تبریک! شما در قرعه‌کشی برنده شده‌اید

خواندن و شنیدن چنین پیامی که اصلا انتظار آن را هم نداشته‌اید حسابی قند توی دل هر کسی آب می‌کند. بی‌درنگ خانه رویایی خود را در بهترین نقطه کره خاکی بر پا خواهید کرد و مجموعه‌ای از ماشین‌های شیک را کنار آن پارک می‌کنید... اما لطفا کمی صبر کنید. ابتدا باید خواسته‌های شرکت معتبر بین‌المللی را که در ایمیل‌های دیگر ارسال خواهد شد، انجام دهید و مراحل را با دقت طی کنید تا بالاخره همای سعادت بر شانه‌های نحیف شما هم بنشیند! لطفا ادامه ماجرا را بخوانید. باور کنید اصلا نمی‌خواهیم شما را از گرفتن این همه پول منصرف کنیم!

البته شگرد شیادان اینترنتی به همین جا ختم نمی‌شود. آنها با استفاده یا به عبارتی سوءاستفاده از نام‌های شناخته شده، برای به دام انداختن کاربران بهره می‌گیرند. حتما شما هم موافق این هستید که google، yahoo و... برای این کار از همه مناسب‌ترند چون شناخته شده و قابل اعتماد هستند. کلاهبرداران نیز این را می‌دانند و برای برداشتن کلاه دیگران با عناوینی همچون YAHOO ONLINE LOTTERY یا قرعه‌کشی بزرگ یاهو با شما ارتباط برقرار می‌کنند و وعده چند میلیون دلار خواهند داد. شما برنده خوش‌شانس مسابقه بزرگ یاهو شده‌اید! تنها کافی است ابتدا خود شما مبلغی با عناوینی همچون مالیات و غیره به حساب آنها واریز فرمایید. اگر شما پشت گوشتان را دیدید جایزه را هم خواهید دید. فعلا کلاهتان را سخت بچسبید.

مایکروسافت (Microsoft)، ای او ال (AOL)، ام‌اس‌ان (MSN)، هاتمیل (Hotmail) و حتی جیمیل (Gmail) از برندهای مورد استفاده افراد سودجو هستند. آدم‌های ساده و اهل رویا هم به محض باختن مالشان، به شرکت‌های اصلی مراجعه و طرح شکایت می‌کنند. غافل از این که چنین شرکت‌هایی مسئولیتی دربرابر کلاهبردار و فریب‌خورده ندارند. به طور مثال یاهو در برابر شکایت کاربران اعلام کرده است: «هیچ‌گونه مسئولیتی را متحمل نخواهد شد.» این شرکت در انجمن‌های گفت‌وگوی خود به طور متناوب این موضوع را مطرح و از تمام افراد خواسته است در صورت مشاهده چنین ایمیل‌هایی، آن را به مراجع ذی‌ربط اطلاع دهند. «دلتا وب» نیز به نوبه خود این کلاهبرداری بزرگ اینترنتی را محکوم و از کاربران خود خواسته مراقب افکار شوم این دسته از افراد باشند.

«این چه برنده شدنی است که باید پول بریزیم تا پولی به ما بدهند.» راستی اگر چنین اتفاقی برای شما افتاد و طرف از شما خواست مبلغی تحت عنوان مالیات و کارمزد و غیره به حسابشان واریز کنید، می‌توانید از آنها یک درخواست ساده کنید. از آنها بخواهید مقدار پول درخواستی را از جایزه شما کسر و بقیه آن را برای شما واریز کنند!

چگونه باید فهمید؟ تنها این اصل ساده را باید باور کرد و پذیرفت کسی با گونی برای شما پول نخواهد فرستاد! هرچند باور دریافت آن برای ما خیلی هم خوشایند باشد. برای این که در دام چنین کلاهبردارانی نیفتید باید به چند نکته توجه داشته باشید. اگر شما در هیچ قرعه‌کشی‌ای شرکت نکرده‌اید ضرورتی هم ندارد برنده شوید. چنین هرزنامه‌هایی که معمولا به ایمیل شما ارسال می‌شود دارای یک ادبیات ضعیف اما با نام‌های پرطمطراق است. باز هم اگر دوست دارید محتوای آنها را باور کنید حداقل پیش از اقدام به هر کاری، بویژه ارسال وجه یا در اختیار قرار دادن اطلاعات خصوصی‌تان، خوب درباره آنها تحقیق کنید. دانستن نشانی دقیق، پیشینه و حتی تحقیق محلی، امری ضروری است و حتما در چنین وضعیتی ماهیت بی‌محتوای آنها بیش از پیش نمایان خواهد شد.

