یکی از سادهترین و کمهزینهترین روشهای ارتقای عملکرد هر سیستمی، افزایش ظرفیت و بالا بردن سرعت حافظه غیردائم یا رم است.
این قطعات بهسادگی تعویض شده و میتوانند با یک حرکت، سیستم قدیمی و کند شما را به رایانهای تبدیل کنند که چند سالی کار کند.
در نتیجه تعویض و ارتقای حافظه رم اولین قدمی است که باید برای بهروزرسانی سختافزاری سیستم خود انجام دهید البته این کار یک مشکل کوچک دیگر ایجاد میکند: ماژولهای قدیمی رم که اضافه هستند و نمیدانید با آنها باید چه کار کنید.
آیا باید آنها را دور انداخت، بازیافت کرد یا راهی برای استفاده مجدد از رمهای قدیمی وجود دارد؟ برای یافتن پاسخ تمام این سؤالات و راهحلهای پیشنهادی برای این مشکل رایج با ما همراه باشید.
اضافی همیشگی
همانطور که گفتیم، معمولا نمیتوانید بدون آنکه ظرفیت و سرعت (یا پهنای باند) حافظه رم سیستم را افزایش دهید، انتظار بهبود چشمگیری در عملکرد آن داشته باشید. درواقع میتوان گفت سرعت سیستم شما بهاندازه سرعت ضعیفترین ماژول رم آن است، پس همیشه گزینه اول برای ارتقا بهشمار میرود.
معمولا تعداد جایگاههای ماژول رم روی مادربرد رایانههای معمولی محدود است و نمیتوانید هرچقدر خواستید به سیستم رم اضافه کنید.
تقریبا تمام لپتاپها و بیشتر مادربردهای میانرده تنها دو جایگاه اختصاصی برای ماژولهای رم دارند، بنابراین وقتی میخواهید حافظه رم سیستم را ارتقا دهید معمولا مجبور به جا باز کردن و جابهجا کردن حداقل یکی از این ماژولها با قطعات جدید خواهید شد.
بهخصوص که ماژولهای رم معمولا بهصورت جفتی تعویض میشوند و سعی بر این است که از یک زوج حافظه رم با ظرفیت و سرعت یکسان استفاده شود تا بهترین عملکرد ممکن را داشته باشند.
در نتیجه پس از بهروزرسانی سختافزاری، یک یا چند ماژول قدیمی روی دستتان میماند که معمولا بهدلیل عمر بالا و فناوری قدیمی دیگر برایتان استفادهای ندارند.
یکی از منطقیترین روشها، اقدام برای فروش ماژولهای قدیمی و تبدیل آنها به قطعات یا لوازم جانبی دیگری است که الان نیاز دارید، اما گاهی بعضی از این قطعات آنقدر خاص یا قدیمی هستند که حتی ارزش سختیهای به فروش رساندنشان را هم ندارند. اینجاست که میتوانید به این پیشنهادها بیشتر فکر کنید:
به قدیمیترها برسانید
در بیشتر موارد ماژولهای رم اضافه شما بهدرد سیستمهای قدیمیتر میخورند. کافی است کمی وقت و انرژی صرف کنید و از سازگاری این قطعه با سیستم موردنظر مطمئن شوید تا بهسادگی دستی به سر و گوش رایانه یا لپتاپ قدیمی که دیگر کند و بلااستفاده شده بکشید.
برای این کار باید از نسل و نوع رم خود و مشخصات مادربرد سیستم هدف اطلاع داشته باشید. برای مثال باید مطمئن شوید که یک رم DDR۴ را روی مادربردی که حداکثر از فناوری DDR۳ پشتیبانی میکند نصب نخواهید کرد.
برای انتخاب یک ترکیب بهینه میتوانید از یک حرفهای کمک بگیرید یا با مراجعه به سرویسهایی مثل
https://www.crucial.com/store/advisor تنها مدل مادربرد و پردازنده سیستم مورد نظر را در سایت وارد کنید تا بهترین ترکیبهای حافظه رم ممکن نمایش داده شود.
در همین سایت یک ابزار اسکنر هم تعبیه شده که با اجرای آن روی هردو سیستم میتوانید بهسادگی از تطبیقپذیری ماژولها با سیستمهای موردنظر مطمئن شوید.
