افزایش تلاش آمریکا برای اعمال تحریم علیه ایران در حالی صورت می‌گیرد که تعداد مخالفان تحریم ایران در حال افزایش است، علاوه بر این که در صورت تصویب تحریم‌های جدید، بسیاری از کشورها درخصوص کارآمد بودن این تحریم‌ها در بازار کنونی اقتصاد آزاد تردید دارند. درخصوص تصویب تحریم‌ها و اعمال آنها، ایالات متحده با 2 مشکل اساسی روبه‌روست: یکی جلب توافق اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت برای تصویب قطعنامه جدید تحریمی درباره ایران و دیگری، موجه جلوه دادن تلاش‌های ضدایرانی خود نزد افکار عمومی جهان.
کد خبر: ۳۲۱۴۱۹

درخصوص مشکل اول، یعنی جلب توافق اعضای دائم شورای امنیت، به نظر می‌رسد آمریکا برای راضی کردن کشورهای فرانسه و انگلیس، مشکل خاصی ندارد و این دو کشور حتی بعضی مواقع، گوی سبقت را از آمریکا ربوده و برای اعمال تحریم علیه ایران، پیشتاز می‌شوند اما درخصوص 2 عضو دائم دیگر شورای امنیت، یعنی چین و روسیه، وضع متفاوت است و کاخ سفید با وجود انبوه مذاکراتی که با سران این دو کشور داشته، هنوز نسبت به همراهی این دو کشور در وضع تحریم‌های جدید خاطر جمع نیست. مواضع روسیه در این زمینه بسیار متزلزل‌تر از چین است که البته می‌توان دلیل این مساله را در امتیازات بیشتری دانست که آمریکا به روسیه داده است. به عنوان مثال، پکن و واشنگتن هنوز درخصوص حمایت آمریکا از جدایی‌طلبان تبت و کمک تسلیحاتی واشنگتن به تایوان مشکل دارند در حالی که روسیه توانسته است در مسائل اختلافی خود با آمریکا از جمله سپر ضدموشکی در شرق اروپا، امتیازات خوبی از کاخ سفید بگیرد.

به هر حال نتیجه این فعل و انفعالات این است که چین هنوز بر این نظر خود استوار است که پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، تنها از‌طریق مذاکره قابل حل است و راه‌های دیگر از جمله وضع تحریم بیشتر، کمکی به حل قضایا نمی‌کند. به گفته سخنگوی وزارت خارجه چین، این کشور همچنان خواهان یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مشکل برنامه هسته‌ای تهران است و اعتقاد دارد که هنوز می‌توان از راه‌های دیپلماتیک برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای با تهران استفاده کرد. براساس گزارش‌هایی که از نشست اخیر کشورهای 1+5 در نیویورک منتشر شده، چین همچنان با افزایش تحریم مخالف است و روسیه نیز هرازگاهی بر ضرورت حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران از طریق مذاکره تاکید می‌کند.

مدودف رئیس‌جمهور روسیه در آخرین اظهارنظر خود که پیش از سفر به آمریکا (برای شرکت در کنفرانس امنیت هسته‌ای واشنگتن) انجام شد، از روابط خوب و نزدیک کشورش با ایران صحبت و حجم مبادلات بازرگانی 2 کشور را قابل توجه عنوان کرده است.

وی در این گفتگو ـ که با شبکه «ای.بی.سی نیوز» آمریکا انجام داده است ـ درباره تحریم ایران که منجر به فاجعه انسانی در این کشور شود هشدارداده و تاکید کرده است که نباید کاری کرد که مردم ایران علیه جامعه جهانی برانگیخته شوند.

آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید شورای امنیت درباره ایران مجبور است بجز جلب‌نظر دارندگان حق وتو،‌ موافقت سایر اعضا را نیز برای به دست آوردن حد نصاب آرا در رای‌گیری کسب کند. در حال حاضر کشورهای بوسنی، برزیل، گابن، لبنان و نیجریه به همراه کشورهای اتریش، ژاپن، مکزیک، اوگاندا و ترکیه،‌ اعضای غیردائم شورای امنیت را تشکیل می‌دهند که اگرچه مخالفت یکی از آنها، به خودی خود نمی‌تواند مانع تصویب تحریم‌های جدید شود اما رای مخالف یا ممتنع هر یک از آنها به نوعی باعث سست شدن جایگاه تحریم‌های احتمالی خواهد شد.

