کرم ضد آفتاب چگونه از پوست محافظت می‌کند؟

محصولات بهداشتی که تحت عنوان ضدآفتاب به بازار عرضه می‌شوند، حاوی مجموعه‌ای از مواد شیمیایی آلی و غیرآلی هستند که همچون سد نفوذناپذیری در برابر امواج تابیده شده از خورشید عمل کرده و مانع از نفوذ این امواج مضر به لایه‌های عمیق پوست می‌شوند. این نوع کرم‌ها، لایه محافظی را در سطح پوست تشکیل می‌دهند که تنها برخی از امواج می‌توانند به داخل آن نفوذ کنند و به این ترتیب میزان امواجی را که در پوست نفوذ می‌کنند به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند. زینک اکساید یا تیتانیوم اکساید از جمله مواد موثر موجود در این کرم‌های ضدآفتاب هستند که نور خورشید را منعکس کرده و مانع از نفوذ آن در پوست خواهند شد.

اغلب کرم‌‌های ضدآفتابی که در گذشته از آنها استفاده می‌شد، موجب سفیدی بیش از اندازه سطح پوست می‌شدند؛ اما از آنجایی که امروزه از ذرات اکسید بسیار کوچک‌تری در ساخت کرم‌ها و لوسیون‌های ضدآفتاب استفاده می‌شود، کرم‌های جدیدی به بازار عرضه شده‌اند که قرار گرفتن آن در سطح پوست منجر به سفیدی بیش از اندازه پوست نخواهد شد. امواج فرابنفش خطرناک‌ترین امواج نور خورشید هستند که کرم‌های ضدآفتاب از نفوذ آنها در پوست جلوگیری می‌کنند. محدوده‌ای از امواج فرابنفش که به محدوده A موسوم است، در لایه‌های عمیق پوست نفوذ می‌کند که می‌تواند منجر به ابتلا به سرطان پوست یا پیری زودهنگام پوست شود.

محدوده B از امواج فرابنفش محدوده‌ای است که در سوختن پوست بدن و برنزه شدن رنگ پوست موثر است و این در حالی است که محدوده C این امواج به طور کامل توسط جو زمین جذب خواهد شد.

مولکول‌های آلی موجود در کرم‌های ضدآفتاب محدوده‌های A و B امواج فرابنفش را جذب کرده و آن را به شکل گرما در محیط آزاد می‌کنند.

SPF نشان‌دهنده میزان توانایی یک کرم ضدآفتاب و محافظت از پوست در برابر امواج تابیده شده از خورشید است و با استفاده از عدد SPF می‌توانید مدت زمانی که بدون مواجه شدن با پیامدهای ناشی از آفتاب سوختگی در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرید را برآورد کرده و تخمین بزنید.

با توجه به میزان ملانین موجود در پوست و همچنین شدت تیرگی رنگدانه‌های پوست، پوست بدن هر فردی به طور طبیعی از توانایی محدودی برای محافظت در برابر تابش امواج نور خورشید برخوردار است. برای مثال اگر شما می‌توانید در شرایط طبیعی پیش از مواجه شدن با پیامدهای ناشی از آفتاب سوختگی برای مدت زمان 15 دقیقه در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرید با استفاده از کرم ضدآفتابی با SPF ده می‌توانید این مدت زمان را به 10 برابر یعنی حدود 150 دقیقه افزایش دهید.

اگرچه این عدد تنها توانایی این کرم در انعکاس محدوده B از امواج فرابنفش را نشان می‌دهد، اما حقیقت این است که ذرات موجود در این کرم‌ها می‌توانند امواج محدوده‌های A و B را همزمان تحت پوشش قرار دهند.

فرانک فراهانی