شهید مطهری که امام(ره) و رهبری آنها را توصیه کرده اند، کتاب های آقای مصباح بیان روانی دارد و عمومی‌تر است. کتابهای آقای جوادی آملی شاید برای طلاب مفیدتر باشد چون بیانش کمی ثقیل‌ است. یا در باب کلام و اصول عقاید، کتابهای آقای سبحانی خوب است. کتابهای آقای مکارم هم برای مطالعه عموم مفید و دارای بیان روان و خوبی است.  کتابهای رهبر انقلاب هم که جای خود دارد. یادم هست که کتاب آزادی هندوستان – که ترجمه است – از ایشان، مورد تقدیر و تمجید شهید مطهری قرار گرفت و دستخط آن شهید در ابتدای آن کتاب موجود است، از جمله نوشته‌اند از این کارها باید زیاد انجام شود.

- آقای دکتر، بحث جهاد و شهادت بیش کشیده شد. تا به حال سیدحسن نصرالله را از نزدیک دیده اید ؟

مطهری: متأسفانه خیر. اما می دانم ارادت ویژه ای به شهید مطهری دارد و حتی مصاحبه هم کرده و این را گفته .

- اگر نصرالله را ببینید به او چه می گویید ؟

مطهری: به او احسنت و آفرین می گویم برای مقاومتش و نوع مدیریتی که دارد که حتی مسیحیان لبنان را هم جذب کرده است.

- فکر می کنید انتخابات یک مرحله ای می شود یا دو مرحله ای ؟

مطهری : فعلا قابل پیش بینی نیست.

- نقش آقای هاشمی را در فرایند سیاسی روز چه می بینید ؟ بخصوص اینکه این روزها از ایشان زیاد نام برده می شود.

مطهری: آقای هاشمی به هر حال دلسوز انقلاب است . یعنی ما نمی توانیم، بگوییم خیر انقلاب را نمی خواهد. معتقدم ایشان باید در انتخابات آینده فعال باشد.

- لطفا برویم و درباره "امّا"ها صحبت کنیم . این هایی که گفتید را همه می دانیم.

مطهری: بالاخره در این سالهای اخیر، هم اقتصاد و هم فرهنگ ما ضربه دیده. اینها باید اصلاح شود. حتی وحدت ملی ما هم تا حدودی ضربه دیده و یا سیاست خارجی ما می توانست بهتر از این باشد .

- شما در حال بیان این نکته هستید که طرح وحدت ملی آقای هاشمی برای انتخابات را قبول دارید ؟

مطهری: طرح ایشان را نمی‌دانم چیست. ولی ما باید قبول کنیم که وحدت ملی ما آسیب دیده. ایشان هم آدمی است که در ترمیم این آسیب توانایی دارد چون در میان اقشار مختلف مردم از جمله مخالفان و منتقدان پایگاه اجتماعی دارد.

- یعنی شما در حال بیان این نکته هستید که آقای هاشمی بیاید و کاندیدا شود؟

مطهری: من نمی توانم برای ایشان تعیین تکلیف کنم. ولی می خواهم بگویم بالاخره باید از ظرفیت ایشان استفاده شود، حالا به  هر نحوی. ایشان کمک خوبی برای رهبری هستند. امروز هم نقشه جدا کردن ایشان از رهبری شکست خورده است.

- یعنی شما به آقای هاشمی توصیه می کنید که ظرفیتش را در معرض استفاده بگذارد ؟

مطهری: بله . حتماً. ایشان باید فعال باشد و فعال هم هست و هیچ وقت با انقلاب قهر نمی‌کند چون آن را مثل فرزند خود می‌داند.

- این در معرض گذاشتن چه معنایی دارد ؟

مطهری: از طریق متحد کردن افراد و گروه‌ها یا معرفی کاندیدا و حتی اگر لازم باشد کاندیدا شدن، خلاصه  به هر نحوی که خودشان صلاح می دانند.

- نامه حمایت از آقای مرتضوی را پیش شما هم آوردند؟

مطهری : بله.  اتفاقا خیلی اصرار داشتند که ما هم امضا کنیم. ولی من گفتم ما استیضاح وزیر را در ارتباط با همین موضوع امضا کردیم، معنا ندارد که بیاییم این را امضا کنیم. اما آنها می گفتند: خیر، به ما گفته اند که باید امضای شما چند نفر حتما باشد. ولی من به هیچ وجه امضا نکردم.

- نظرتان درباره آنهایی که امضا کردند چه بود ؟

مطهری: کار خوبی نکردند. آنهایی که برای حمایت از تغییر اساسنامه صندوق و تبدیل آن به سازمان این نامه را امضا کردند باید بگویند که اگر این کار لازم بود چرا قبل از این صورت نگرفت . ضمن اینکه این قبیل تغییرات که بیشتر برای حفظ یک فرد در یک مقام صورت می گیرد یک کار غیر اخلاقی است. بیشتر شبیه حیله‌های شرعی ربا و یک نوع فرار از قانون قانونی است.

دولت باید به حکم دیوان عدالت تمکین می کرد و اکنون که دولت چنین کارهایی کرده ، به نظر من امضای آن نامه حمایت، کار خوبی نبود. بیشتر، مسئولان تامین اجتماعی بودند که این امضاها را جمع کردند. گاهی نمایندگان هم در رودربایستی این نامه ها را امضا می کنند .

