بیمه و دندانپزشکی

در کشورهای پیشرفته 30 درصد هزینه‌های دندانپزشکی را دولت و 70 درصد را بیمه‌های خصوصی پرداخت می‌کنند، اما در کشور ما بیمه‌های دولتی و خصوصی در این زمینه فعال نیستند و این عدم فعالیت، هزینه‌های زیادی را بر مردم تحمیل می‌کند. متاسفانه در ایران نگاه لوکس نسبت به خدمات دندانپزشکی وجود دارد. شاید وقت آن رسیده باشد تا دیگر به عنوان یک کالای لوکس به خدمات دندانپزشکی نگاه نشود و این خدمات را هم جزو سلامت افراد به شمار آورد و بیمه‌ها را مجبور به تقبل خدمات دندانپزشکی کرد‌.

رابطه پوسیدگی دندان با درآمد

بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان پوسیدگی دندان‌ها در نواحی جنوب شهر به مراتب بیشتر از مناطق شمال شهر است و به همین نسبت نیز در شهرستان‌های اطراف تهران آمار بیماری‌های دهان و دندان به نسبت بالاست‌.

بیماری دهان و دندان میان کودکان شایع‌تر از دیگر گروه‌هاست و والدین کودکان به جای درمان اصولی این‌گونه بیماری‌ها که مستلزم پرداخت هزینه‌های بالای درمان است، به کشیدن زودهنگام دندان کودکانشان اقدام می‌کنند‌.

در بسیاری از موارد، دندانپزشکان بیماری دهان و دندان یک بیمار را تشخیص می‌دهند، اما بیمار به علت ناتوانی مالی یا هزینه بالا برای درمان اقدام نمی‌‌کند‌. بیشتر والدین زمانی که دندان‌های اصلی کودکانشان شروع به رشد می‌کند، به این موضوع بی‌توجه هستند که باید رشد دندان‌های کودکان تحت نظر دندانپزشک باشد‌.

از این رو اگر بسیاری از کودکان جنوب شهر که دندان‌های نامرتب دارند، همان ابتدا تحت نظر پزشک قرار گیرند در سنین بالا به ارتودنسی نیاز نخواهند داشت‌.

در حال حاضر درمان در سنین بالا هزینه‌های هنگفت بیش از یک میلیون تومان را می‌طلبد که افراد زیادی قادر به پرداخت آن نیستند‌.

فاصله بسیار

در بسیاری از کشورهای پیشرفته، استاندارد زمان مراجعه به دندانپزشک هر 6 ماه یکبار است، اما در کشور ما مردم به طور متوسط هر‌3 سال یکبار به دندانپزشکی مراجعه می‌کنند‌. از طرفی با توجه به این‌که شرکت‌های بیمه درمانی، هزینه خدمات دندانپزشکی را پوشش نمی‌دهند، مردم اکثرا برای کارهایی مانند کشیدن دندان و پر کردن ساده به دندانپزشکی می‌روند و همین مسأله موجب درمان نشدن بموقع، شدت گرفتن بیماری‌های دهان و دندان و به همین ترتیب افزایش هزینه‌های ناشی از معاینه و درمان می‌شود‌.

وزارت بهداشت به دنبال بیمه‌

معاون سلامت وزارت بهداشت در خصوص بیمه کردن خدمات دندانپزشکی می‌گوید: از دید وزارت بهداشت سلامت دهان، سلامت یک عضو نیست بلکه سلامت کل بدن است و وزارتخانه همچنان به دنبال متعهد کردن بیمه‌گران برای پوشش خدمات دهان است‌. دکتر سید حسن امامی رضوی درباره روند برنامه پوشش‌دهی تعرفه‌های دندانپزشکی توسط بیمه‌ها می‌گوید: سازمان‌های بیمه‌گر و وزارت رفاه اعلام کرده‌اند منابع کافی برای تحت پوشش گرفتن خدمات دندانپزشکی را ندارند‌. او با اشاره به این که از دیدگاه وزارتخانه، خدمات سلامت دهان از خدمات اولویت‌دار است می‌افزاید: وزارتخانه همچنان مصر است خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه قرار گیرد تا مردم به خاطر هزینه‌های بالای درمانی دچار مشکل نشوند‌. البته سوالی که اینجا مطرح است این است که سازمان‌های بیمه‌گر از اواسط سال 83 به وزارت رفاه منتقل شدند و تا قبل از آن زیر نظر وزارت بهداشت بودند. اگر واقعا چنین نیت و توانی وجود داشت چرا در آن سال‌ها اقدامی برای این مساله به عمل نیامد؟!

زیبایی یا ضرورت

با وجود سال‌ها بحث میان مسوولان بهداشتی کشور با شرکت‌های بیمه، برای توجیه آنها در قرار دادن هزینه‌های دندانپزشکی در زمره خدمات بیمه، همچنان همه هزینه‌های مربوط به استفاده از خدمات دندانپزشکی از سوی مردم پرداخت می‌شود و شرکت‌های بیمه‌ای با این استدلال که بسیاری از جراحی‌ها و درمان‌های دندان فقط به دلیل زیبایی است، حاضر به ارائه خدمات نیستند.از سوی دیگر حتی زمانی‌که مسوولان وزارت رفاه ضرورت این‌کار را تایید می‌کنند و اعلام خدمات دندانپزشکی می‌تواند به بسته خدمات بیمه پایه افزوده شود‌، بحث وجود مشکلات جدی در منابع نظام بیمه‌ای مطرح می‌شود که چنین اقدامی با توجه به مشکلات موجود ممکن نیست‌. تنها خدمات بیمه‌ای که از سال 84 زمینه اجرای آن فراهم شده و می‌توان از آن به عنوان بیمه دندانپزشکی یاد کرد، بیمه مربوط به کودکان زیر 12 سال است‌. این بیمه به شکل قانونی و با همکاری سازمان بیمه‌های خدمات درمانی در هر دو سال طرح«دندان شش» کودکان زیر‌12 سال را زیر پوشش قرار می‌دهد‌. به گونه‌ای که کودکان کلاس اول تا پنجم دبستان با داشتن دفترچه بیمه خدمات درمانی و معرفی‌نامه از مدرسه می‌توانند به همه مراکز دولتی و خصوصی که با سازمان بیمه قرارداد دارند، مراجعه کرده و درمان مربوط به «دندان شش» را با پوشش بیمه انجام دهند‌. گفتنی است که نخستین دندان دائمی که در سن 6 سالگی رشد می‌کند، «دندان شش» نامیده می‌شود‌.

مراقب باشید

در حال حاضر به نظر می‌رسد هیچ امکانی برای بیمه کردن مردم به منظور خدمات دندانپزشکی وجود ندارد‌. در این شرایط باز هم به این نتیجه می‌رسیم که پیشگیری بهتر از درمان است‌. شاید بهترین کار آن باشد که سرمایه‌ها را در بخش آموزش مستقیم بویژه از طریق رسانه‌ها هزینه کنیم‌. اگر جامعه با رعایت آنچه آموزش دیده‌اند، دندان‌های خود را سالم نگه دارند، دیگر بالا بودن هزینه‌های دندانپزشکی کمرشکن و یک مانع جدی نخواهد بود‌.