واقعیت بارورسازی ابرها

این روزها بحث ‌درباره بارورسازی ابرها دوباره بالا گرفته است. باید یادآور‌ شد بارورسازی ابرها یک فناوری کاملا اثبات‌شده و قطعی نیست بلکه همچنان در مرحله پژوهش و آزمون قرار دارد. این روش باید از منظر علمی و فنی مورد بررسی قرار گیرد اما نمی‌توان آن را به‌عنوان راه ‌حلی عملی و تضمین‌شده برای رفع کم‌آبی در کشورها دانست. تصور عمومی که گمان می‌کند بارورسازی می‌تواند مشکل کم‌آبی را به‌طور مؤثر حل کند، ناشی از برداشت نادرست از واقعیت‌های علمی است.
کد خبر: ۱۵۲۲۹۰۱
نویسنده احد وظیفه | رئیس مرکز اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی
 
درحال حاضر بیش از۴۰ تا ۵۰کشور در دنیا به‌نوعی در زمینه بارورسازی ابرهافعالیت دارند. بااین حال،بخش عمده این فعالیت‌ها ماهیت تحقیقاتی دارد و تنها در موارد محدودی به‌صورت عملیاتی انجام می‌شود. حتی در این کشورها نیز هیچ قطعیتی درباره موفقیت این روش وجود ندارد. سازمان جهانی هواشناسی در بیانیه رسمی خود اعلام کرده است که بارورسازی ابرها را نه ترویج می‌کند و نه ممنوع. دلیل ترویج نکردن این فناوری آن است که هنوز کارایی و اثربخشی آن به‌طور قطعی اثبات نشده. اجرای چنین پروژه‌هایی هزینه‌بر است و به تجهیزات خاصی مانند هواپیما، رادارهای هواشناسی، شبکه‌های دیدبانی متراکم و نیروی انسانی متخصص نیاز دارد.با این حال چون این فناوری در مرحله تحقیقاتی است، کشورهایی که توانایی و علاقه دارند، می‌توانند در این زمینه کار کنند و نتایج خود را با جامعه علمی بین‌المللی به اشتراک بگذارند. اگرچه نتایج عملی بارورسازی ابرها محدود و نامطمئن است اما این مطالعات از منظر علمی ارزشمند هستند. پژوهش‌ها در این زمینه می‌توانند به بهبود مدل‌سازی‌های اقلیمی، شناخت فرآیندهای فیزیکی ابرها و ارتقای دقت پیش‌بینی‌های هواشناسی کمک کنند. در ایران نیز در سال‌های گذشته اقداماتی پراکنده در زمینه بارورسازی انجام شده است اما به‌دلیل ضعف در ارزیابی و کمبود مستندات علمی قابل اتکا، نمی‌توان نتایج آن را معتبر دانست چراکه تعیین تأثیر واقعی بارورسازی بر بارش به دلایل فنی بسیار دشوار است. 
یکی از چالش‌های اساسی در این زمینه، نبود پایه مقایسه برای ارزیابی تأثیرات است. سامانه‌های بارشی بسیار متغیرند. ممکن است یک موج جوی در شرایط مشابه در یک ‌بارش ۵۰میلیمتر باران تولید کند و در نوبت دیگر تقریبا هیچ بارشی نداشته باشد. در چنین شرایطی تشخیص میزان اثرگذاری بارورسازی بر افزایش بارش بسیار دشوار است. همچنین در بهترین حالت و با رعایت همه شرایط مناسب از جمله زمان و مکان دقیق عملیات، میزان افزایش بارش ناشی از بارورسازی بین ۵ تا ۱۵درصد برآورد می‌شود. با این حال، این مقدار در همه مناطق یکسان نیست و به عوامل متعددی از جمله ویژگی‌های محلی، نوع ابرها و شرایط جوی بستگی دارد. علاوه بر آن، در منطقه خاورمیانه به‌دلیل اقلیم خشک و نیمه‌بیابانی، شرایط برای اجرای این طرح به‌طور گسترده فراهم نیست. تنها در برخی مناطق کوهستانی که سامانه‌های بارشی قوی‌تری وجود دارند، امکان موفقیت نسبی وجود دارد.
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرصت تاریخی عبور از تحریم

دکتر مرندی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «جام‌جم» به تشریح ظرفیت‌های دوران ‌گذار جهانی برای کشورمان پرداخت

فرصت تاریخی عبور از تحریم

نیازمندی ها