مطالعات محققان نشان داد

کاهش عملکرد شناختی از پیامدهای آلودگی هواست

براساس نتایج مطالعه‌ای که در نشریه روانپزشکی مولکولی (Molecular Psychiatry) منتشر شده، داده‌های به دست آمده از موش‌ها نشان می‌دهد ذرات معلق هوا که ما در زندگی خود استشمام می‌کنیم، ممکن است باعث کندی یادگیری و حتی ایجاد افسردگی شود.

کد خبر: ۱۱۹۷۴۴۳

نتایج مطالعات متعددی نشان داده است ذرات طبیعی موجود در هوا سبب التهاب و درنتیجه به مشکلات تنفسی و قلب و عروق منجر می‌شوند. همچنین در تحقیقات اخیر افزایش غیرطبیعی غلظت آلودگی هوا به تغییرات کوتاه‌مدت در عملکرد مغز حیوانات ارتباط داده شده است، اما در مورد میزان اثرات آلودگی عادی هوا بر مغز در طولانی‌مدت اطلاعات نسبتاً اندکی در دست است.
لورا فونکن، دانشمند علوم اعصاب دانشگاه ایالتی اوهایو و همکارانش معتقدند حتی سطح متوسطی از آلودگی هوا نیز ممکن است به مغز آسیب برساند. محققان بر ذرات تولید شده در خودروها، نیروگاه‌ها و انتشار گازهای گلخانه‌ای هوا در کلمبوس و اوهایو و ترکیبی از سطوح آلودگی شبیه آنچه در کشورهای دارای آلودگی هوای بالا دیده می‌شود، متمرکز شدند. سپس محققان، گروهی از موش‌های نر را به مدت شش ساعت در روز و پنج روز در هفته، در معرض هوای آلوده قراردادند، درحالی‌که گروه دیگری از موش‌ها در معرض هوای فیلتر شده قرار گرفتند. پس از ده ماه، موش‌ها یک‌سری آزمایش‌ها را پشت سر گذاشتند؛ ازجمله آزمایش پیچیده‌ای که یادگیری و حافظه را ارزیابی می‌کند و آزمون‌ دیگری که میزان ناامیدی را می‌سنجد. نتیجه‌ای که مشاهده شد این بود که موش‌هایی که هوای آلوده را استشمام کرده بودند، در یادگیری مسیر فرار از پیچ‌وخم (ماز) آهسته‌تر بودند و سریع‌تر از شنا کردن دست می‌کشیدند؛ نشانه‌ای از افسردگی!
هنگامی که محققان مغز موش‌ها را تجزیه‌وتحلیل کردند، متوجه شدند هیپوکامپ موش‌هایی که در معرض آلودگی بودند دارای ارتباطات کمتری بین نورون‌ها و سطوح بالای سیتوکین‌ها و TNF-alpha (مولکول‌هایی که باعث التهاب می‌شوند) است. این نشان می‌دهد ممکن است التهاب خفیف ولی مزمنی در موش‌هایی که در معرض ذرات هوا قرار گرفته بودند، به وجود آمده باشد. محققان معتقدند التهاب ممکن است سبب کاهش ارتباطات عصبی و در نتیجه کاهش توانایی‌های شناختی موش‌ها شود.
اما این مطالعه به‌طور انحصاری روی موش‌های نر متمرکز بود. بنابراین باید در مطالعات بعدی ببینیم آیا اثرات مشابهی در موش‌های ماده و همچنین گونه‌های دیگر وجود دارد. تفاوت‌های قابل‌توجهی بین دستگاه‌های بویایی و ریه جوندگان نسبت به انسان‌ها وجود دارد و این ممکن است بر واکنش گونه‌ها در برابر آلودگی استنشاقی اثر بگذارد و در نتیجه به مطالعات انسانی بیشتر نیاز است.