به انگیزه شهادت سید‌حسین علم‌الهدی و روز شهدای دانشجو، تصویر این قشر ارزشمند را در رسانه‌ملی بررسی کردیم

شهدای دانشجو در آینه صدا و تصویر

اهمیت شهدای دانشجو در همه ابعاد رسانه‌ای و فرهنگی آن، سال‌هاست مورد توجه بوده است. این‌که جوانی در سال‌های حساس درس و تحصیل، توجه خود را به مسائل مختلف جامعه و دنیای پیرامون معطوف کند و به‌سادگی از کنار آنها نگذرد، برای همه جامعه مهم و حیاتی است و این نگاه به رسانه‌ها نیز منتقل شده است.
اهمیت شهدای دانشجو در همه ابعاد رسانه‌ای و فرهنگی آن، سال‌هاست مورد توجه بوده است. این‌که جوانی در سال‌های حساس درس و تحصیل، توجه خود را به مسائل مختلف جامعه و دنیای پیرامون معطوف کند و به‌سادگی از کنار آنها نگذرد، برای همه جامعه مهم و حیاتی است و این نگاه به رسانه‌ها نیز منتقل شده است.
کد خبر: ۱۴۸۸۵۱۹
نویسنده دکتر نازلی مروت - گروه رسانه
 
در این میانه، نگاه رسانه‌ملی به شهدای دانشجو از جنبه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی قابل بررسی است و در طول زمان تغییراتی داشته است. 
   
شهدای دوران انقلاب اسلامی
در دوران انقلاب اسلامی، دانشجویان نقش بسیار پررنگی در مبارزات علیه رژیم منحوس پهلوی داشتند. بسیاری از این دانشجویان به‌عنوان پیشگامان حرکت‌های انقلابی شناخته می‌شوند و در این راستا جان خود را فدای آرمان‌های انقلاب کردند. صداوسیما پس از پیروزی انقلاب، این شهدای دانشجو را به عنوان نمادهای فداکاری و ایثار معرفی کرده است. آنها در برنامه‌های مختلف تلویزیونی، مستندها و برنامه‌های رادیویی گرامی داشته شدند و به‌عنوان قهرمانان انقلاب اسلامی مطرح شدند.جنبش دانشجویی در ایران پدیده‌ای است که در بیش از نیم‌قرن اخیر نقش مؤثری در تحولات سیاسی ‌ــ اجتماعی ایران داشته است.دانشگاه تهران کانون این جنبش پیشگام مبارزه با رژیم پهلوی بوده که دانشجویان آن در این مبارزه نقش مهمی ایفا کردند وحوادث مهمی ازجمله ۱۶آذر۱۳۳۲علیه حضور نیکسون معاون ریاست‌جمهوری آمریکا پس از کودتای ۲۸مرداد رابه خود دیده است.علاوه بر آن دانشجویان در حوادث ۱۵ خرداد۱۳۴۲وبعد ازآن تا پیروزی انقلاب اسلامی در۱۳۵۷نیز نقش بسزایی داشته‌اند وبه‌عنوان عناصر فعال درتحریک و سازماندهی حرکت‌های دانشجویی نقش مهمی را ایفا کردند. 
   
شهدای دوران جنگ تحمیلی
در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، بسیاری از دانشجویان به جبهه‌های جنگ رفتند و در این زمان، شهدای دانشجو همچنان نقش برجسته‌ای در دفاع از میهن داشتند.صداوسیما در این دوره نیز با پخش مستندها، گزارش‌ها و برنامه‌های ویژه، یاد و خاطره این شهدای دانشجو را زنده نگه داشت. در این برنامه‌ها، شهدای دانشجو به‌عنوان نمونه‌هایی از فداکاری و جانفشانی در دفاع از کشور و انقلاب معرفی می‌شدند. این نوع برنامه‌ها نه فقط در جهت ترویج فرهنگ ایثار و مقاومت بود، بلکه تقویت روحیه ملی و دینی نیز هدف‌گذاری می‌شد.برقراری تأمین، امنیت شهر و منطقه عملیاتی اهواز یکی از مأموریت‌های رزمی دانشجویان بود که به‌خوبی و به شایستگی از عهده آن برآمدند و سرانجام حضور سه گردان دانشجویان در سه نوبت زمانی متفاوت در کمتر از دو هفته و قرار گرفتن در صف مدافعان دلیر خرمشهر یکی دیگر از اوراق زرین رویدادهای دفاع‌مقدس در روزهای اول جنگ تحمیلی است که نام دانشجویان دانشکده افسری نیروی زمینی ارتش را برای همیشه در تاریخ نبردهای نظامی به‌عنوان شجاع‌ترین و فداکارترین رزمندگان مانند دانشجویان سایر دانشگاه‌های کشور که در عرصه سیاسی برای مبارزه با استکبار در تاریخ ماندگار شدند، به یادگار گذاشت.دانشجویان بقیه دانشگاه‌ها نیز به‌تدریج در عملیات‌های دیگر نقش خود را ایفا کردند و دوربین تلویزیون و میکروفن رادیو سراغ آنها می‌رفت تا تازه‌ترین تحولات رزمی و حالات و روحیات مناطق جنگی را از زبان و روایت آنها بشنود.
   