از میان 10 کشوری که نام برده شد ترکیه و برزیل، 2 کشوری هستند که بیشترین مخالفت را با افزایش تحریم‌ها علیه ایران انجام داده‌اند و آذرماه سال گذشته نیز که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه‌ای را به خاطر تاسیس سایت فردو علیه ایران به تصویب رساند، ‌این دو کشور به این قطعنامه رای ممتنع دادند.

ترکیه، همسایه غربی ایران یکی از همسایگان کشورمان است که در سال‌های اخیر همکاری‌های گسترده اقتصادی و سیاسی با تهران داشته و همواره به عنوان کشوری دوست و همسو در پازل ارتباطات سیاسی کشورمان جای داشته است. رجب طیب اردوغان،‌ نخست‌وزیر این کشور نیز بکرات در مصاحبه‌های مختلف با انتقاد از سیاست‌های دوگانه کشورهای غربی درخصوص برنامه هسته‌ای ایران، تاکید کرده است اگر این کشورها درخصوص ایجاد یک مسابقه اتمی در خاورمیانه در هراسند به جای ابراز نگرانی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران باید تلاش خود را معطوف به خلع سلاح هسته‌ای اسرائیل کنند.

مسوولان برزیل نیز از منتقدان جدی افزایش تحریم علیه ایران هستند و این مساله‌ای است که بویژه بعد از سفر اخیر محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور کشورمان به برزیل و همچنین سفر وزیر امور خارجه آمریکا به این کشور،‌ بیشتر شاهد آن هستیم.

لوییس ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل، روز گذشته در آخرین اظهارنظر خود در گفتگو با روزنامه اسپانیایی ال پاییس با تاکید بر ادامه مذاکرات با ایران، نسبت به تحت فشار قرار گرفتن برخی از کشورها در حالی که برخی دیگر، تا دندان مسلح هستند انتقاد کرده است. داسیلوا قرار است بزودی در راس هیاتی عالی‌رتبه به جمهوری اسلامی ایران سفر کند و مطمئنا این سفر،‌ در همسویی بیشتر سیاست‌های 2 کشور بسیار موثر خواهد بود.همچنین روزنامه واشنگتن‌پست، چندی قبل درباره موضعگیری احتمالی لبنان نسبت به افزایش تحریم علیه ایران، به نقل از یک دیپلمات عالی رتبه لبنانی نوشت، این کشور با صراحت اعلام کرده است، از قطعنامه تحریم‌ علیه ایران حمایت نخواهد کرد.

علی بونگو رئیس‌جمهور گابن نیز که کشورش در همین ماه،‌ میزبان وزیر امور خارجه کشورمان بود از حق جمهوری اسلامی ایران در دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای حمایت کرده و استدلال‌های ایران در موضوع هسته‌ای را قوی خوانده است. وی در دیداری که با منوچهر متکی در لیبرویل پایتخت گابن داشت، با اشاره به فشارها و تبلیغات رسانه‌ای مبتنی بر قلب حقایق اظهار کرد: گابن به عنوان یک کشور مستقل عضو شورای امنیت همواره بر انجام گفتگو برای حل مسالمت‌آمیز مساله هسته‌ای ایران تاکید کرده و ایران در این ارتباط دارای استدلال قوی است.

تاکید ژاپن بر حل دیپلماتیک پرونده هسته‌ای

یوکیو تاکاسو، سفیر و نماینده دائم ژاپن در سازمان ملل متحد و رئیس دوره‌ای شورای امنیت نیز بتازگی در گفتگو با شبکه خبری «العالم» بر حل دیپلماتیک برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرد.

وی با بیان این که روابط کشورش با ایران روابطی مستحکم است، افزود: ژاپن بر لزوم ارائه راهکار دیپلماتیک برای حل و فصل برنامه هسته‌ای ایران تاکید می‌کند.

رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل گفت:‌ ژاپن در آینده در جهت حل و فصل برنامه هسته‌ای ایران از راه‌های مسالمت‌آمیز ایفای نقش خواهد کرد.

