دیوارهای سست ، سقف های لرزان

10 سال طول می کشددر حالی که مسوولان سازمان نوسازی مدارس کشور هر روز آمارهای جدید از تخریب و نوسازی مدارس فرسوده ارائه می کنند اما فرشیدی وزیر آموزش و پرورش درخصوص پیشنهاد 10 سال فرصت به آموزش و پرورش برای مقاوم سازی مدارس فرسوده ، با بیان این که زمینه مقاوم سازی موضوع جدیدی است که بستر آن باید در کشور فراهم شود و نیازمند زمان است ، آب پاکی را روی دست مسوولان مدارس ، دانش آموزان و خانواده هایی که هر روز ساعتها نگرانی و دلهره را زیر سقف های مدارس فرسوده تا رسیدن زنگ آخر سپری می کنند ، می ریزد.

چرا خواب هیچ مسوولی آشفته نمی شود؛ براساس آنچه مسوولان آموزش و پرورش شهر تهران بارها و بارها اعلام کرده و به آن تاکید داشته اند ، وضعیت مدارس پایتخت به مراتب بغرنج تر و ناایمن تر از سایر استان های کشور است و این موضوع زمانی حادتر می شود که بدانیم تراکم دانش آموزی در تهران بالاتر از حد استانداردهای آموزشی است و همین مساله می تواند بر اهمیت موضوع بیفزاید. آمار مدارس فرسوده و خطرآفرین در تهران که پایتخت کشور است آمار قابل ملاحظه ای است ، به طوری که در حال حاضر 9هزار کلاس درس فرسوده در استان تهران وجود دارد که بیش از 300هزار دانش آموز در این مدارس تحصیل می کنند و هر آن بدون کوچک ترین زلزله ای احتمال فرو ریختن سقف این کلاسها وجود دارد. به یاد داشته باشیم اگر زلزله بم در روز صورت می پذیرفت ، هر چند که ممکن بود آمار مرگ مردم عادی کاهش پیدا می کرد ، اما قطعا آمار مرگ دانش آموزان افزایش می یافت و این همان نکته مهمی است که احتمال وقوع آن دور از انتظار نیست و مسوولان نیز نباید از آن غافل شوند. سوال اینجاست که با این همه موانع و مشکلات پیش رو و روند کند نوسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده ، تا چه حد می توان به موفقیت آمیز بودن اجرای این پروژه امیدوار بود و با توجه به این که کشور ما همواره در خطر بروز زلزله قرار دارد ، در صورت بروز زمین لرزه ای در طول روز ، مسوولان چه خواهند کرد. براستی وقتی پی مدرسه ای نشست می کند یا قسمتی از سقف فرسوده یکی از کلاسهای درس مدرسه ای فرو می ریزد یا دانش آموزان مدرسه ای زیر سقف و دیوارهای ترک خورده کلاس درسشان هر روز و هر ساعت پرسه مرگ را در کمین خود حس می کنند ، چرا خواب هیچ مسوولی آشفته نمی شود؛!

