مرهمی برای جـامــانــده‌هـا

داستان اربعین طوبی، نوشته سید محسن امامیان، داستان واقعی زندگی پرفراز و نشیب زنی است که ماجرا‌های تلخ و شیرین زیادی به سرش آمده است. به قول خودش، هر چهل روز یک گره به کار زندگی‌اش می‌افتد و هر 40 روز دستی از غیب گره‌هایش را می‌گشاید! از همان کودکی که پدرش را در جریان کودتای ۲۸ مرداد از دست می‌دهد تا همین چند سال پیش که قرار است به سفر اربعین برود! زنی به نام طوبی که زاده تهران و ایرانی‌الاصل است، اما در نوجوانی و پس از فوت پدرش، همسر مردی عراقی شده و راهی این کشور می‌شود و باقی عمرش را در بصره و در کنار هووی عراقی‌اش زندگی می‌کند. همین یک خط اصلی داستان، برای جذب مخاطب جهت خواندن این رمان کافی است، اما باید به شما بگویم که غیر از این، چند خط اصلی داستانی دیگر نیز در این رمان به طور موازی در جریان است و انتظار شما را می‌کشد که همه اینها باعث می‌شود نتوانید کتاب را کنار بگذارید و به کارهای دیگرتان برسید!
طوبی که اکنون در سال‌های پیری عمر خود است و داستانش را روایت می‌کند، سال‌هاست که چشم به راه پسر مفقودالاثرش است. پسری که همگان از آمدنش مأیوس شده و نام او را با عنوان شهید بر سینه دیوار زده‌اند، اما حسی مادرانه طوبی را همچنان امیدوار به بازگشت او نگاه داشته‌ است.
زندگی پر فراز و نشیب این زن بستر مناسبی است برای روایت شادی‌ها و تلخ‌کامی‌های گذشته و حال این دو سرزمین؛ ایران و عراق. کشورهایی که در گذشته ملتی واحد بودند و برخلاف گسست‌های اعتباری، مشترکات اعتقادی و فرهنگی خود را حفظ کرده‌اند. بی‌شک مهم‌ترین عامل این پیوند، جایگاه عتبات عالیات در آن سرزمین و دل‌های مشتاق در این سرزمین بوده و هست. حب اهل‌بیت(ع) حبل‌المتینی است که حتی جنگی نابرابر، طولانی و تحمیلی نتوانسته خدشه‌ای بر این پیوند ایجادکند. شاهد این ادعا، کنگره عظیم پیاده‌روی اربعین و سفره‌داری مردم شیعه و محب عراق، برای زوار ایرانی و سایر کشور‌هاست.
اربعین طوبی گام به گام شما را به عمق تاریخ مشترک دو سرزمین ایران و عراق می‌برد و از گذشته‌های دور سخن می‌گوید تا همین امروز که عاشقان حسینی با پای پیاده به سوی قبله دل‌ها در حرکتند؛ از شهید نواب صفوی و فدائیان اسلام و ارتباط همسر طوبی با این شخصیت‌ها، تا شهید چمران و لبنان و بسیاری از رزمندگانی که راه صد ساله را در یک شب رفتند و ارتباط آن با فرزند طوبی؛ از اعزام اجباری سربازان شیعه عراقی و پسران طوبی توسط صدام برای جنگ با ایران، از جنگ کویت و اختناق وحشتناک رژیم بعث صدام تا حماسه‌های شنیدنی مدافعان حرم و شهدای اهل سنت در برابر داعشی‌های جنایتکار؛ که همه این ماجراها در کنار هم، داستانی جذاب و خواندنی را از زندگی طوبی برای ما به تصویر می‌کشد. در واقع اربعین طوبی پلی است بین گذشته و حال، بین ایران و عراق، بین شیعه و سنی، بین مادر و فرزند، بین خواهر و برادر، بین عاشق و معشوق، و بین تهران و بصره و کربلا!
«اربعین طوبی» با قلم روان و جذابش، سبک زندگی اسلامی صحیح را به ما می‌آموزد. حتی زندگی عاشقانه خواهر طوبی و همسرش در این رمان، و همچنین سبک زندگی شیعیان عراقی بدون تحمیل زبان و نژادی خاص، نکات درخشان زیادی دارد.
اربعین طوبی بدون تعارف دلنشین است. ساده و روان است و خود به خود در وجود خواننده رمان جاری می‌شود. راویش بین «دانای کل» و «اول شخص» دائم در حال تغییر است، اما این تغییر، مخاطب را سردرگم نمی‌کند. هنگامی که دانای کل روایت می‌کند، تصور می‌کنی با یک دوربین از بالا زندگی طوبی را همچون یک سریال تلویزیونی می‌بینید و جلو می‌روید و وقتی اول شخص (که همان طوبی است روایت می‌کند)، انگار که مادربزرگ مهربانی کنارت نشسته است و با لطافت داستان زندگی عجیب خودش را برایت تعریف می‌کند. «اربعین طوبی» علاوه بر همه اینها توانسته است به مدد یک چالش عاشقانه بین نوه دختری طوبی با نوه پسری هووی طوبی، تعلیق خوبی را در داستان ایجاد کند. چالش عاشقانه‌ای که کار را به دعواهای قومی و قبیله‌ای بزرگی می‌کشاند و اتفاقاتی که در پی می‌آید!
رمان اربعین طوبی، شما را وارد دنیای جدیدی می‌کند تا با ماجراهای آن بخندید یا احیاناً با برخی تلخی‌های آن اشک بریزید و در نهایت با سیل عظیم دلدادگان حسینی هم قدم شوید. کتابی که کنار گذاشتن آن سخت است و دوست دارید زودتر برگردید و ادامه ماجرا را پی بگیرید. این کتاب ۳۲۰صفحه‌ای که به نوعی اولین رمان کامل با محوریت اربعین اباعبدا...(ع) محسوب می‌شود، سال ۹۵ توسط انتشارات جمکران به چاپ رسیده، اما امسال در چاپ جدید، ویرایش جدیدی روی کتاب اعمال شده و طرح جلد کتاب نیز تغییر کرده است. خلاصه این را بگویم که به‌هیچ‌وجه این رمان را از دست ندهید و اگر این روزها وقت‌تان فقط به خواندن یک کتاب اربعینی می‌رسد «اربعین طوبی را در اولویت‌بگذارید.

اسماعیل بنده‌خدا

روزنامه‌نگار