شهدای دانشجو در دوره‌های بعد از جنگ
بعد ازجنگ تحمیلی، صداوسیما همچنان به گرامیداشت شهدای دانشجو ادامه داد ولی تأکید بیشتری بر شهدای دانشجویی که در انقلاب وجنگ جان خود را فدای آرمان‌ها کرده بودند، وجود داشت. در این دوره، توجه بیشتر به شخصیت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی که در کنار فعالیت‌های انقلابی خود، به تحصیل و پیشرفت علمی نیز توجه داشتند، معطوف شد. در این راستا، شهدای دانشجویی که در عرصه‌های مختلف علمی و فرهنگی فعالیت داشتند، در قالب برنامه‌های مستند و گزارشی به جامعه معرفی می‌شدند. در این دوره به همت سیما‌فیلم و مراکز استانی رسانه‌ملی نیز فیلم‌های تلویزیونی درباره شخصیت این شهدا ساخته شد و روی آنتن رفت.
   
شهدای دانشجو در میان مدافعان حرم
اگر چه در اولین سال‌های نبرد سوریه، هیچ رسانه‌ای حق نداشت به ابعاد و وضعیت مستشاری ایران در این کشور اشاره کند اما در اواسط و اواخر دهه ۹۰، جمهوری اسلامی مبتنی بر منویات رهبر حکیم انقلاب اسلامی تصمیم گرفت موضوع را رسانه‌ای کند و ظرافت‌های حضور مستشاران ایرانی و رشادت‌هایشان درحفاظت وحراست ازحرم حضرت زینب (سلام‌ا...علیها) را به رخ دنیا بکشد.در این مسیر نیز رسانه‌ملی، گوی سبقت را از سایر رسانه‌ها ربود و تلاش کرد درقالب مستندهای جذاب وتاثیرگذار، اولین پیام‌ها را به مخاطبان برساند. بی‌شک بیشترین نقش در شناساندن وضعیت سوریه و سبک زندگی مدافعان حرم از کشورهای مختلف بر دوش مستندهایی بود که با حمایت مادی و معنوی رسانه‌ملی ساخته و در بهترین زمان‌ همه شبکه‌ها پخش می‌شد. در این میدان نیز حضور شهدای دانشجو پررنگ‌تر از بقیه بود. گذشته از چهره‌های قدیمی و پیشکسوت که سال‌های دفاع‌مقدس را نیز تجربه کرده بودند، نسل جدیدی از نیروهای نظامی و جوان راهی سوریه شده بودند که تقریبا همه‌شان دانشجو بودند و در مقاطع کارشناسی یا کارشناسی‌ارشد و حتی دکترا تحصیل می‌کردند. رسانه‌ملی با نشان دادن سبک زندگی این مدافعان، نقش مهمی در تبیین نقش مهم دانشجویان در حفاظت از دستاوردهای انقلاب اسلامی و محور مقاومت ایفا کرد.
   
مناسبت‌ها و روز دانشجو
رسانه‌ملی در رادیو و تلویزیون و در روزهای خاص مانند روز دانشجو (۱۶ آذر) برنامه‌های ویژه‌ای برای گرامیداشت شهدای دانشجو تولید کرده و می‌کند. در این برنامه‌ها، زندگینامه و فداکاری‌های این شهدای دانشجو بررسی می‌شود و اغلب شاهد مصاحبه با خانواده‌های شهدا یا افرادی هستیم که در مسیر مبارزات دانشجویی و انقلاب نقش داشته‌اند. این نوع برنامه‌ها از‌جمله تلاش‌های صداوسیما برای ترویج فرهنگ ایثار و فداکاری است.
   
