مدیریت روشنایی در‌خانه

درباره مصرف بالا و بدون بهره‌وری این لامپ‌ها فقط همین را بدانید که ورود لامپ‌های رشته‌ای برای مصارف خانگی به تمامی کشورهای اتحادیه اروپا کاملا ممنوع است. لامپ‌های کم مصرف موجود در ایران از تکنولوژی میانی در حوزه تامین روشنایی بهره می‌برند و تکنولوژی پیشرفته نیز به تولید نسل جدید لامپ‌های LED و سولار منجر شده که گرانند و به کار مصارف خانگی نمی‌آیند. به یمن تولید انبوه ناشی از قدیمی شدن تکنولوژی ساخت لامپ‌های کم‌مصرف گازی، این لامپ‌ها با قیمت نسبتا ارزان در دسترس قرار دارند و می‌توان آنها را با لامپ‌های رشته‌‌ای جایگزین کرد. استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف پیش از هر کار به مدیریت روشنایی در منزل نیاز دارد و با اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و گران شدن قیمت برق برای خانواده‌های ایرانی یک ضرورت و اولویت‌ جدی محسوب می‌شود. اگر می‌خواهید آستین‌ها را بالا بزنید و با مدیریت روشنایی در منزل از هزینه‌های برق بکاهید، توصیه‌های زیر را از یاد نبرید:

تعیین کنید که به چه تعداد لامپ کم‌مصرف نیاز دارید. اولویت با تعویض لامپ‌های رشته‌ای در قسمت‌هایی است که مصرف بالایی دارند. لامپ‌های کم‌مصرف چند برابر لامپ‌های رشته‌ای قیمت دارند و تعویض تمامی لامپ‌ها به صرفه و عاقلانه نیست. برای مثال لامپ رشته‌ای انباری احتیاج به تعویض ندارد. چون شاید ماهی یکبار هم آن را روشن نکنید. حتی لازم نیست لامپ 100 یا 200 وات انباری یا قسمت‌های مشابه را با لامپ رشته‌ای با توان کمتر جایگزین کنید. به مدیریت روشنایی توجه کنید. معلوم است که یافتن وسیله‌ای در انباری یا جابه‌جایی اشیاء در آن به نور کافی نیاز دارد. برنامه جایگزینی را روی لامپ‌های پذیرایی، اتاق‌ها، آشپزخانه، راهرو، راه‌پله، حیاط و... کنید.

تعیین کنید که لامپ‌های کم‌مصرف چه مقدار روشنایی داشته باشند. لامپ‌های کم‌مصرف حدود یک پنجم لامپ‌های رشته‌ای برق مصرف می‌کنند و در انواع 50، 90، 150، 200، 250 و 300 وات و بالاتر در دسترسند. لازم نیست یک لامپ رشته‌ای 200 وات را با یک لامپ کم‌مصرف 150 وات یا کمتر جایگزین کنید، چون در این صورت نور کمتری خواهید داشت و ممکن است انجام برخی کارهای روزمره نیز برایتان دشوار شود.

به دلیل مصرف پایین می‌‌توانید از لامپ‌های کم‌مصرف قوی‌تر استفاده کنید و برای مثال لامپ رشته‌ای 200 وات را با لامپ کم‌مصرف 300 وات جایگزین کنید. لامپ کم‌مصرف 300 وات فقط حدود 40 وات برق مصرف می‌کند و با این اقدام علاوه بر تامین نور بیشتر شما مصرف را به یک پنجم رسانده‌اید. دیگر این که دقت کنید لامپ‌های کم‌مصرف معمولا بیشتر از توان ادعایی مصرف می‌کنند و کمتر نور می‌دهند، اما این اختلاف جزیی است و با در نظر گرفتن لامپ کم‌مصرف قوی‌تر می‌توان نور قبلی را حفظ یا حتی بیشتر کرد.

ـ لامپ‌های کم‌مصرف بسته به دما و رطوبت محیط یک الی 2 دقیقه پس از روشن شدن به بازده اصلی خود می‌رسند، بنابراین هنگام روشن شدن کم نورترند.

ـ این نوع لامپ‌ها برای قسمت‌هایی که مدام روشن و خاموش می‌شوند مناسب نیستند. این کار عمر آنها را کم می‌کند. با این حال برای استفاده در راهروها و راه‌پله‌ها مناسبند چون هر بار چند دقیقه روشن می‌مانند و سپس خاموش می‌شوند.

ـ انواع 90 وات که 18 وات برق مصرف می‌کنند بزرگ‌ترین سایز لامپ‌های کم‌مصرف است که در لوسترهای خانگی جا می‌شوند. اندازه لامپ‌های کم‌مصرف، بزرگ‌تر از انواع رشته‌ای است و احتمال دارد در لوستر یا حباب‌ها جا نگیرد.

ـ انواع ایرانی لامپ‌های کم‌مصرف ضمانتامه‌ای دارند که حدود یک سال معتبر است. بر همین اساس چند درصد از لامپ‌های کم‌مصرف چینی گران‌ترند. با این حال انواع چینی نیز کمتر پیش می‌آید که خراب شوند.

ـ لامپ‌های کم‌مصرف در 2 نوع آفتابی (زرد)‌ و مهتابی (سفید)‌ موجودند و از نظر نورشناسی ترکیب آنها با یکدیگر نور مطلوب برای مطالعه، تشخیص درست رنگ و... را در اختیار می‌گذارد.

ـ لامپ کم‌مصرف حدود 5 الی 6 سال عمر می‌کند، اما استفاده نامناسب ازجمله روشن و خاموش کردن متعدد عمر آنها را به 2 تا 3 سال هم می‌رساند.

ـ در قسمت‌هایی از حیاط که هنگام بارندگی مرطوب می‌شود و در حمام و گلخانه لامپ‌های کم‌مصرف را درون حباب نصب کنید.

ـ تا حد امکان از لامپ‌های کم‌مصرف آفتابی (زرد)‌ به جای لامپ رشته‌ای استفاده کنید. با این حال می‌توان یک لامپ رشته‌ای را درون لوستر نگه داشت تا نور مطلوب حاصل شود. علاوه بر آن برای مدیریت بهتر روشنایی لامپ‌های رشته‌ای قوی را با لامپ‌های 40، 60 یا 100 وات جایگزین کنید. آخر ماه هم قبض برق را ببینید و از مدیریت کارآمد خود لذت ببرید.

امین رحیمی