سردرگمی سیاست‌های امنیتی اتحادیه ‌اروپایی‌

اینجاست که این سوال مطرح می‌شود که آیا اقدامات سرسری اتحادیه‌اروپایی پاسخ موثری به ترس و وحشت کشورهای عضو و مردم آنها خواهد بود یا نه؟

با وجود تمام نافرجامی‌ها در برنامه‌ ضد ترور اتحادیه‌‌اروپایی نمی‌توان موفقیت‌های ناچیز اسکاتلندیارد را در جلوگیری از انفجار بمب در فرودگاه هیترو یا موفقیت پلیس کلن را در شناسایی چمدان حاوی بمب نادیده گرفت.

در حال حاضر نیز بسیاری از اقدامات سرویس‌های اطلاعات مخفی و کارمندان جنایی این اتحادیه مخفیانه در حال انجام است. این به آن دلیل است که آشکار بودن و در ملاء عام بودن برنامه‌های ضد تروریستی علاوه بر در پی داشتن مسوولیت فراوان، عصبی و ناراحت شدن شهروندان را نیز در پی خواهد داشت.

تمهیداتی چون نظارت ویدیویی، صدور گذرنامه‌های هوشمند، کنترل‌های روانی در فرودگاه‌ها و ذخیره اطلاعات به شکل‌گیری تئاتری امنیتی در اتحادیه‌اروپایی منجرشده که وجود آنها حتی در پاره‌ای موارد بیشتر موجبات ترس و وحشت مردم را مهیا می‌کند.

نگاهی گذرا به سایت اینترنتی اتحادیه‌اروپایی نیز نشان می‌دهد این اتحادیه چگونه میلیون‌ها یورو برای انجام مطالعات در زمینه تروریسم هزینه کرده است. بودجه مطالعات انجام شده در این حوزه در سال 2006 بالغ بر 7 میلیون یورو و برای سال 2007 در حدود 8 میلیون یورو بوده است.

برای مثال هزینه انجام مطالعه‌ای با عنوان «تروریسم از کجا تامین مالی می‌شود؟‌» بالغ بر 50 هزار یورو و مطالعه‌ دیگری با عنوان «همکاری بین‌المللی» 400 هزار یورو بوده است. این درحالی است که نتایج حاصل ازعملکرد این مطالعات تاکنون بسیار محدود بوده است.

کنترل اطلاعاتی اعمال شده از سوی اروپا نیز تاکنون در ابعاد بسیار بزرگی مطرح شده است. فرانکو فراتینی، کمیسر قضایی سابق اتحادیه‌اروپایی بیش ازهمه به تقویت کنترل اطلاعات از سوی بروکسل تاکید و بیش از پیش به قلع و قمع بروکسل با برنامه‌ ضد ترور خود اقدام کرد. اظهارات این سیاستمدار اتحادیه‌‌‌اروپایی تا حدی نشان دهنده اهمیت تبادل اطلاعات برای این اتحادیه است.

این سیاستمدار ‌اروپایی پیشتر گفته بود: ما به سیستم بازرسی مشابهی همچون آمریکا برای کل اروپا نیازمندیم. بانک جهانی تبادل اطلاعات برای تروریست‌ها. او در سال 2007 برنامه‌ خود را پیشنهاد داد. بر اساس این پیشنهاد 19 سری از اطلاعات مربوط به هر مسافر هوایی باید برای 13 سال نگهداری و ذخیره شود. اطلاعات مربوط به آدرس پست اینترنتی، آدرس و شماره کارت اعتباری جزو این اطلاعات هستند.

این سیاست‌های جدی در حالی اتخاذ شده است که موفقیت چشمگیری پی آمد این اقدامات نبوده است. ناکامی و ضررهای ناشی از این برنامه‌ها تا حدی بود که پارلمان اتحادیه‌اروپایی خواهان لغو سیاست‌های امنیتی در فرودگاه‌ها شد. علت طرح این درخواست افزایش هزینه‌ها و متضرر شدن کمیسیون حمل و نقل اتحادیه‌اروپایی از تاخیر در پرواز هواپیماها به علت بازرسی و کنترل مسافران اظهار کرد. این درحالی است که به عقیده‌ این کمیسیون نتیجه امنیتی حاصل از این اقدامات بسیار ناچیز بوده است.

فراتینی شاید به علت اهمیتی که حفاظت اطلاعات برای وی داراست، تلاش کند که باردیگرسیاست شکست خورده خود را در کشورش و به عنوان وزیرامورخارجه ایتالیا اجرا کند.

مشکلی که در حال حاضر گریبانگیر اتحادیه‌اروپایی است آن که جایی که صحبت از حقوق بین‌المللی و سیاست است دیگر خبری از مشارکت نیست. در این شرایط سرویس‌های اطلاعاتی دیگر تمایلی به همکاری با یکدیگر ندارند وهر سرویس سعی در تکیه به اطلاعات سری خود دارد به ویژه بعد از جواب منفی ایرلند به قرارداد جدید اتحادیه‌اروپایی یکپارچگی این اتحادیه با مشکلات زیادتری روبرو شده است.

با وجود آنکه کشورهایی چون اتریش و بلژیک نیز خواهان همکاری کامل و هماهنگ و ایجاد سازمانی مشابه سیا برای کل اروپا شده‌اند این سیاست تا کنون شکست خورده است. تا زمانی که سرویس اطلاعات مخفی کشورهای عضو اتحادیه چنین روندی را در پیش گرفته‌ یوروپ نمی‌تواند به طرز موثری نقش آفرین باشد و پیش‌بینی یک سیا هماهنگ و موثر نیز برای اروپا بسیار دور از انتظار است.

منبع: دویچه‌وله‌