- ما خبرهایی داشتیم مبنی بر اینکه تحلیل شما در انتخابات مجلس نهم این بوده است که رأی اول تهران به نام شما خواهد شد؟

مطهری: شما تلفن مرا شنود می کنید؟

- خیر! در محافل و رسانه ها آمده بود. می‌گفتند تحلیل شما این است.

مطهری: من فکر می کردم جزو دو، سه نفر اول باشم. چون اسم من در آن دو لیست مشهور نبود قاعدتاً حدس می زدم که رأی اول نخواهم بود . ولی فکر می کردم که در همان دور اول عازم مجلس شوم. اساسا تلاش عده ای برای این که نام من در فهرست جبهه متحد نباشد به خاطر هراسی بود که از نفر اول شدن من در تهران داشتند.

- فکر می کنید چرا این اتفاق رخ نداد ؟

مطهری: کسی که مستقل می آید آن هم در تهران، کارش بسیار سخت است.

- البته شما مستقل هم نیامدید، با لیست "صدای ملت" آمدید .

مطهری: بله. "با صدای ملت" آمدم . اما صدای ملت چه بود؟ ما خودمان دور هم جمع شده بودیم.

- همه دور خودشان جمع می شوند.

مطهری: نه، خب ما امکانات نداشتیم. مثلاً جبهه متحد امکانات زیادی دارد و جبهه پایداری هم همین طور . این ها از یک جاهایی بودجه هایی دارند. ما با بودجه‌ شخصی خودمان و کمک افرادی که فکر می‌کردند ما مظلوم واقع شده‌ایم (چون هم ابتدا رد صلاحیت شدیم و هم از فهرست اصول گرایان کنار گذاشته شدیم) امکانات فراهم کردیم. این خیلی متفاوت است . مثلا از طرف ما رفته بودند اداره پست تا یک چیزی را برای تبلیغ صدای ملت بدهند تا توزیع شود. قرارداد ما حدود 30 میلیون تومان شده بود. همزمان یکی از آن دو گروه مشهور برای کار خود که حجم بیشتری داشت قرارداد 500 میلیونی امضا کرده بودند. حالا شما ببینید 30 میلیون کجا و 500 میلیون کجا!؟
اصلا تبلیغات ما قابل قیاس با آنها نبود .

- پس اعتقاد دارید که دلیلش امکاناتتان بوده؟

مطهری: بله امکانات بود، چون همین که من به اطلاع همه مردم حوزه انتخابیه برسانم که من کاندیدا هستم امکانات زیادی می‌خواست. در دور دوم برخی فکر می‌کردند که من در دور اول رأی آورده‌ام، یا در دور اول برخی فکر می‌کردند رد صلاحیت شده‌ام و اصلا شرکت نکرده ام. ولی آن کسی که در فهرست جبهه متحد یا پایداری بود خیالش راحت بود که به طور خودکار تبلیغاتش در همه جا توزیع شده.

- خب. شما چگونه با اینکه خودتان می‌دانستید و می‌دیدید که امکانات ندارید؛ به این تحلیل رسیده بودید که جزو سری اول از کاندیداهایی خواهید بود که به مجلس می روند ؟

مطهری: خب در عین حال می دانستم که بالاخره بسیاری از مردم ما را می شناسند و به طور خودجوش در مقابل کسانی که می خواستند ما به هر طریقی به مجلس راه پیدا نکنیم و حتی در دو روز آخر پیامک علیه من ارسال کردند، اصرار داشتند که من وارد مجلس شوم و فعالیت می کردند. فضای جامعه را می دیدم. من توی خیابان که راه می رفتم همه استقبال و اظهار حمایت می‌کردند و خیلی‌ها از اقشار مختلف مردم می‌گفتند شما رأی اول تهران هستید.

- خب به نظرتان این ملاکی است که شما حتماً رأی اول را بیاورید یا در دور اول به مجلس بروید؟

مطهری: بله، فضای عمومی جامعه مهمترین ملاک است. من در همه جای تهران می دیدم که مردم از من استقبال می کنند، حزب‌اللهی و غیر حزب‌اللهی.

- شما خودتان را حزب اللهی می دانید؟

مطهری: حزب اللهی بودن به معنای واقعی آن، ادعای بزرگی است.

- دوست دارید حزب اللهی باشید؟

مطهری: بله افتخار می کنیم. منتها نمی‌توانم ادعا کنم که یک حزب‌اللهی هستم که تمام کارهایم مبتنی بر شرع است.

- این سؤال آخر ماست. من چند اسم را می برم. شما نظرتان را به صورت کوتاه درباره آنها بگویید .

احمد توکلی – قانونگرا
علی لاریجانی – (با خنده ...) داماد... سیاستمدار معتدل و باهوش.
آقا تهرانی – اخلاق خوب
باهنر _ سیاستمدار ( با خنده ... )
کوثری – مخلص و باصفا
حداد _ ادیب و حکیم متدین
قالیباف – مدیر اجرایی
رضایی – مجاهد اسلام
آیت‌الله مهدوی کنی – روحانی معتدل و روشنفکر
آقای مصباح – روحانی تیزبین و حساس به انحرافات فکری
آرمیتا رضایی نژاد – گاهی که او را از تلویزیون دیده ام، گریه کرده‌ام
آقای مرتضوی – ابزار دست سیاستمداران
سردار سلیمانی – مجاهد مخلص
روح الله حسینیان – روحانی خوش مشرب
جواد لاریجانی – نظریه پرداز
محمدرضا رحیمی –  متهم بلاتکلیف پرونده بیمه ایران
علی اکبر صالحی ــ سیاستمدار نجیب
آمریکا _ سلطه گر