ترکیب افزایش حافظه رم با نصب توزیعهای سبک لینوکس میتواند سیستمهای قدیمی شما، دوستان و خانواده را دوباره قابل استفاده کند که در شرایط فعلی از نظر اقتصادی بسیار بهصرفه است.
به مدارس و نهادهای آموزشی هدیه دهید
اگر سیستم قدیمی دور و برتان نیست و نمیدانید با ماژولهایی که روی دستتان مانده چه کار کنید، میتوانید آنها را به مدارس، کتابخانهها و ارگانهای آموزش عمومی هدیه دهید.
محدودیتهای بودجهای معمولا به این معنی است که سیستمهای مدارس و آموزشگاهها خیلی دیر به دیر ارتقا پیدا میکنند.
در نتیجه در بسیاری از موارد این نهادها سیستمهای قدیمیای دارند که میتوانند به کمک رمهای اهدایی شما جانی دوباره پیدا کنند.
میتوانید به مدارس اطراف محل سکونتتان مراجعه کنید و با مشاوره با مسؤول رایانه مدرسه یا کتابخانه، از سازگاری این قطعات با رایانههای آنها مطمئن شوید.
یکی از نکات مثبتی که هدیه دادن رم به غریبهها را منطقی میکند، غیردائمی بودن این نوع حافظه است. بنابراین بدون هیچ فعالیت اضافه و نگرانی از انتشار اطلاعات شخصی میتوانید ماژولهای رم قدیمی خود را به کسانی که به آن نیاز دارند اهدا کنید.
جاکلیدی درست کنید
شاید این پیشنهاد در نگاه اول کمی عجیب بهنظر برسد، اما قطعات قدیمی و بیاستفاده رایانهها میتوانند با کمی خلاقیت و تخیل بهعنوان قطعات دکوری یا جاکلیدی هم استفاده شوند البته ماژولهای رم به غیر از رمهای قدیمی لپتاپها، طولانیتر از آن هستند که بتوانند جاکلیدی جمعوجوری باشند و احتمالا مجبور خواهید شد آنها را از وسط نصف کنید.
این تمام کاری است که باید انجام دهید، چون ماژولهای رم تقریبا بدون استثنا روی خود سوراخهای کوچکی دارند که شما را از سوراخ کردن مدار برای انداختن حلقه هم بینیاز میکند. کافی است ماژول را بهدرستی بریده و لبههای آن را سمباده کنید تا یک جاکلیدی خاص داشته باشید.
اگر فکر میکنید هیچکس حاضر به استفاده از چنین جاکلیدی نیست، کافی است سری به اینترنت بزنید تا با بازار بزرگ لوازم شخصی اینچنینی آشنا شوید.
به مراکز بازیابی تحویل دهید
اگر هیچکدام از این کارها را نمیخواهید انجام دهید، گزینه بعدی دور انداختن رمهای قدیمی است. البته باید بهخاطر داشته باشید که این قطعات با زبالههای معمولی تفاوت دارند و نباید آنها را در سطل آشغال یا حتی سطل مخصوص بازیافت بیندازید.
اگر قطعات الکترونیک مثل زبالههای عادی دور ریخته شوند، صدها سال زمان لازم است تا دوباره وارد چرخه طبیعی شوند. درنتیجه این قطعات روند بازیافت خاصی دارند که طی آن مواد با ارزش از قطعات جدا شده و باقیمانده بهصورت ایمن و بدون آسیب به محیطزیست دور ریخته میشود.
در سالهای اخیر در کشورمان چند سرویس تخصصی بازیافت قطعات الکترونیکی تاسیس شدهاند که هر نوع زباله الکترونیکی از جمله ماژولهای قدیمی رم را در ازای مبلغی کارشناسی شده از شما خریداری میکنند.
به این ترتیب میتوانید هم نقشی در کاهش آسیب ناشی از دورریز مواد تجزیهناپذیر در طبیعت داشته باشید، هم بخشی از ارزش آن را دوباره بهصورت پول نقد دریافت کنید.
خشایار مریدپور - روزنامهنگار فناوری / ضمیمه کلیک روزنامه جام جم