نگاه ایدئولوژیک و فرهنگی
چنان‌که رسانه‌ملی در مسیر اهداف انقلاب اسلامی و تمامیت‌ارضی و فرهنگی ایران سرافراز فعالیت می‌کند و مراقب است از این دایره تخطی نکند، روایتش از شهدای دانشجو غالبا با نگاهی ایدئولوژیک همراه بوده است. شهدای دانشجو در این رسانه به‌عنوان کسانی معرفی می‌شوند که در مسیر اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی، دفاع از کشور و ارزش‌های دینی و ملی فداکاری کرده‌اند. این نگاه، تأکید زیادی بر مفاهیم دینی و انقلابی دارد و این نوع روایت‌ها از شهدای دانشجو بیشتر در جهت تقویت هویت اسلامی و انقلابی جامعه ایرانی و توجه به قدرت ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، پرچم سه رنگ ایران تعریف می‌شود.
 
توجــه به شـهدای دانشــجو در قالب نمادهای اجتماعی
صداوسیما همچنین تلاش کرده تا شهدای دانشجو را به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی معرفی کند. در این راستا تأکید بر فعالیت‌های دانشجویان در زمان انقلاب و جنگ، همچنین نشان دادن جانفشانی‌ها و فداکاری‌های آنها در قالب برنامه‌های تلویزیونی، گفت‌وگوهای رادیویی، مستندها، بخش‌های خبری و حتی فیلم‌های سینمایی انجام می‌شود. در این برنامه‌ها سعی بر آن است تا دانشجویان به‌عنوان کسانی که در مسیر ارزش‌های انقلاب اسلامی حرکت کرده‌اند، مورد توجه و تحسین قرار گیرند و به‌عنوان الگویی برای جامعه دانشجویی معرفی شوند.صداوسیما همچنان به گرامیداشت یاد و خاطره شهدای دانشجو می‌پردازد و در تلاش است تا از این طریق مفاهیم و ارزش‌هایی مانند فداکاری، ایثار، وحدت ملی و آرمان‌گرایی را به نسل‌های جدید منتقل کند. این اقدامات در قالب برنامه‌های ویژه، جشن‌ها و همایش‌ها صورت می‌گیرد.

با قرآنی در دست، شهید شد
سال ۱۳۳۸ «حسین علم‌الهدی» در خانواده مجاهد مرحوم آیت‌ا...سیدمرتضی علم‌الهدی دیده به جهان گشود. حسین از شش سالگی به آموزش قرآن پرداخت و دل در گرو آیات نورانی کتاب ا...سپرد.۱۱ سال بیشتر نداشت که شروع به تشکیل کتابخانه و برگزاری جلسات سخنرانی و تدریس قرآن در مساجد اهواز کرد و همزمان با رشد سنی، مبارزات خود را عمیق‌تر و عملی‌تر نمود. حسین، ایمان را با علم می‌خواست، بنابراین به ادامه تحصیل در رشته تاریخ پرداخت. او از همان آغاز دوران دانشجویی خود در مشهد با حوزه علمیه آن شهروبه‌خصوص با روحانیون مبارزی چون حضرت آیت‌ا...خامنه‌ای، آیت‌ا...واعظ طبسی وحجت‌الاسلام هاشمی‌نژاد آشنا شد.مزدوران شاه با تلاش زیاد او را دستگیر کردند و مورد شدیدترین شکنجه‌ها قرار دادند ولی کوچک‌ترین اعترافی از حسین نشنیدند. بعد از پیروزی انقلاب، مدتی هم مسئولیت کمیته انقلاب مستقر در کاخ استانداری خوزستان را به‌عهده داشت، همچنین عضو اولین شورای تشکیل‌دهنده سپاه پاسداران در خوزستان بود اما با توجه به فعالیت شدید گروهک‌های منحرف، حسین کم‌کم تمام مسئولیت‌های اجرایی را کنار گذاشت و بیشترین نیروی خود را در برنامه فرهنگی متمرکز کرد. 
سر‌انجام حسین در برنامه حمله روز اربعین در مقابله با ۴۰ تانک دشمن بر اثر اتمام مهمات و تشنگی و گرسنگی بعد از شهادت تک‌تک هم‌رزمان خود در حالی‌که قرآن به دست داشت با فریاد ا...‌اکبر به شهادت رسید.


newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها