کار با کمدین‌ها سخت اما جالب است

آزادی مشروط به موضوع کرونا و حواشی آن از نگاه طنز و کمدی پرداخته است. یکی از بازیگران این مجموعه پربازیگر و پرلوکیشن، محمود مقامی است.

مقامی با بازی در فیلم «تاراج» در دهه۶۰ وارد این عرصه شد و پیش از این به عنوان بازیگر در سریال‌های: ترانه مادری، کهنه‌سوار، قاب‌های خالی، یک مشت پرعقاب، دادستان و سلام آقای مدیر ایفای نقش کرده است.

او همچنین تجربه کارگردانی هم دارد و فیلم‌های نفرت، شراره، یه افسانه بود، اشک برف و مینی‌سریال شب را ساخته است.

مقامی پیش از آزادی مشروط هم با ده‌نمکی همکاری داشته است. از جمله حضورش در آثار این کارگردان می‌توان به فیلم اخراجی‌ها و سریال «دادستان» اشاره کرد. جام‌جم به بهانه حضورش در این مجموعه با وی گفت‌و‌گویی داشته که در ادامه می‌خوانید:

این چهارمین بار است که با مسعود ده‌ نمکی همکاری می‌کنید. البته با وجود این‌که شما در آثار او که اغلب رگه‌های طنز هم دارد، حضور دارید اما هیچ‌وقت تجربه بازی در یک اثر سراسر کمدی و طنز نداشته‌اید. ضمن این‌که همواره هم نقش‌های مثبت بازی می‌کنید. چطور شد که در این مجموعه حضور پیدا کردید؟

همان‌طور که گفتید، من تجربه حضور در کار طنز را نداشتم و همیشه هم نقش‌های مثبت بازی می‌کردم. چون معمولا چنین نقش‌هایی به من پیشنهاد می‌شود. شاید به خاطر چهره و میمیکی است که دارم و به قول دوستان کارگردان، نقش مثبت روی صورت من جواب می‌دهد اما درباره حضورم در این سریال باید بگویم که تجربه جالبی بود و چالش‌هایی برای من به همراه داشت. چون در کنار بازیگرانی حضور داشتم که تجربه طنز دارند و با این مقوله آشنا هستند. بنابراین کنار چنین افرادی‌بودن، کار سخت اما جالبی بود.
 
همین نکته باعث می‌شد که شما هم برای یک دست شدن بازی‌ها و این‌که لطمه‌ای به کار وارد نشود، نوع بازی‌تان را به کمدین‌های این کار نزدیک کنید و از من همیشگی‌تان فاصله بگیرید؟

بله اصلا برای این‌که به فضای کار و بازی دوستان نزدیک شوم در بازی، فرمی گرفتم که طنز باشد، امیدوارم همچنان که سریال روی آنتن است و مردم آن را به تماشا می‌نشینند، من را در قالب این نقش هم بپذیرند. البته هر بازیگری علاقه‌مند به تجربیات متفاوت است و دوست ندارد در یک نقش کلیشه شود. من هم دوست داشتم تجربه کمدی هم داشته باشم. بنابراین با شناختی که از کارگردان و همکاری‌های قبلی با ایشان داشتم در این سریال هم بازی کردم. به نوعی خودم را هم محک زدم.
 
فکر می‌کنید مخاطبی که شما را همیشه در قالب نقش‌های مثبت و جدی دیده است، حضورتان در آزادی مشروط را هم بپذیرد؟

اتفاقا یک بار نقش منفی بازی کردم تا خودم را در قالب چنین نقش‌هایی محک بزنم اما استقبال خوبی از این کار نشد و مردم دوست نداشتند. حتی عده‌ای به من گفتند ما همیشه تو را در نقش جدی و مثبت دیده‌ایم، نمی‌توانیم بپذیریم که نقش یک آدم منفی را بازی کنی و برای‌مان قابل باور نیست. به همین خاطر دیگر ادامه ندادم. درباره نقش کمدی هم بازخوردی نگرفته‌ام و فکر کنم هنوز خیلی زود است. چون سریال، تازه روی آنتن رفته و جا نیفتاده است. به هر حال من بازیگرم و دوست دارم مخاطب من را در قالب نقش‌های مختلف بپذیرد تا با انگیزه بیشتری بتوانم چالش‌های مختلف را تجربه کنم اما نظر تماشاگر و مخاطب هم مهم است. چه در سینما و چه تلویزیون و تئاتر. به‌هرحال ما برای مردم بازی می‌کنیم و آنها هستند که باید دوست داشته باشند و بپذیرند، بنابراین نظر مردم برای‌مان خیلی مهم و ارزشمند است.

پیش از آزادی مشروط، مدتی بود حضور کمرنگی در بازیگری داشتید. درگیر کارگردانی و ساخت فیلم بودید یا پیشنهادهایی که به شما می‌شد راضی‌کننده نبود؟

بله هر زمان که مقابل دوربین نیستم، بدانید پشت دوربین هستم و کارگردانی می‌کنم. به‌زودی هم کار جدیدی برای تلویزیون می‌سازم اما این اواخر درگیر مینی‌سریال «شب آخر» هم بودم که از شبکه ۵ پخش شد. فکر کنم در ماه صفر بود که روی آنتن رفت. به‌هر‌حال من در سن و سالی نیستم که به دلیل دیده شدن و شناخته شدن هر پیشنهادی را بپذیرم. باید نقش برای من چالش و جذابیتی به همراه داشته باشد. چون اگر برای خودم این‌گونه نباشد، قطعا مخاطب هم دوست نخواهد داشت.
 
بسیاری از هنرمندان از فضا و حال و هوای این روزهای بازیگری گله‌مند هستند و توجه تهیه‌کننده‌ها و کارگردان‌ها به بازیگران جوان را اتفاق خوبی برای این حرفه نمی‌بینند. نظر شما در این‌باره چیست؟ آیا جوان‌ها در آثار نمایشی جای پیشکسوت‌ها را گرفته‌اند و نقش برای بازیگران نسل شما کمتر نوشته می‌شود؟

واقعیت این است که دستمزدها به‌قدری ناچیز است که من و همکارانم ترجیح می‌دهیم بازی نکنیم. آن هم به خاطر تجربیاتی که در طول این سال‌ها داشته‌ایم و این‌که برای دریافت مبلغ ناچیز دستمزدهای‌مان گاهی به این در و آن در زده‌ و نتیجه هم نگرفته‌ایم. بنابراین وارد این مقوله‌ها نمی‌شویم. از طرفی نقش‌هایی که متناسب با سن و سال ما باشد، کمتر نوشته می‌شود و محوریت اغلب داستان‌ها جوانان شده‌اند. انگار نویسنده‌ها شناخت کافی از آدم‌های میانسال، دغدغه‌ها و خواسته‌های‌شان ندارند. ضمن این‌که من فقط بازیگر نیستم و تدوین و کارگردانی هم می‌کنم. بنابراین وقتی پیشنهاد خوبی نباشد، خودم دست به کار می‌شوم و فیلم می‌سازم. نکته بعدی این است که گاهی آدم نمی‌تواند به کسی که نمی‌شناسد، اعتماد کند. من در سال گذشته حدود ۱۰پیشنهاد داشتم که چون هیچ شناختی از عوامل آنها نداشتم، نپذیرفتم. درباره حضور جوان‌ترها هم باید بگویم به‌هرحال ما هم یک روز جوان بودیم و وارد این عرصه شدیم. بنابراین فکر نمی‌کنم کسی با حضور جوان‌ها در این حرفه مشکلی داشته باشد اما جوان‌هایی که توانمند و خلاق باشند و صرفا برای دیده شدن و شهرت بازیگر نشده باشند یا تهیه‌کننده از آن فرد مبلغی دریافت نکرده باشد که نقش اول آن کار را بازی کند. اگر همه چیز روی نظم و اصول خودش باشد، هیچ مشکلی در کار ایجاد نمی‌شود و کسی هم با حضور آنها در سریال‌ها و فیلم‌ها مشکلی ندارد. اتفاقا برخی از آنها به‌قدری خلاق هستند و بازیگری برای‌شان جدی است که سعی می‌کنند از تجربیات بزرگ‌ترهای این حرفه استفاده کنند و در کارها از آنها یاد بگیرند.

همان‌طور که می‌دانید شبکه‌های آی‌فیلم و تماشا، اقدام به پخش سریال‌های خاطره‌انگیز قدیمی می‌کنند. چندی پیش مجموعه «کهنه‌سوار» روی آنتن رفت که اتفاقا در این مجموعه شما خیلی جوان بودید، خودتان بیننده سریال در بازپخش بودید؟ خاطراتی از آن سریال به یاد دارید؟

هر زمان که سر کار نباشم و فرصت کنم، حتما می‌بینم. به هر حال یاد دوران جوانی‌ام می‌افتم و برایم خاطره‌انگیز است. در طول این سال‌ها اتفاقات زیادی افتاده و خیلی چیز‌ها تغییر کرده است. حتی سبک کار‌ها هم به نسبت گذشته عوض شده است. خاطرم هست من نقش علی امامی را در آن سریال بازی می‌کردم. از آنجا که خودم در نوجوانی حدود یک سال کشتی کار کرده و علاقه‌مند به این ورزش بودم، از دعوت زنده‌یاد، آقای خواجویی برای ایفای نقش علی امامی که کشتی‌گیر بود و قهرمان جهان، خیلی خوشحال شدم. حس خوبی داشتم که در سریال حضور دارم. بازی در کنار بزرگانی مثل زنده‌یادان آقای کشاورز و خانم خیرآبادی و دیگر دوستان مانند آقای پاک‌نیت، فرصت مغتنمی برای من بود. خوشحال بودم که نقش خوبی در یک سریال جذاب دارم و تقریبا همه از این کار راضی بودند. کهنه‌سوار از آن سریال‌هایی بود که ماندگار شد و با وجود بازپخش‌های متعدد در این ۲۵ سال بازهم جذابیت خودش را دارد و مردم این سریال را دنبال می‌کنند. خودمان هم واکنش‌ها و رضایت مردم را از تماشای این سریال می‌بینیم. حتی نسل جدید هم که برای اولین بار است این سریال را تماشا می‌کند، آن را دوست داشته است.

مردم سنت‌ها را در سریال‌ها دوست دارند

مقامی در پاسخ به این سؤال که دلیل محبوبیت سریال‌هایی که در دهه‌های گذشته پخش می‌شد را در چه می‌داند، می‌گوید: به نظرم همه‌چیز به صداقتی برمی‌گردد که در کار وجود داشت. این صداقت در تمام عوامل از نویسنده گرفته تا بازیگر و کارگردان به‌خوبی حس می‌شد. انتخاب بازیگران هم براساس توانایی‌ها بود. در قصه سریال به سنت‌هایی که مورد علاقه مردم است، پرداخته شده بود. فیلمنامه سریال را آقای محلوجیان نوشته بودند که سابقه نوشتن فیلمنامه «پدرسالار» را هم داشتند. آقای محلوجیان با سلایق مردم آشنا بود و می‌دانست چه چیزی نظر آنها را بیشتر جلب می‌کند.