مغزهایی که فراموش می‌کنند

 در طول سال‌ها پیش از تظاهر، علائم تغییرات متعددی در مغز بیمار آلزایمری رخ می‌دهد که در مجموع باعث کوچک شدن مغز و نیز از بین رفتن سلول‌های مغزی می‌شود و به جای آنها لکه‌های متعددی با اشکال خاصی به نام پلاک‌های پیری می‌نشیند. علامت دیگر بیماری وجود کلاف‌های ظریف مارپیچی شکل در سلول‌های مغزی است که در نهایت سلول‌های سالم را از بین می‌برد.

هنوز علت بیماری آلزایمر مشخص نشده است. البته محققان در سراسر جهان مشغول تحقیقات هستند تا علت یا علل آن را ریشه‌یابی کنند. ما فقط می‌دانیم بعضی از عوامل مانند سن بالا و پیشینه خانوادگی به همراه هر عاملی که خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد خطر ابتلا به بیماری را بیشتر می‌کند. البته به اعتقاد متخصصان، سن مهم‌ترین ریسک فاکتور شناخته شده بیماری آلزایمر است به طوری که پس از 65 سال، احتمال ابتلا، هر 5 سال 2 برابر می‌شود. در این میان نباید نقش پررنگ ژن‌ها را در ایجاد بیماری آلزایمر نادیده گرفت، زیرا برای مثال یک نوع نادر بیماری آلزایمر که بین 30 تا 60 سال ایجاد می‌شود، کاملا ارثی است.

با توجه به این‌که تاکنون هیچ‌گونه غربالگری در مورد بیماری آلزایمر در کشور به عمل نیامده، آمار مبتلایان به صورت تخمینی و براساس آمارهای جهانی است. درواقع باید گفت با در نظر گرفتن رشد سالمندی در جهان و این که هر 7 ثانیه یک نفر در جهان به آلزایمر و دمانس مبتلا می‌شود، هم اکنون حدود 37 میلیون نفر بیمار مبتلا به آلزایمر در جهان وجود دارد. به این ترتیب تخمین زده می‌شود تعداد بیماران آلزایمری در ایران بیش از 500 هزار نفر باشند. پیش‌بینی می‌شود این تعداد در 2 دهه آینده که جمعیت سالمند ایران حدود 25 درصد جمعیت کشور خواهد بود،
به بیش از 2 میلیون نفر افزایش خواهد یافت.

اگرچه بیماری آلزایمر درمان ریشه‌کن‌کننده ندارد، اما داروهایی به بازار ارائه شده‌اند که می‌توانند بعضی از علائم را تحت کنترل درآورند. این نوع درمان‌ها قادرند روی مسیر بیماری اثر کندکننده و کنترل‌کننده داشته باشند.

البته استفاده از درمان‌های نوین تنها پیش روی بیماران آلزایمری و خانواده‌هایشان نیست. گروه‌های حمایت‌کننده، حضور در جمع بیماران آلزایمری و گرفتن اطلاعات در مورد این بیماری می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی این افراد کمک کند.

بهاره صفوی