پاکستان و انتقال پیاپی قدرت

گرچه رئیس‌جمهور پاکستان هدف از این اقدام خود را انتقال قدرت به نظام پارلمانی و شخص نخست‌وزیر اعلام کرده ولی به نظر می‌رسد که فشارهای سیاسی داخلی، اختلافات فزاینده با نخست‌وزیر و نیز اتهامات مالی عمده که از چندی پیش متوجه وی شده بیش از دغدغه انتقال قدرت به نظام پارلمانی در این تصمیم موثر بوده است.

این اقدام زرداری را در کنار توضیحات و توجیه‌های متعدد آن می‌توان نوعی فرار به جلو در جهت دفاع از خود دانست بویژه این‌که وی اعلام کرده قصد دارد تا پایان سال جاری میلادی برخی دیگر از اختیارات خود را نیز به پارلمان واگذار کند.

از سوی دیگر برخی مقامات رسمی پاکستان تاکید دارند که زرداری از سوی ارتش این کشور برای استعفا بشدت تحت فشارقرار دارد.

این مدعا در صورت صحت حکایت از آن دارد که ارتش پاکستان به عنوان یک نهاد قدرتمند و سنتی صاحب نفوذ در عرصه سیاسی این کشور دارای اختلافات عمده‌ای با زرداری است.

به بیان دیگر چنانچه نتوان تحت فشار قرار گرفتن زرداری توسط ارتش پاکستان را در انتقال بخش عمده‌ای از اختیارات به نخست‌وزیر کودتا ارزیابی کرد، قطعا باید آن را حضور مجدد نظامیان در عرصه سیاسی پاکستان دانست.

اختیاراتی را که زرداری در شرایط کنونی یکی پس از دیگری واگذار می‌کند از جمله مواردی است که پرویز مشرف در دوران ریاست جمهوری خود تحت عنوان متمم هفدهم قانون اساسی پاکستان بدست آورده بود.

متمم هفدهم قانون اساسی پاکستان در دسامبر 2003 میلادی توسط مجلس ملی این کشور تصویب شد و اختیارات همه جانبه‌ای به رئیس‌جمهور وقت پاکستان (پرویز مشرف) واگذار کرد.براساس این متمم، رئیس‌جمهور پاکستان می‌تواند بااستفاده از اختیارات خود مجلس ملی را منحل و نخست‌وزیر را از کار برکنار کند.

درشرایطی که پاکستان با بحران‌های متعدد داخلی و خارجی دست به گریبان است و نیروهای نظامی خارجی در جنگ با طالبان از مرزهای افغانستان عبور کرده و وارد خاک پاکستان شده‌اند، دست به دست شدن فرماندهی نیروهای مسلح در این کشور به چه معنا می‌تواند باشد؟

آیا این سیاستمداران پاکستان هستند که نیروهای مسلح را فرماندهی می‌کنند و یا این‌که فرماندهان هستند که رئیس‌جمهور جدیدی برای این کشور می‌خواهند؟

گرچه دولتمردان پاکستان هدف ازاقدامات اخیر را تقویت نظام پارلمانی و حرکت بسوی ثبات ارزیابی کرده‌اند ولی به نظر می‌آید که عرصه سیاسی این کشور بسیار شکننده‌تر از آن است که بتواند انتقال پیاپی قدرت را تحمل کند.