تلاش آمریکا برای جلب افکار عمومی

آمریکا که در کنار تلاش‌هایش برای تصویب قطعنامه جدید علیه ایران، به دنبال متقاعد کردن افکار عمومی جهان درخصوص تهدیدآمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران است، این روزها کنفرانس امنیت هسته‌ای واشنگتن را مکان مناسبی برای این امر یافته و براساس اخبار منتشره،‌ موضوع هسته‌ای ایران یکی از محورهای مذاکرات مقامات آمریکایی با مقامات کشورهای شرکت‌کننده در این کنفرانس است.

هند یکی از این کشورهاست که مقامات آمریکایی در واشنگتن به سراغش رفته‌اند که البته این کشور تحریم‌ها را بی‌فایده دانسته است. مان موهان سینگ،‌ نخست‌وزیر هند در دیدار باراک اوباما تاکید کرده است طرح‌هایی که مردم عادی را هدف قرار می‌دهد، نتایج معکوسی دارد.

نیروپاما رائو، وزیر خارجه هند نیز می‌گوید: ‌موضع هند در قبال موضوع هسته‌ای ایران کاملا روشن است، اوباما این مساله را با نخست‌وزیر هند در میان گذاشته اما مان موهان سینگ آن را غیرسودمند توصیف کرد و ما موافقت کردیم درخصوص این مساله با همدیگر تبادل نظر کنیم.

احمد ابوالغیط، وزیر خارجه مصر نیز که به نمایندگی از کشورش در کنفرانس واشنگتن شرکت کرده است، با تاکید بر حل مساله هسته‌ای ایران از شیوه‌های دیپلماتیک،‌ تاکید کرده است که اعمال تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران بی‌فایده است.

وی که کشورش ریاست جنبش عدم تعهد را بر عهده دارد، با بیان این‌که ایران به دنبال دستیابی به تسلیحات اتمی نیست، خواستار پیوستن رژیم صهیونیستی به معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی (ان.پی.تی) شده است.

جنبش عدم تعهد و ادامه حمایت‌ها از ایران

گذشته از کشورهایی که در بالا به مخالفت جداگانه آنها با افزایش تحریم‌ها علیه ایران اشاره شد، جنبش عدم تعهد که شامل 113 کشور جهان می‌شود نیز همواره با حمایت از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران،‌ اعمال تحریم‌ها علیه این کشور را غیرقانونی دانسته است.

این جنبش در آخرین بیانیه خود بر حقوق اولیه و مطلق تمامی کشورها در ارتباط با توسعه و تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هسته‌ای در جهت اهداف صلح‌آمیز تاکید کرده و افزوده است: تعبیرهایی که در این خصوص صورت می‌گیرد، نباید به گونه‌ای باشد که حقوق دولت‌ها درخصوص استفاده از انرژی هسته‌ای و توسعه آن را در جهت اهداف صلح‌جویانه محدود کند.

بیانیه این جنبش می‌افزاید: انتخاب و تصمیم دولت‌ها از جمله دولت جمهوری اسلامی ایران در جهت استفاده صلح‌آمیز از فناوری هسته‌ای و سیاست‌های مربوط به چرخه سوخت باید مورد احترام قرار گیرد.

تحریم ایران راه به جایی نخواهد برد

محمد البرادعی مدیرکل سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز بار دیگر ضمن اعلام مخالفت با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران تاکید کرد: چنین تحریم‌هایی بیهوده است و تنها باعث افزایش تشنج خواهد شد.

به گزارش ایرنا، وی در اظهاراتی که در روزنامه‌های مصر منتشر شد، خواستار انجام گفتگوهای بدون پیش‌شرط و براساس احترام دوجانبه با ایران در زمینه برنامه هسته‌ای شد.وی پیش از این در مصاحبه با شبکه ماهواره‌ای دریم مصر تاکید کرده بود، ایران کشوری است که به صورت احساساتی نمی‌اندیشد و در موقعیت نیرومندی قرار دارد و در مقابل آمریکا نمی‌هراسد، زیرا که با داشتن راهبرد حرکت می‌کند.

حسین نیک‌پور / گروه سیاسی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها