رتبه نخست بوشهر در تولید میگو

محمدرضا برازجانی-جام جم آنلاین بوشهر

استان ساحلی بوشهر به‌دلیل همسایگی با خلیج‌فارس، از ظرفیت‌های مناسبی در زمینه تولید میگوی پرورشی برخوردار است که می‌تواند به‌عنوان نسخه‌ای اقتصادی با درآمدزایی بالا، نقش محوری در رونق و شکوفایی بوشهر ایفا کند و زمینه‌ساز تحول و توسعه اشتغال‌زایی دراین استان شود.
 اینها درحالی‌است که توسعه صنعت پرورش میگو در بوشهر بیش‌ازپیش چشم‌به‌راه حمایت ویژه دولت در زمینه فراهم کردن زیرساخت‌های موردنیاز و مانع‌زدایی از فعالیت‌ سرمایه‌گذاران این حوزه‌است؛ موضوعی که پرورش دهندگان میگو در استان به‌عنوان حلقه مفقوده و عامل اصلی کندی در توسعه این صنعت از آن یاد می‌کنند.
دراستان‌بوشهر 350مزرعه پرورش میگو وجود دارد که زمینه اشتغال بیش از 3هزارنفر را به‌صورت مستقیم و چند ده هزارنفر را به‌طور غیرمستقیم فراهم کرده‌است. این‌درحالی‌است که به باور کارشناسان و فعالان صنعت میگوی پرورشی استان، رکود در صادرات، ضعف زیرساخت‌های موردنیاز به‌ویژه در زمینه تأمین برق و آب، جلوگیری از واردات مولد، پرداخت نشدن تسهیلات برای توسعه و مکانیزه‌کردن طرح‌ها، مشکلات بیمه استخرها و نیروی کار و محاسبه نرخ برق مصرفی با تعرفه کشاورزی در واحدهای فراوری میگو، از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی این صنعت اشتغال‌زا دراستان به‌حساب می‌آید.

چالش‌های همیشگی 
یک فعال صنعت میگو دراستان بوشهر با اشاره به فرایند تولید میگو در مزارع پرورشی به جام جم  می‌گوید: تولید و پرورش میگو تقریبا از ابتدای سال آغاز و تا مهرماه ادامه دارد، اما هرچه از سمت شمال به سمت جنوب استان می‌رویم، مدت زمان تولید بیشتر می‌شود؛ این موضوع به‌دلیل شرایط جوی پیش می‌آید.
))مراد حیدری‌بوشهری)) می‌افزاید: مراحل آماده‌سازی مزارع پرورشی جزو کارهای سخت و طاقت فرسا در تولید میگو محسوب می‌شود که عمدتا تا قبل از نیمه اردیبهشت‌ماه باید انجام شود. کارهایی مانند شخم‌زنی، آهک‌ریزی و تعمیرات باید تا اواخر خردادماه به پایان برسد و آماده لارو ریزی شود. این‌درحالی‌است که امسال ذخیره‌سازی لارو(میگوی نوزاد) به‌دلیل مشکلاتی دچار بحران شد، چون آن اندازه که مزارع پیشرفت کاری دارند، تولیدکننده‌های لارو پیشرفت ندارند.
وی ادامه می‌دهد: برخی تولیدکنندگان لارو با ایجاد تأخیر در فرایند تولید خود، به‌دنبال بهانه برای افزایش قیمت لارو تولیدی خود هستند تا سود بیشتری کسب کنند، درحالی‌که با این کار، تولیدکنندگان میگو را با چالش‌های بسیاری مواجه می‌کنند. مشکل دیگر این است که بعضا مجوز تولید لارو به افرادی داده می‌شود که صلاحیت حرفه‌ای ندارند و این‌گونه است که ما دچار مشکل می‌شویم.

دردسر کاغذبازی‌های اداری
حیدری‌بوشهری یکی دیگر از مشکلات فعالان صنعت پرورش میگو را استفاده از لاروی نامرغوب که عمدتا وارداتی است، می‌داند. او همچنین با اشاره به وجود کاغذبازی در سیستم اداری دستگاه‌های مرتبط با صنعت شیلات دراستان، می‌افزاید: وجود قوانین متعدد و دست‌وپاگیر در زمینه‌های مختلف ازجمله بیمه، دارایی، امور اراضی، شیلات و دامپزشکی سبب شده مسیر پرسنگلاخی پیش‌پای تولید کننده قرارگیرد.
وی عنوان می‌کند: اداره تأمین‌اجتماعی از ما صورت‌حساب مالی می‌خواهد، اداره دامپزشکی مجبورمان می‌کند لاروها را بیمه کنیم و اداره امور اراضی می‌گوید باید هر مزرعه یک کارشناس داشته باشد؛ اینها فقط بخشی از مشکلات پرورش‌دهندگان میگو در بوشهر است که زمینه‌ساز سردرگمی و تحمیل هزینه مالی و معنوی زیاد به فعالان این حوزه شده‌است.

افزایش هزینه‌های تولید 
این تولیدکننده میگو دراستان بوشهر می‌گوید: تأخیر در ذخیره‌سازی لارو سبب افزایش زمان ماندگاری آنها در حوضچه‌های پرورش میگو شده و با سرد شدن هوا، مزارع خسارت‌های زیادی متحمل می‌شوند.
حیدری‌بوشهری می‌افزاید: افزایش سرسام‌آور هزینه خوراک و... عملا سودآوری این محصول را ازبین برده‌است. مزرعه‌ای که در گذشته خوراک آن سالانه با 14میلیارد ریال تامین می‌شد، اکنون 22میلیارد هم کفاف نمی‌دهد. بنابراین ما فقط مشغول کاریم، اما درآمدی نداریم که بتوان عنوان «سود» را به آن اطلاق کرد.وی ادامه می‌دهد: در اوضاع اقتصادی کنونی، دسترسی نداشتن به منابع مالی موردنیاز تولیدکنندگان، مانع بزرگ دیگری است که بانک‌ها و اداره شیلات خود را متعهد به رفع آن نمی‌دانند تا بلکه بخش مهمی از مشکلات مزرعه‌داران رفع شود. 

جای‌خالی حمایت‌های دولتی
تامین آب و برق موردنیاز سایت‌های پرورش میگو، از دیگر چالش‌های فعالان این صنعت در استان بوشهر است. حیدری‌بوشهری دراین باره هم می‌گوید: انتقال خطوط برق و شبکه آب تا پای مزارع برعهده سرمایه‌گذاران بخش میگو گذاشته شده‌است، درحالی‌که انتظار می‌رود تامین زیرساخت‌های تاسیساتی ازسوی دولت انجام شود. 
وی می‌افزاید: از اینها گذشته نوسان درجریان برق که گاه و بیگاه اتفاق می‌افتد، خسارت‌های زیادی به ما تحمیل کرده‌است. به‌تازگی هم اعلام کرده‌اند باید ژنراتور برق‌اضطراری را هم خودمان تامین کنیم، اما بعد از کلی تلاش و پیگیری، تنها توانستم یک دستگاه تأمین کنم. این درحالی‌است که مزرعه من به 3دستگاه ژنراتور نیاز دارد.
این فعال صنعت پرورش میگو در استان بوشهر همچنین با اشاره به مشکلات موجود در زمینه صادرات این محصول اضافه می‌کند: میگویی که با هزار زحمت به‌دست می‌آید، توسط صادرکننده به قیمت بسیار نازل از ما خریداری می‌شود و به‌دلیل مشکلات موجود، به کشور واسطه یعنی ویتنام و تایلند صادر و درآنجا هم با بسته‌بندی و نام دیگر کشورها، به چین فرستاده می‌شود. به همین دلیل سود چندانی نصیب ما نمی‌شود.

رتبه نخست بوشهر در تولید میگو
دراین میان مدیرکل شیلات بوشهر با اشاره به ظرفیت‌های بی‌نظیر استان در تولید و پرورش میگو در حوضچه‌های ساحلی، از فعالیت ۳۵۰مزرعه تولید میگوی پرورشی در بوشهر خبر می‌دهد و می‌گوید: در سال‌جاری 2میلیاردو 200میلیون قطعه بچه میگو ذخیره‌سازی شده‌است که برهمین اساس پیش‌بینی می‌شود حجم تولید به۳۰هزارتن هم برسد.
((علی بازدار)) می‌افزاید: مزارع تولید میگوی پرورشی درشهرستان گناوه با وسعت 6هزارو 200هکتار، بیشترین سطح زیرکشت را به خود اختصاص داده‌اند. افزون براین، استان بوشهر توانسته است کماکان مقام نخست کشور را در زمینه تولید این محصول کسب کند.
وی با بیان اینکه با فعالیت مزارع پرورش میگو در استان به‌صورت مستقیم برای 3هزارنفر و به‌صورت غیرمستقیم برای 6هزارنفر شغل ایجاد شده‌است، ادامه می‌دهد: به‌دلیل وضع تحریم‌های ظالمانه، صادرات محصول تولیدی ایران به بازارهای خارجی با مشکلاتی همراه است، اما با تلاش‌ها و پیگیری‌های فراوان صورت گرفته، امیدواریم به‌زودی شاهد برون‌رفت از این معضل باشیم.
مدیرکل شیلات بوشهر اضافه می‌کند: درحال‌حاضر 20درصد از محصولات تولیدی روانه بازارهای داخلی و 80درصد هم به خارج از کشور صادر می شود. کشورهای حوزه خلیج‌فارس، چین، روسیه، اروپا، ژاپن، ترکیه و ارمنستان از بازارهای هدف میگوی پرورشی استان بوشهر هستند.