ذکر یک نمونه که دست بر قضا بسیار به باورپذیری هم نزدیک بود، خالی از لطف نیست. شهروندی پس از دریافت ایمیلی درباره برنده شدن مبلغ 500 هزار پوند، از ارسال مبلغ پستی در ازای دریافت جایزه اینترنتی امتناع کرد. او به پلیس مراجعه و موضوع را بازگو کرد. شرکتی که مدعی نمایندگی کوکاکولای آمریکا بود خواستار دریافت 3 هزار دلار برای پست و هزینه واریز جایزه 500 هزار پوندی شده بود.

با توجه به امتناع ورزیدن شهروند از ارسال این هزینه، در ایمیل دیگری از وی خواسته شد به دبی سفر و با نماینده شرکت حضوری دیدار کند. باز مورد قبول واقع نشد. بالاخره شرکت یک نفر را با ادعای این که آمریکایی است به تبریز فرستاد تا قوت قلبی باشد برای فرد برنده. نماینده شرکت پس از آن که توسط پلیس بازداشت شد مشخص شد دارای تابعیت غنایی است و البته کلاهبردار.

البته اصلا فکرش را نکنید که این تورها تنها توسط خارجیان برای افراد ایرانی پهن شده است. آنها حوزه فعالیت خود را تمام دنیا قرار داده‌اند. کلاهبرداران بومی نیز مدتی است دست به کار شده‌اند. آنها با دانستن این نکته که تمام ایرانی‌ها به اینترنت دسترسی ندارند، از تلفن هم بهره می‌گیرند.

تلفن خانه به صدا درمی‌آید. آن طرف خط یک صدای زنانه که تمام تلاشش این است که هر چه بیشتر، نازک‌تر و مهربان‌تر سخن بگوید به شما مژدگانی برنده شدن می‌دهد. او دلایل مختلفی از برنده شدن شما عنوان خواهد کرد. جایزه آنها هم از ساعت مچی و کارت‌های اینترنت و شارژ تلفن همراه گرفته تا کپسول‌های آتش‌نشانی و غیره را شامل می‌شود. مطمئنا این نوع جوایز محل بیشتری از اعتبار و اعتماد دارد چون منشی تلفنی به شما می‌گوید: «تنها هزینه پستی آن، هنگام تحویل جایزه در مکان مورد نظر شما دریافت خواهد شد.» البته بیراه هم نمی‌گویند. تنها مشکلی که وجود دارد آن که هزینه ارسال، بسته‌بندی و پیک موتوری بیشتر از ارزش و محتوای جایزه است. برخی اوقات هم کارت‌های شارژ تلفن و اینترنت هم خالی است! به دلیل اندک بودن مقدار پول از دسته رفته، کسی پیگیر شکایت و رفتن به کلانتری نخواهد بود. این مساله را هم‌چنین شرکت‌هایی می‌دانند.

قرعه‌کشی و برنده شدن، همیشه یکی از جذاب‌ترین اتفاق‌ها در زندگی هر شخصی به شمار می‌آید؛ آنچنان جذاب که حتی برخی روی آن حساب باز می‌کنند. با ورود تکنولوژی و گسترش رایانه در خانه‌ها، قرعه‌کشی هم در میان سایت‌ها فورا جا باز کرد. برخی سایت‌ها از این ابزار برای جذب و جلب کاربر و در نهایت مشتری بیشتر بهره می‌گیرند؛ برخی دیگر نیز درصدد کلاهبرداری‌های ریز و درشت هستند. کلاهبردارانی که نه نشانی دارند و نه نامی از آنها موجود است. گستره فعالیتشان هم تمام کره خاکی را دربر می‌گیرد و درست همین نکته، شناسایی آنها را برای نیروهای ذی‌ربط سخت کرده است. برای این‌که قربانی این هرزنامه‌ها نشوید تنها کافی است به آنها توجه نکنید و به سلامت از تارنمای هزار لایه اینترنت برون آیید.