صدای «اردشیر بابکان» را از رادیو بشنوید

12 مهر استودیو 8 رادیو میزبان جمعی از هنرمندان مرکز نمایش رادیو بود که پس از هفته‌ها تمرین، برای ضبط نمایش «اردشیر بابکان» به کارگردانی بهزاد فراهانی با او همراه شده بودند. قبل از ضبط نمایش بهزاد فراهانی که با چهره‌ای مصمم در استودیو حاضر شده بود، همه هنرمندان را جمع کرده و با یادآوری این که چهل و هشتمین سالی است که در رادیو کار می‌کند، از آنها درخواست کرد با جدیت در این کار مهم او را همراهی کنند، چرا که برای تولید یک نمایش بی‌نقص، همکاری همه‌جانبه عوامل نیاز است.

نمایش با یاد «اکبر عشقی» بازیگر پیشکسوت رادیو آغاز شد و داستان از آنجا حکایت شد که بابک مرزبان پارس به دنبال چند رویا متوجه می‌شود که یکی از شبان‌هایش، ساسان از تبار دارا آخرین شاه هخامنشی است که تاکنون در خفا می‌زیسته. بابک دختر خود دنیک را به ازدواج ساسان درمی‌آورد و از این وصلت اردشیر زاده می‌شود. اردشیر می‌بالد تا روزی که اردوان شاه اشکانی از بابک می‌خواهد اردشیر را به دربار بفرستد...

در این قسمت از نمایش بهزاد فراهانی در نقش اردوان، فریدون محرابی در نقش اردشیر و اسماعیل بختیاری هم در نقش بابک بازی داشتند و به این ترتیب بخش اول نمایش ضبط شد. بختیاری حین ادای جملات مربوط به نقش خود، بارها دچار مشکل شد که عوامل مجبور می‌شدند، جمله‌ای را بارها ضبط کنند. البته این مشکل به ضعف بختیاری مربوط نبود، بلکه به دلیل ویژگی‌های متن بود که به زبان پهلوی نوشته شده بود و بختیاری تلاش می‌کند به آن وفادار بماند.

صدابردار نمایش علی حاجی‌نوروزی و تهیه‌کننده، علی احمدی که از پیشکسوتان حوزه نمایش رادیو هستند، به دلیل زیاد بودن افکت‌ها و موزیک و برای جلوگیری از طولانی شدن کار ترجیح داده نمایش را بدون افکت و موسیقی ضبط کنند و فضاسازی و افکت‌های لازم را هنگام میکس نهایی به نمایشنامه اضافه کنند.

بهزاد فراهانی که حین کارگردانی و بازی برخی نقش‌های این نمایش، فرصتی برای گفتگو با خبرنگاران نداشت، پس از ضبط قسمت اول در فرصت کوتاهی که برای استراحت در نظر گرفته شده بود، درباره اردشیر بابکان با ما همکلام شد. او در ابتدا درباره حضور مجددش در رادیو و عرصه کارگردانی و نمایش‌های رادیویی گفت: درباره برگشتم به رادیو ابتدا باید از رفتنم بگویم.

اما ابتدا یادآور شوم که من زاده رادیو هستم، 47 سال است که در رادیو کار می‌کنم. علت رفتنم این بود که از سوی مدیریت قبلی مرکز نمایش به من اجازه کار داده نمی‌شد و حال بعد از یک دهه با ورود مدیریت جدید دوباره دعوت به کار شدم. البته هرگز نفهمیدم که چرا این ممنوعیت برای من اعمال شده بود و حالا هم باز نمی‌دانم چه چیزی باعث دعوت دوباره من برای کار در رادیو شده است. البته این پدیده در رسانه‌ها بسیار شایع است، اما درباره حضورم در رادیو باید بگویم که رادیو را دوست دارم چرا که اولین رسانه‌ای است که من صدایم را از طریق آن به گوش خانواده‌ام و همه مردم ایران رساندم. فراهانی در ادامه با اشاره به این نکته که نمایش «دخترخانم گل» را چند سال پیش برای رادیو کارگردانی کرده است، گفت: این نمایش کاری روستایی بود و مطمئن باشید اگر اکنون هم به میل خودم نمایشی برای رادیو آماده می‌کردم، حتما انتخابم یک کار روستایی شاعرانه و با طراوت بود.فراهانی همچنین دلیل انتخابش را برای کارگردانی نمایش «اردشیر بابکان» سواد و مطالعات خود در زمینه تاریخ از جمله آثار زرتشت، پارس‌ها، مادها، ساسانیان و هخامنشیان برشمرد و گفت: دلیل کارگردانی این کار، علاقه‌ام به تاریخ کهن سرزمینم و توانایی‌ام در این زمینه است.

فراهانی پس از 10 سال دوری از کارگردانی رادیو، درباره دلیل استفاده از بازیگران پیشکسوت گفت: به دلیل فاصله‌ای که ایجاد شده است، من بازیگران جوان و توانمند را نمی‌شناسم، به همین دلیل از بازیگران پیشکسوت در این نمایشنامه استفاده کرده‌ام. البته این نکته را بگویم که همه این دوستان تمام انرژی خود را به کار گرفته‌اند تا نمایش اردشیر بابکان به بهترین شکل ممکن اجرا شود.