در حالی که وزیر آموزش و پرورش دلایلی همچون جدید بودن بحث مقاوم سازی در کشور، فقدان نیروی متخصص و کارآزموده و عدم همکاری شهرداری ها را به عنوان دلایل اصلی کندی روند مقاوم سازی و نوسازی مدارس فرسوده شهر تهران و کل کشور عنوان می کند و خانواده ها و دانش آموزان مدارس فرسوده را دعوت به آرامش و صبر می کند اما معلوم نیست که جمله «مقاوم سازی مدارس فرسوده باید بتدریج و با طمانینه انجام شود» آیا برای سقفها، دیوارها و آجرهای ترک خورده مدارس فرسوده نیز که هر روز پذیرای هزاران دانش آموز در سراسر کشور هستند، معنا و مفهومی دارد؛ رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز با اشاره به این که بحث مقاوم سازی و نوسازی مدارس فرسوده کشور داستان مفصلی دارد، در توضیح اتفاقات رخ داده در این زمینه می گوید: دو سال قبل مجلس در یک تصمیم گیری بی سابقه 4میلیارد دلار از محل صندوق ذخیره ارزی را برای بازسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده کشور به تصویب رساند که قرار شد این مبلغ به وزارت آموزش و پرورش تخصیص داده شود تا آموزش و پرورش نیز این اعتبار را طی یک دوره 4ساله صرف نوسازی 120هزار کلاس درس و مقاوم سازی حدود 130هزار کلاس درس کند. عباسپور تاکید کرد: با پیگیری مجلس طی 5 ماهه گذشته ، قرار شد فهرستی از 5هزار مدرسه ای که در دوره مدیریت جدید وزارت آموزش و پرورش نوسازی و مقاوم سازی شده است در اختیار کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس قرار گیرد تا از لحاظ مطابقت با استانداردهای آیین نامه 2008زلزله مورد بررسی قرار گیرد که متاسفانه وزارت آموزش و پرورش این فهرست را تاکنون به مجلس ارائه نکرده است و ما نیز در مجلس با جدیت پیگیر این قضیه هستیم .رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس تاکید می کند: در صورتی که آموزش و پرورش نتواند مجلس را در این زمینه که نوسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده با رعایت دقیق اصول ساختمان سازی و استانداردهای ایمنی انجام می شود قانع کند، قطعا با حذف دو عامل نظارتی وزارت مسکن و سازمان نظام مهندسی مخالفت خواهیم کرد.عباسپور با تاکید بر این که در پیشرفته ترین کشورهای دنیا نیز همواره مدارس و مراکز آموزشی آن چنان مقاوم ساخته می شوند که هنگام وقوع حوادث طبیعی همچون زلزله و سیل نه تنها صدمه ای نمی بینند بلکه از آنها به عنوان پایگاه های امدادی برای سرویس دهی و کمک رسانی به آسیب دیدگان نیز استفاده می شود و تاکید مجلس نیز بر این است که مدارس کشور نیز این گونه باشند، معتقد است : هنوز وزارت آموزش و پرورش دلیل محکم و قانع کننده ای که نشان دهد این وزارتخانه به تنهایی و بدون نظارت سازمان نظام مهندسی یا وزارت مسکن امکان نظارت بر اجرای دقیق عملیات نوسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده را دارد، ارائه نکرده است.

وزارت آموزش و پرورش مسوول است

عباسپور در پاسخ به این سوال که در شرایطی که وزارت آموزش و پرورش معتقد است کار نوسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده تنها در حیطه مسوولیت و وظایف آنها نیست ، پس اگر خدای ناکرده شاهد بروز حادثه ای در یکی از مدارس فرسوده باشیم چه کسی پاسخگو خواهد بود با صراحت آموزش و پرورش را مسوول می داند و می گوید: مجلس 4میلیارد دلار به وزارت آموزش و پرورش برای بحث مقاوم سازی و نوسازی مدارس فرسوده تخصیص داده و نه جای دیگر. پس ارگانی که این بودجه را دریافت کرده باید پاسخگوی حوادث احتمالی نیز باشد.

شهرداری ها موظف به رعایت قانون هستند

وی همچنین درخصوص ادعای آموزش و پرورش درخصوص عدم همکاری شهرداری های مناطق که موجب کندی کار نوسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده شهر تهران شده است ، نیز می گوید: مجلس در این دو سال هر جا که آموزش و پرورش مشکل و مانعی را مطرح کرده با جدیت سینه سپر کرده است . همان طور که چندی پیش بحث عدم همکاری شهرداری ها مطرح شد و مجلس نیز بلافاصله معافیت پرداخت عوارض از سوی آموزش و پرورش به شهرداری ها را به تصویب رساند و از آن زمان تاکنون نیز دیگر گزارشی مبنی بر عدم اجرای این مصوبه از سوی شهرداری ها دریافت نکرده ایم . با این وجود آماده ایم اگر ناهماهنگی در این زمینه میان شهرداری تهران و وزارت آموزش و پرورش وجود دارد ، آن را با تعامل منطقی حل کنیم . عباسپور تاکید می کند: به هر حال نباید این نکته را فراموش کرد که اگر شهرداری ها در رعایت یک مصوبه قانونی که در مجلس به تصویب رسیده کوتاهی می کنند این دیگر به عهده قوه مجریه و دولت است که با جدیت شهرداری ها را ملزم به رعایت مصوبات مجلس کنند.

بهناز محمدی