تصویر معتادان در سریال‌های تلویزیون

همچنین رسانه می‌تواند ضمن نشان دادن تصویر معتادان و بیان مشکلات‌شان، راه حل‌های اصولی را هم فارغ از گل درشت بودن به مخاطبان ارائه بدهد. یعنی نقش آگاهی‌بخشی هم داشته باشد. البته رسانه ملی در طول این سال‌ها این کار را به کرات انجام داده است، چه در برنامه‌های ترکیبی و گفت‌و‌گو محور و چه در سریال‌های تلویزیونی.

نگاهی به برنامه‌های رسانه ملی نشان می‌دهد اتفاقا چنین برنامه‌هایی با اقبال مردمی رو‌به‌رو شده است. در این باره می‌توان به مستند شوک اشاره کرد که در زمان پخش توانسته بود مخاطبان بسیاری را جذب برنامه کند. دست‌اندرکاران این برنامه در برخی قسمت‌ها به سراغ معضل اجتماعی اعتیاد رفته بودند و صرفا فقط معتادانی که اعتیاد را ترک کرده بودند به برنامه دعوت نمی‌کردند، بلکه سراغ کمپ‌های ترک اعتیاد هم می‌رفتند.

به غیر از چنین برنامه‌هایی که همیشه برای مخاطبان تاثیرگذار بوده و از سوی کارشناسان راه‌حل‌هایی به خانواده‌ها آموزش داده می‌شد تا چطور متوجه شوند اعضای خانواده درگیر چنین معضلی شده‌اند و چطور با آنها رفتار کنند، سریال‌هایی هم با این محوریت داشتیم که یک یا چند شخصیت در آن درگیر اعتیاد شده بود که اتفاقا چنین آثاری جزو پربیننده‌ترین های تلویزیون بودند. اکنون این سوال مطرح می‌شود که سریال‌های تلویزیون چقدر توانسته‌اند وضع موجود معتادان را به بینندگان نشان دهند و تا چه میزان پیامدهای اعتیاد و مسائل معتادان را با محتوایی مناسب به تصویر کشیده است؟

مطالعات نشان می‌دهد تلویزیون به لحاظ تغییر نگرش، جهت‌دهی به اندیشه‌ها و آگاهی‌ دادن به مخاطبان در این حوزه، نقش به‌سزایی داشته است. بارزترین نمونه در تلویزیون سریال آینه عبرت است که اواخر دهه ۶۰ تولید و روانه آنتن شد. این سریال به درستی تصویر معتاد و عواقب ناشی از آن را به تصویر کشید، حتی شخصیت‌های سریال برای مخاطبان باورپذیر بود، به همین دلیل با اقبال گسترده مردمی رو‌به‌رو شد.

البته تعداد مجموعه‌های تلویزیونی که با این محوریت تولید و پخش شده، بسیار است. مجموعه‌هایی که هر کدام از زوایای متفاوت به معضل اجتماعی اعتیاد پرداختند و نویسندگان سعی کردند با انتخاب قصه‌های جذاب و پر‌کشش به این معضل بپردازند و در کنار نشان دادن شخصیت‌هایی که درگیر اعتیاد شدند، شخصیت‌هایی قرار گرفتند که توانستند به آنها نشان دهند چگونه می‌توانند از شر اعتیاد خلاصی پیدا کنند. همچنین یکی از شخصیت‌های سریال آزادی مشروط که سروش جمشیدی آن را بازی می‌کند و این شب‌ها از شبکه یک پخش می‌شود، بارها این جمله را تکرار می‌کند که دو سال است پاک بوده و سمت مواد‌مخدر نرفته است. ضرورت پرداختن به این موضوع بسیار است و باید نویسندگان، تهیه‌کنندگان و کارگردانان به سمت تولید مجموعه‌هایی با این محوریت حرکت کنند، زیرا در دنیای مدرن امروز این معضل بسیار پررنگ‌تر شده و رسانه‌های عمومی می‌توانند نقش موثری در این حوزه داشته باشد.

روزنامه جام جم