حین صحبت‌های فراهانی با صدای بی‌امان آقای احمدی، تهیه‌کننده نمایش و احضار آقای فراهانی برای آماده‌سازی گروه جهت ضبط قسمت دوم نمایش، وقت صحبت ما به پایان می‌رسد و فراهانی هم از همه خبرنگاران و عکاسان می‌خواهد استودیو را ترک کنند تا قسمت دوم نمایش را با خیال راحت و به دور از چشم عکاسان و خبرنگاران ضبط کند. نمایش «اردشیر بابکان» به گفته مدیران مرکز نمایش رادیو، بزودی در قالب برنامه از رمان تا نمایش از رادیو فرهنگ پخش می‌شود.

هنرمندانی که در اجرای این نمایشنامه با فراهانی همکاری می‌کنند، عبارتند از: فریدون محرابی (اردشیر)، علی میلانی (بناک)، مهدی طهماسبی (خراد)، نازنین مهینی‌ (دختر هفتواد)، بهرام مسروری‌نژاد (برز)، مهدی عینی‌مقدم (برزآذر)، علی زرینی (یزدانگرد)، مینو جبارزاده (میترا)، شمس صادقی (ندیم میترا)، احمد شمس‌‌آصف (موبدان موبد)، اسماعیل بختیاری (بابک)، علی کمالی (سعید فرضی)، رویا فلاحی و امیر بختیاری.

رابطه جای هنر را گرفته است

بیوک میرزایی متولد 1334 تهران، فارغ‌التحصیل رشته علوم سیاسی از دانشگاه آزاد است. از سال 1362 با سریال «آیینه خیال» به کارگردانی داوود میرباقری به تلویزیون آمد. فعالیت در رادیو را از سال 1363 با اجرای «داستان شب آدینه» و سپس برنامه «صبح جمعه با شما» شروع کرد.او اکنون در حال بازی در نمایش «اردشیر بابکان» در مرکز نمایش رادیوست.درباره این نمایش و حضور کمرنگ او در تلویزیون با او به گفتگو نشستیم:

آقای میرزایی، چرا این روزها بیشتر در نمایش رادیویی بازی می‌کنید و در کارهای تلویزیونی کمتر دیده می‌شوید؟

من در حقیقت کارمند واحد نمایش رادیو هستم و در همه کارهای نمایش رادیو حضور دارم، اما به دلیل این که در تلویزیون بیشتر انتخاب‌ها رابطه‌ای است در کارهای تلویزیونی کمتر حضور پیدا می‌کنم. برخی تهیه‌کننده‌های تلویزیونی هم عقیده دارند جوان‌ها و تازه‌واردها برای کار در تلویزیون کم‌ توقع‌تر هستند و از نظر مالی با پیشکسوتان و قدیمی‌ترها سخت می‌توان به نتیجه رسید، اما واقعا این طور نیست. ما بازیگر تئاتریم و برای هنرمند واقعی مسائل مالی ملاک نیست، البته در این عرصه هم مدعی هستیم و هم کارمان را بلدیم. چه بسا که همان جوان‌های کارنابلد و تازه‌وارد مبالغ هنگفتی طلب می‌کنند که بعضا هم آن را می‌گیرند.

آخرین کار تصویری شما در تلویزیون و سینما چه بود؟

در سینما فیلم سینمایی «اخراجی‌ها 2» بود و در تلویزیون سریال «کلاه‌پهلوی» به کارگردانی ضیاءالدین دری که در حال تولید است و من هم در آن بازی دارم.

نمایش اردشیر بابکان و کارگردانی بهزاد فراهانی را برای این نمایش چطور می‌بینید؟

فکر می‌کنم این نمایش تاریخی، در جهت توانمندی‌های رادیویی بهزاد فراهانی است و از کار هم خیلی راضی هستم.

شما چه نقشی در این نمایش دارید؟

من نقش یک کاروان‌سالار را بازی می‌کنم که آدم بسیار موجه و مردمداری است و با راهزنان و اوباش مبارزه می‌کند.

این نمایش نسبت به دیگر کارهایی که در رادیو بازی کردید، چه تفاوتی دارد؟

نمایش خوب و پرشخصیتی است و گروه به کار مسلط هستند، آقای فراهانی هم از کارگردان‌های موفق رادیو در این عرصه است.

وضعیت فعلی مرکز نمایش رادیو را چطور می‌بینید؟

فکر می‌کنم مدیریت جدید خیلی خوب کار می‌کند و دوست دارد از نیروهای پیشکسوت هم به نحو شایسته بهره بگیرد و این جای بسی امیدواری است و دعوت از آقای فراهانی به رادیو خود در جهت رسیدن به هدف نهایی و موثر در نمایش رادیوست.

زینت پستادست